S c h i l d e r w e r k e n i n e n a a n d e B e r g v a n B a r m h a r t i g h e i d (10/08/2001)
De Gentse Berg van Barmhartigheid werd in 1621-1622 opgetrokken onder
het toezicht van Wensel Cobergher, een echte uomo universale die
onderlegd was in schilderkunst, numismatiek, waterbouwkunde en
architectuur. Zoals veel tijdgenoten heeft hij verschillende jaren in
Italië doorgebracht, waar hij kennis heeft gemaakt met zowel nieuwe
architecturale opvattingen als met het principe van de Bergen van
Barmhartigheid, innovaties die hij in onze gewesten heeft
geïntroduceerd. In 1618 heeft hij voor zichzelf immers de toestemming
verworven van aartshertogen Albrecht en Isabella om een net van
centraal gecontroleerde openbare leenbanken in te stellen onder zijn
directe leiding.
De Berg is één van de eerste barokgebouwen bij ons. Restauratieve
ingrepen uit de negentiende, maar vooral uit het begin van de
twintigste eeuw laten echter een gebouw zien dat eigenlijk niet
helemaal meer lijkt op de oorspronkelijke constructie. Zo is de
originele rij dakkapellen aan de straatgevel bijna volledig verdwenen.
Maar veel ingrijpender is het gegeven dat momenteel de oorspronkelijke
gevelbeschildeirng weggerestaureerd is. Sporen op voor- en achtergevel
verraden een rode beschildering van de baksteen in zogenaamd
ossenbloed. De witstenen raamomlijstingen waren waarschijnlijk wit
geschilderd. Een deel van de baksteen rondom de ramen zal wit en een
deel van de witsteen zal rood geschilderd geweest zijn, waardoor een
regelmatig patroon met streng symmetrisch uitzicht ontstond. De
sierelementen in de frontons, vervaardigd uit heel zachte krijtsteen,
moesten ook een verflaag krijgen om de tand des tijds te kunnen
doorstaan.
De beschildering had dus niet alleen een architecturaal-technische
bedoeling, maar vormde ook een bescherming van het metselwerk. Het
blootleggen van de basismaterialen - zo typisch passend in de
restauratiegeest van negentiende en grote delen van de twintigste eeuw
- heeft al vrij veel schade veroorzaakt: afbrokkelende
bakstenen, verpulverende voegen en versnelde achteruitgang van de
natuurstenen elementen.
Daarom wordt ervoor geopteerd om - in eerste instantie - de voorgevel
terug te voorzien van zijn originele afwerkingslagen. Deze werken
starten midden augustus. Ook het schrijnwerk wordt herschilderd in het
beter passende resedagroen.
Bovendien is door jarenlang gebrek aan onderhoud het interieur, en
voornamelijk de zolderverdieping, dringend aan opfrissing toe: de
authentieke pleisterlagen laten op diverse plaatsen los en zijn aan
herschildering toe, en het schrijnwerk dient ook te worden
herschilderd. In dit dossier is dan ook een eerste fase van deze
opfrissing voorzien.
Deze werken worden uitgevoerd door het Gentse schildersbedrijf Van
Waes & Zoon. De kostprijs bedraagt ongeveer 1,25 miljoen frank. Voor
deze werken zijn 40 werkdagen voorzien, zodat de werken zeker voor de
winterperiode beëindigd moeten zijn.
Informatie
Dienst Facility Management-Gebouwen, Marc Bauwens, Sint-Salvatorstraat
16, 9000 Gent, tel. (09)266 58 00, fax (09)266 58 49, e-mail
tdg@gent.be
Bevoegd
de heer Sas van Rouveroij, schepen van Cultuur en Toerisme.