VERBURG HOOGENDIJK ARCHITEKTEN
De Bataviahaven wordt zaterdag officieel in gebruik genomen.
Op zaterdag 11 augustus 2001 wordt door burgemeester Ch. Leeuwe van
Lelystad en vertegenwoordigers van de provincie Flevoland de
Bataviahaven officieel in gebruikgenomen. De Batavia Haven ligt naast
de bestaande Bataviawerf. De ingebruikname is het begin van een groot
waterfestival dat gedurende twee dagen op en rond Batavia Stad wordt
gehouden.
De realisatie van het projekt is mede mogelijk gemaak door subsidies
van de Europese Gemeenschap en het Ministerie van Economische zaken.
Het totale project, een prijswinned project van Verburg Hoogendijk
Architecten uit Amsterdam, heeft 19 miljoen gulden gekost.
INLEIDING
Naar aanleiding van een prijsvraag, uitgeschreven door de gemeente
Lelystad, is het winnende ontwerp van Verburg Hoogendijk Architekten
te Amsterdam onder directievoering van ingenieurs bureau DHV uit
Amersfoort tot stand gekomen. DHV verzorgde naast engineering en
contractvorming, tevens de Europeese subsidieaanvraag. Het project is
in een tijdsbestek van tien maanden gerealiseerd en binnen de gestelde
begroting opgeleverd.
Verburg Hoogendijk Architekten heeft deze haven ontworpen rekening
houdend met de huidige en toekomstige ontwikkelingen in het gebied; de
onlangs geopende 'Factory Outlet Village', oftewel Batavia Stad, en
een toekomstig groot winkel- centrum met woningen, een havenkantoor en
een passagiers terminal. De Bataviahaven geldt als een van de
speerpuntprojecten in het struktuurmodel Kuststrook Lelystad 1999 en
zal een positieve bijdrage leveren voor verdere toekomstige
ontwikkelingen in dit gebied.
In de geschiedenis van Nederland was voor veel steden het water de
vestigingsfaktor. Steden ontwikkelden zich geleidelijk rond of aan
het water. Havens vormden vaak het handels- en uitgaanscentrum van de
stad. Voor Lelystad gebeurt het net andersom. De stad heeft al
een centrum in de polder en krijgt er een nieuw centrum bij.
Uitgangspunt voor het project is dat de haven zich kan ontwikkelen tot
een tweede centrum waar nieuwe funkties in een later stadium kunnen
worden toegevoegd.
ONTWERP
Verburg Hoogendijk Architekten ziet de haven als een dynamisch
element, een aan water gekoppelde speerpuntactiviteit voor Lelystad,
waarmee nieuwe ontwikkelingen in gang kunnen worden gezet. Dit is in
eerste fase gerealiseerd door de aanleg van van een brede bogen-muur
op de dam. Een muur die beschutting geeft tegen de wind en doormiddel
van de bogen schaal en maat geeft aan de enorme ruimte van het
Markermeer. Een muur met een eigen architektuur en karakter, zodanig
dat het voor iedere boot vanaf het water duidelijk is dat ze op de
Bataviahaven van Lelystad aanvaren.
De architektuur van jachthaven is van een zeer eigen signatuur.
Zeilen, masten, rompen van staal, hout en kunststof geven alleen al
door hun specifieke materialisering een sfeer van snelheid en
dynamiek. Voor de ernorme ruimte op de dam is dan ook een
architektonisch sterke 'drager' nodig om de diverse havenfuncties als
het ware op hun plek te verankeren terwijl de nodige beschutting tegen
weer en wind wordt geboden.
De nieuwe haven bestaat uit een pier met op het einde daarvan een dam,
beide met een breedte van ca. 30 meter. De pier steekt 100 meter het
Markermeer in; de haaks erop staande dam heeft een lengte 300 meter.
Via trappen komt men op de muur waar men een goed zicht heeft over het
Markermeer en de jachthaven. Om de haven niet teveel achter de muur te
verstoppen zijn zeven bogen in de muur aangebracht. Deze bieden vanaf
de haven een schitterend (door-)zicht op het water
De haven zal plaats bieden aan recreatievaartuigen en een 30 tot
40-tal schepen van de 'Bruine Vloot'. Naast vaste ligplaatsen biedt de
haven tevens ruimte voor veerdiensten en passanten. De dam wordt
mogelijk bebouwd met een havenkantoor, kantoren voor rederijen en een
horecagelegenheid.