Ministerraad stemt in met wetsvoorstellen 'Grondrechten in het
Digitale Tijdperk'
Een persbericht bij het onderwerp Grondwet
17 augustus 2001
De ministerraad heeft ingestemd met vier voorstellen van minister
De Vries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties tot
wijziging van de Grondwet. Het gaat hierbij om wijzigingen die
dienen ter bescherming van grondrechten in het digitale tijdperk.
De grondwetsherziening heeft betrekking op de vrijheid van
meningsuiting, het brief-, telefoon- en telegraafgeheim en het
recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Daarnaast
voorziet de grondwetsherziening in het opnemen in de Grondwet van
een nieuw grondrecht op toegang tot bij de overheid berustende
informatie.
Met de wetsvoorstellen wordt uitvoering gegeven aan het in oktober
2000 gepubliceerde kabinetsstandpunt over het advies van de
Commissie 'Grondrechten in het digitale tijdperk' (Commissie
Franken). Die Commissie adviseerde de regering over de aanpassing
van grondrechten en over de vaststelling van nieuwe grondrechten
met het oog op de ontwikkelingen van informatie- en
communicatietechnologie.
In navolging van de Commissie Franken kiest het kabinet in de
voorgestelde grondwetsherziening voor een techniekonafhankelijke
formulering van grondrechten. Vrijheid van meningsuiting moet
gelden onafhankelijk van het middel waarmee de mening wordt geuit
en zal evenzeer van toepassing zijn op meningsuitingen via
Internet als op uitingen door middel van de drukpers. Het brief-,
telefoon- en telegraafgeheim wordt vervangen door een grondrecht
op vertrouwelijke communicatie, waaronder ook vertrouwelijke
communicatie via e-mail, SMS en fax zullen vallen.
Daarnaast wordt in de Grondwet een nieuw artikel opgenomen dat een
ieder het recht geeft op toegang tot bij de overheid berustende
informatie. Dit grondrecht zal verder reiken dan de rechten die de
burger nu al heeft op basis van de Wet openbaarheid van bestuur.
Ook bij de overheid berustende informatie over andere dan
bestuurlijke aangelegenheden, zoals wetgeving en jurisprudentie,
valt eronder. Bij of krachtens de wet kan het grondrecht op
toegang tot bij de overheid berustende informatie worden beperkt.
Het is overigens niet de bedoeling van dit wetsvoorstel dat
stukken die nu volgens de Wet openbaarheid van bestuur niet
openbaar gemaakt mogen worden, zoals vertrouwelijk aan de overheid
meegedeelde bedrijfsgegevens, toegankelijk zullen zijn. Verder
legt het nieuwe grondwetsartikel een zorgplicht op aan de overheid
om bij haar berustende informatie toegankelijk te maken. Die
zorgplicht richt zich vooral op informatie die cruciaal is voor
het functioneren van de burgers in de rechtsstaat, de zogeheten
basisinformatie voor de democratische rechtsstaat. Om te voldoen
aan de zorgplicht moet de overheid die informatie onder meer
vindbaar, betrouwbaar en betaalbaar maken.
De ministerraad heeft ingestemd dat de wetsvoorstellen voor advies
aan de Raad van State zullen worden gezonden. De tekst van de
wetsvoorstellen en van het advies van de Raad van State worden pas
openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties