College Zaanstad kiest voor westelijk deel Vijfhoekpark èn referendum
woensdag 29 augustus 2001
Het College van burgemeester en wethouders van de gemeente Zaanstad
heeft op woensdag 29 augustus 2001 bekend gemaakt dat het westelijk
deel van het Vijfhoekpark gekozen is als beste locatie voor het
vestigen van een penitentiair centrum in Zaanstad. Tegelijkertijd wil
het College het oostelijk deel van het Vijfhoekpark in samenhang met
het deelgebied met de bestaande sportvoorzieningen herinrichten tot
een stadspark met wandel- en recreatiemogelijkheden. Het verlies van
een deel van het Vijfhoekpark wordt zo gecompenseerd.
Het College stelt ook aan de raad voor om op woensdag 7 november a.s.
een referendum te houden over de vraag "De gemeente wil een
penitentiair centrum vestigen in het westelijke deel van het
Vijfhoekpark. Bent u voor of tegen?". Hiervoor is de bestaande
Referendumverordening Zaanstad vertaald in een concept Plan van Aanpak
met de titel "Van referendumverordening naar referendum en proces". De
gemeenteraad behandelt op 20 september a.s. de locatiekeuze en het
concept Plan van Aanpak voor een referendum.
Keuze voor westelijk deel Vijfhoekpark voor vestiging penitentiair
centrum
Het college kwam tot haar keuze voor het westelijk deel van het
Vijfhoekpark op basis van het locatieonderzoek dat de laatste maanden
plaatsvond. De gemeentelijke projectgroep en de opdrachtgever van de
bouw van een penitentiair centrum, de Rijksgebouwendienst, hebben een
voorstudie laten maken waarbij beiden locaties (Vijfhoekpark en
Sportpark Poelenburg) zijn onderzocht. De studie werd uitgevoerd door
Rob Hootsmans (architect), in samenwerking met o.a.
landschapsarchitect Lodewijk Baljon.
De studie bestond uit 2 delen. Er is gekeken naar het type gebouw dat
nodig is om een penitentiair centrum te realiseren. Het gaat dan ook
nog om een centrum van circa 1000 cellen met een grote variatie aan
vormen van detentie (gevangenschap). Een opgave die bovendien moest
passen in het rijksbeleid om de beschikbare ruimte optimaal te
gebruiken (intensief ruimtegebruik). Dat betekent dat het nieuwe
penitentiair centrum ook een compacte gevangenis moet worden.
Daarna is gekeken naar hoe zon type gebouw ingepast kan worden op de
beide locaties. Dat zou alleen kunnen als het penitentiair centrum
zover zou opschuiven richting Vijfhoekpark dat het nagenoeg aan de
waterplas, De Gouw, zou komen te liggen. Daardoor zou het wandelen
rondom de plas (bijna) onmogelijk worden. En dat zou weer strijdig
zijn met de randvoorwaarden van de gemeente om waterplas De Gouw en
zoveel mogelijk groen te behouden.
Lopende dat onderzoek bleek dat de stank van de rioolzuivering het
niet mogelijk maakt om een gebouw als het penitentiair centrum op de
locatie Sportpark Poelenburg te realiseren. Dat zou alleen kunnen als
het penitentiair centrum zou opschuiven. Het penitentiair centrum zou
dan nagenoeg aan De Gouw komen te liggen en door de verplaatsing van
de sportvelden naar het Vijfhoekpark zou ook aan de andere kant van De
Gouw nog weinig ruimte overblijven.
Voor het bouwen van een penitentiair centrum worden de dezelfde
wettelijke milieunormen gehanteerd als voor een woning. In een
penitentiair centrum wordt bovendien niet alleen gewoond maar ook
gewerkt. De gedetineerden verblijven er permanent en kunnen zich niet
aan de geur van de rioolzuivering onttrekken. De kans dat de
geuroverlast via advocaten van gedetineerden tot klachten leidt en dat
er onrust ontstaat, is reëel.
In het huidige voorstel wordt het westelijke deel van het Vijfhoekpark
opgeofferd om er het compacte penitentiair centrum te realiseren. De
sportterreinen hoeven dan niet verplaatst te worden en er blijft meer
ruimte over rond De Gouw. Het sportpark en het oostelijk deel van het
Vijfhoekpark vormen in de nieuwe situatie een goed toegankelijk
stadspark waarvan de sportvoorzieningen deel uitmaken.
Duidelijke communicatie centraal in concept Plan van Aanpak referendum
In het concept Plan van Aanpak "Van Referendumverordening naar
referendum en proces" staat de communicatie tijdens het
referendumproces centraal. De hoofddoelen van communicatie zijn
bekendheid geven aan het referendum en het bijdragen aan de
meningsvorming van kiezers. Kernbegrippen in de communicatie zijn
helderheid over de rollen van de verschillende spelers in
gemeentebestuur en gemeentelijke organisatie, toegankelijkheid van
informatie over het referendum en zorgvuldigheid in de
informatieverstrekking. De informatie over referendum en
referendumverordening kenmerkt zich door feitelijkheid,
controleerbaarheid en een integere houding.
Het bijdragen aan de meningsvorming van kiezers gebeurt door
letterlijk en figuurlijk ruimte te bieden aan allerlei verschillende
meningen in centraal te maken communicatiemiddelen. Ook kunnen groepen
bewoners en organisaties onder bepaalde voorwaarden een aanvraag doen
voor een financiële bijdrage om ook op eigen wijze hun mening te
communiceren. Het College stelt de raad voor om hiervoor een maximaal
bedrag van 30.000,00 uit te trekken. Een onafhankelijke Commissie van
Toezicht en Advies bewaakt een zorgvuldige naleving van de
referendumverordening en het referendumproces. De totale begroting
voor de uitvoering van het concept Plan van Aanpak bedraagt
733.300,00.