Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam.
29/08/2001
Spinozapremie voor tweelingonderzoekster Dorett Boomsma
Professor Dorett Boomsma (43), hoogleraar Biologische Psychologie aan
de Faculteit der Psychologie en Pedagogiek van Vrije Universiteit,
krijgt dit jaar de Spinozapremie, de ´Nederlandse Nobelprijs´ die NWO
jaarlijks aan vier onderzoekers uitreikt. Boomsma krijgt een subsidie
van 3,3 miljoen gulden (1,5 miljoen Euro).
Dorett Boomsma doet met haar afdeling op de VU onderzoek aan
tweelingen, om verklaringen te vinden voor individuele verschillen in
gedrag en gezondheid bij mensen. Een belangrijke ontdekking was
bijvoorbeeld dat de invloed van genen op IQ-score drastisch stijgt met
de leeftijd: bij kinderen van vijf jaar kun je maar 30 procent van de
individuele verschillen toeschrijven aan erfelijke factoren, maar bij
vijftig jaar is dat opgelopen tot 80 procent.
Een andere opzienbarende ontdekking betreft de erfelijkheid van
verslaving: Boomsma ontdekte dat het niet erfelijk bepaald is of je
begínt met bijvoorbeeld roken of drinken, maar als je eenmaal begonnen
bént, is de mate van verslaving wel zeer sterk erfelijk bepaald. De
volgende stap is nu te achterhalen welke genvariant verantwoordelijk
is voor die verslavingsgevoeligheid. Dan kunnen mensen met die
gevoeligheid worden gewaarschuwd.
Het baanbrekende onderzoek dat Boomsma´s groep aan de VU doet, kan
plaatsvinden dankzij het door Boomsma en haar voorganger prof. dr.
Orlebeke opgezette Nederlands Tweeling Register (NTR). Sinds 1986
staan hierin adresgegevens van eeneiige en twee-eiige tweelingen en
andere meerlingen die willen meewerken aan wetenschappelijk onderzoek.
Inmiddels zijn dat zo´n dertigduizend tweelingen en een paar honderd
andere meerlingen, en dat maakt het NTR tot een van de grootste en
meest representatieve tweelingenregisters ter wereld.