Kwijtschelding en afkoop van schulden wegens ten onrechte
uitbetaalde bijstand
Als u teveel of ten onrechte bijstand ontving, dan is de deelsector
Sociale Zaken van de gemeente wettelijk verplicht om dit van u
terug te vorderen. Het gaat dan om het totale bedrag dat u teveel
of ten onrechte ontving. Onder bepaalde voorwaarden mag de gemeente
echter besluiten om het bedrag niet verder van u terug te vorderen.
Deze voorwaarden liggen vast in het gemeentelijke
kwijtscheldingenbeleid.
Dit beleid is niet alleen van toepassing op bijstandsschulden
(Abw), maar ook op te veel of ten onrechte uitbetaalde uitkering op
grond van de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk
arbeidsongeschikte
werkloze werknemers (Ioaw) en de Wet inkomensvoorziening oudere en
gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (Ioaz).
Of u in aanmerking komt voor kwijtschelding of afkoop van uw schuld wegens ten onrechte uitbetaalde bijstand, leest u hieronder.
Welke schulden komen voor kwijtschelding of afkoop in aanmerking?
In beginsel komen alle schulden voor kwijtschelding of afkoop in
aanmerking.
U komt niet in aanmerking voor kwijtschelding of afkoop wanneer het
gaat om een krediethypotheek, een administratieve boete of een
schuld die is ontstaan door een achterstand in de betaling van een
onderhoudsbijdrage.
Voor kwijtschelding van verstrekte leenbijstand geldt een
specifieke regeling. Wanneer u drie jaar aaneengesloten op de
leenbijstand heeft afgelost, verleent Sociale Zaken u automatisch
kwijtschelding van de resterende schuld. Hiervoor hoeft u dus geen
verzoek om kwijtschelding in te dienen.
Onderscheid tussen verwijtbare en niet-verwijtbare schulden
Bij de beoordeling of een (restant-)schuld wordt kwijtgescholden of
voor afkoop in aanmerking komt, is het belangrijk om te weten of
het ontstaan van de schuld aan u is te verwijten. Een zogenaamde
niet-verwijtbare schuld is bijvoorbeeld een schuld die is ontstaan
door een administratieve fout van Sociale Zaken. Ook een
terugvordering die ontstaat doordat Sociale Zaken uw inkomsten niet
(meer) met uw bijstandsuitkering kon verrekenen, is een
niet-verwijtbare schuld.
Een verwijtbare schuld (fraudeschuld) is een schuld die ontstaat
doordat u geen, onjuiste of onvolledige gegevens aan Sociale Zaken
verstrekte. Hierdoor ontving u te veel of ten onrechte een
uitkering. Verwijtbare schulden komen alleen onder zeer strikte
voorwaarden voor kwijtschelding of afkoop in aanmerking.
Kwijtschelding van niet-verwijtbare schulden
U komt in aanmerking voor kwijtschelding van de resterende
niet-verwijtbare schuld, als u aan één van de onderstaande
voorwaarden voldoet:
1. U heeft 60 aaneengesloten maanden (vijf jaar) volledig aan uw
betalingsverplichting voldaan;
2. U heeft 60 aaneengesloten maanden (vijf jaar) niet volledig aan
uw betalingsverplichting voldaan, maar heeft het achterstallige
bedrag over die periode, vermeerderd met rente en
invorderingskosten, alsnog betaald;
3. U heeft 36 aaneengesloten maanden (drie jaar) volledig aan uw
betalingsverplichting voldaan en uw feitelijke inkomen in deze
periode bedroeg niet meer dan de zogenaamde beslagvrije voet (= 90%
van de bijstandsnorm die op u van toepassing was);
4. U heeft 36 aaneengesloten maanden (drie jaar) niet volledig
voldaan aan uw betalingsverplichting, uw feitelijk inkomen in deze
periode bedroeg niet meer dan de beslagvrije voet, maar u heeft het
achterstallige bedrag over die periode vermeerderd met rente en
invorderingskosten alsnog betaald.
Belangrijke uitzondering:
Indien u aan één van de hierboven genoemde voorwaarden voldoet,
maar na afloop van de periode van vijf respectievelijk drie jaar
nog (een) schuld(en) heeft bij andere instanties dan Sociale Zaken,
dan verleent de gemeente u geen kwijtschelding. Dit geldt niet
indien de andere schuld(en) een huurschuld en/of een energieschuld
betreft/betreffen.
Indien u om deze reden niet voor kwijtschelding in aanmerking komt,
adviseert Sociale Zaken u om u tot een instelling voor
schuldhulpverlening te wenden en eventueel een beroep te doen op de
schuldsaneringsregeling op grond van de Wet schuldsanering
natuurlijke personen (WSNP).
Kwijtschelding van verwijtbare schulden
Voor kwijtschelding van verwijtbare schulden geldt een groot aantal
voorwaarden. De belangrijkste zijn:
1. U heeft 120 aaneengesloten maanden (tien jaar) volledig aan uw
betalingsverplichting voldaan;
2. De betreffende schuld is niet ontstaan doordat u al eerder uw
inlichtingenplicht niet of niet behoorlijk bent nagekomen;
3. U bent tijdens de aflossingsperiode niet opnieuw uw
inlichtingenplicht niet of niet behoorlijk nagekomen;
4. U heeft - naast de maandelijkse aflossingen - een eventueel
saldo op uw bank- of spaarrekening en/of luxe goederen met een
waarde van meer dan 2.000,- volledig voor terugbetaling van uw
schuld aangewend;
5. U werkte tijdens de hele periode van 120 maanden (tien jaar)
volledig mee aan de getroffen betalingsregeling. U gaf eventuele
wijzigingen in uw financiële omstandigheden direct aan Sociale
Zaken door;
6. U bent gedurende de gehele aflossingsperiode van 120 maanden
(tien jaar) niet voor ten minste één maand uitgesloten van het
recht op uitkering wegens het niet nakomen van de aan u opgelegde
verplichtingen tot inschakeling in het arbeidsproces.
Afkoop van schulden
Evenals bij kwijtschelding wordt bij afkoop van schulden een
onderscheid gemaakt tussen verwijtbare en niet-verwijtbare
schulden.
Bij niet-verwijtbare schulden kunt u de (resterende) schuld afkopen
indien u:
1. minimaal 50% van de (resterende) vordering ineens heeft betaald
en
2. in het buitenland verblijft of het voornemen heeft om definitief
naar het buitenland te vertrekken of
3. vanuit een lopende uitkering een volledige baan heeft aanvaard;
hierbij geldt wel de voorwaarde dat, indien uw schuld meer dan
9.000,- bedraagt, het afkoopbedrag ten minste gelijk is aan de aan
u op te leggen fictieve betalingsverplichting, berekend aan de hand
van uw netto-inkomen na werkaanvaarding, over een periode van 36
maanden (drie jaar).
In al deze situaties geldt tevens de voorwaarde dat het saldo op uw
bank- of spaarrekening niet hoger is dan 2.000,- en dat u niet over
luxe goederen beschikt met een waarde van meer dan 2.000,-.
Bij verwijtbare schulden kunt u de (resterende) schuld afkopen
indien u:
1. minimaal 75% van de (resterende) vordering ineens betaalt en
2. in het buitenland verblijft of het voornemen heeft om definitief
naar het buitenland te vertrekken of
3. vanuit een lopende uitkering een volledige baan heeft aanvaard;
hierbij gelden wel de navolgende aanvullende voorwaarden:
- de vordering mag niet zijn ontstaan doordat u al eerder uw
informatieplicht niet of niet behoorlijk
bent nagekomen;
- u heeft op de vordering ten minste vijf jaar het verschuldigde
bedrag afgelost;
- u bent in de periode van vijf jaar voorafgaande aan het verzoek
tot betaling van een afkoopsom niet ten minste één maand
uitgesloten van het recht op uitkering wegens het niet nakomen van
de verplichtingen tot inschakeling in het arbeidsproces;
- als de (resterende) schuld meer dan 18.000,- bedraagt, dient het
afkoopbedrag ten minste gelijk te zijn aan de aan u op te leggen
fictieve betalingsverplichting, berekend aan de hand van uw
netto-inkomen na werkaanvaarding over een periode van 60 maanden
(vijf jaar).
In al deze situaties geldt eveneens de voorwaarde dat het saldo op
uw bank- of spaarrekening niet hoger is dan 2.000,- en dat u niet
over luxe goederen beschikt met een waarde van meer dan 2.000,-.
Beoordeling bij meerdere schulden
Indien u meer dan één schuld heeft, worden de voorwaarden voor
kwijtschelding of afkoop in principe per schuld beoordeeld.
Indienen van verzoek om kwijtschelding of afkoop
Als u in aanmerking wilt komen voor kwijtschelding of uw schuld
wilt afkopen, dan kunt u een schriftelijk verzoek indienen bij
Sociale Zaken. Hiervoor is een speciaal verzoek- en
inlichtingenformulier beschikbaar. Als u het formulier volledig
invult en de gevraagde specifieke bewijsstukken bijvoegt dan kan de
afdeling uw verzoek in behandeling nemen.
Informatieblad
Over de kwijtschelding en afkoop van schulden is een informatieblad
verkrijgbaar. Dit informatieblad en het verzoek- en
inlichtingenformulier kunt u vinden bij de balie van Sociale Zaken,
Rivierweg 111. U kunt deze ook telefonisch opvragen bij het
call-center van Sociale Zaken. Het call-center is bereikbaar op
werkdagen tussen 08.00 en 12.00 uur via telefoonnummer 010-2848457.
Afhandeling van uw verzoek
Indien u het verzoek- en inlichtingenformulier volledig ingevuld
met alle gevraagde bewijsstukken heeft ingeleverd, ontvangt u
hierop uiterlijk binnen acht weken een besluit. Tegen een
afwijzende beslissing op uw verzoek kunt u een bezwaarschrift
indienen. In het besluit is de bezwaarschriftprocedure aangegeven.
Meer informatie
Als u nog vragen heeft over deze publicatie of meer wilt weten over
het gemeentelijke kwijtscheldingsbeleid, dan kunt u op werkdagen
tussen 08.00 en 12.00 uur telefonisch contact opnemen met de
afdeling Sociale Zaken via telefoonnummer 010-2848457.
U kunt geen rechten ontlenen aan deze publicatie.