Tweede Kamer akkoord met nieuwe aanpak in eerste ziektejaar
De rechten en plichten van werknemers en werkgevers in het eerste ziektejaar worden aangescherpt. Dit volgt uit het Wetsvoorstel verbetering poortwachter en een bijbehorende conceptregeling van staatssecretaris Hoogervorst van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die onlangs door de Tweede Kamer zijn aangenomen. Het is de bedoeling dat de nieuwe wet per 1 januari 2002 in werking zal treden. Naar verwachting zal de Eerste Kamer het wetsvoorstel in oktober behandelen. Het heeft gevolgen voor zowel werknemers als werkgevers.
Ontslag wegens niet meewerken aan reïntegratie
Zieke werknemers die weigeren mee te werken aan hun reïntegratie
kunnen worden geconfronteerd met stopzetting van de loondoorbetaling
of zelfs met ontslag.
* Het ontslagverbod bij ziekte gedurende twee jaar, wordt doorbroken
indien de werknemer handelt in strijd met zijn verplichting al het
mogelijke te doen om hervatting in eigen of andere arbeid te
realiseren. Daartoe behoort ook het niet meewerken aan het
opstellen van het plan van aanpak op grond van de WAO.
* Het ontslagverbod wordt ook doorbroken als de werknemer zonder
deugdelijke grond niet meewerkt aan alle maatregelen en
activiteiten die de werkgever dient te verrichten om te bevorderen
dat de werknemer wordt gereïntegreerd door werkzaamheden te gaan
verrichten in voor hem passende arbeid.
Een werkgever heeft voor ontslag voorafgaand toestemming nodig van de
regionaal Directeur voor de Arbeidsvoorziening (RDA) indien de
werknemer bezwaar maakt tegen het ontslag. De werkgever dient in het
ontslagverzoek aannemelijk te maken, dat de desbetreffende werknemer
een verwijt treft ter zake van zijn weigering mee te werken aan zijn
reïntegratie. Als dat het geval is, dan dient de RDA vervolgens te
beoordelen of, gezien het verwijtbaar handelen van de werknemer, het
van de werkgever inderdaad niet kan worden gevergd de
arbeidsovereenkomst voort te zetten. De RDA moet in zijn
besluitvorming het oordeel van het Uitvoeringsorgaan
Werknemersverzekeringen (UWV) - dat per 1 januari 2002 op grond van
het wetsvoorstel SUWI zal worden ingesteld - betrekken. Dit oordeel
van de UWV wordt ook wel aangeduid als second opinion.
Ziekmelding en reïntegratieverslag
Werkgevers die onvoldoende doen om een zieke werknemer weer aan het
werk te helpen, kunnen worden verplicht om het loon maximaal een jaar
langer door te betalen (dus in totaal twee jaar). De termijn
waarbinnen de werkgever de werknemer moet ziek melden bij de
uitvoeringsinstelling blijft dertien weken. Het huidige
reïntegratieplan komt te vervallen. Daarvoor in de plaats komt een
reïntegratieverslag. In dat verslag moeten werkgever en werknemer aan
het einde van het eerste ziektejaar verantwoording afleggen over wat
zij hebben gedaan om terugkeer naar het werk te bespoedigen. De
uitvoeringsorganisatie toetst dit verslag en kan zonodig sancties
opleggen aan werkgever (verlenging van de loondoorbetaling tot
maximaal twee jaar) of werknemer (weigering van (deel van) de
WAO-uitkering). De werknemer moet zelf het verslag indienen bij de
aanvraag van een WAO-uitkering.
Werknemer en werkgever krijgen het recht een second opinion te vragen
aan de uitvoeringsinstelling over de vraag of er binnen het bedrijf
passende arbeid aanwezig is, dan wel of er voldoende
reïntegratieactiviteiten worden ondernomen. Verder kunnen werkgever en
werknemer gezamenlijk verzoeken de WAO-keuring uit te stellen,
bijvoorbeeld als de reïntegratie al vergevorderd is. In een
ministeriële regeling wordt uitgewerkt welke stappen de werkgever en
de werknemer in het eerste ziektejaar minimaal moeten nemen om van
voldoende reïntegratie-inspanningen te kunnen spreken. De
uitvoeringsinstelling moet aan de hand van de regeling toetsen of
werkgever en werknemer voldoende hun best hebben gedaan en of er al
dan niet passende arbeid is aangeboden.
Bondig, Augustus 2001