Open Monumentendag, zaterdag 8 september a.s.
Op zaterdag 8 september aanstaande staat ook Zoetermeer weer in het
teken van de landelijke Open Monumentendag. Het motto dit jaar is
'Huis en haard' Ter gelegenheid verschijnt een rijk geïllustreerd boek
onder de titel 'Verstopt achter de voordeur' van de kunsthistorica
Simone van Langeveld. Zij geeft een overzicht van de historische
interieurs die in de Zoetermeerse monumenten zijn te vinden.
Het boek 'Huis en haard' is, vanaf 8 september, o.a. te koop in het
Stadsmuseum.
Interieurs
Een aantal eigenaren is bereid een deel van hun interieur open te
stellen. In het Stadsmuseum vindt u aansluitend een tentoonstelling
over huishoudelijke artikelen. Monumenten die op de Open Monumentendag
geopend zijn voor belangstellenden zijn onder andere:
't Oude Huis
Rijksmonument 't Oude Huis, op de Dorpsstraat 7, is een voormalige
burgemeesterswoning uit 1872.
Het is gebouwd in eclectische stijl, één van de vele historisch
georiënteerde stijlen uit de tweede helft van de negentiende eeuw.
Achter het huis staat een enorme rode beuk die in het bouwjaar van het
huis geplant is.
De beuk wordt omgeven door verschillende kunstwerken die in de tuin
geplaatst zijn.
In 1999 is in de voortuin weer een rozenperk aangelegd, net zoals dat
in het begin van de twintigste eeuw het geval was. In het gras staan
het oude gemeentewapen van Zegwaart en het wapen van de gemeente
Zoetermeer.
't Oude Huis huisvest het Stadsmuseum en het Historisch Genootschap
Oud Soetermeer.
Nicolaaskerk en kerkhof
De Nicolaaskerk is op 20 april 2001 tot rijksmonument gepromoveerd. De
kerk is in 1915 gebouwd door de Amsterdamse architect Jan Stuyt. Het
is een driebeukige kruisbasiliek met op de neo-gotiek geïnspireerde
onderdelen. Het interieur is beslist een kijkje waard, want van binnen
is de kerk prachtig beschilderd.
Ook de gebrandschilderde ramen met bijbelse voorstellingen mogen er
zijn. De toren aan de Dorpsstraat 24 is bekroond door een
karakteristieke ui. Zijn 'handelsmerk', een zwart-wit geblokt fries,
is onder de goot van de absis aan de achterzijde te vinden. Vanaf het
kerkhof kun je de blokken het beste zien. Het kerkhof is ouder dan de
kerk; het dateert uit 1827.
Pastorie Nicolaaskerk
De pastorie naast de Nicolaaskerk (Dorpsstraat 26) dateert uit 1867.
Een gedenksteen in de linkerzijgevel herinnert aan de eerste
steenlegging op 17 mei. Ook de pastorie heeft neo-gotische details, en
wel in een bijzondere vorm, de Tudor-gotiek. Deze is te vinden in de
bogen boven de vensters.
De brandschilderde bovenlichten van de vensters zijn in 1950 door Alex
Asperslagh gemaakt en verbeelden de vier seizoenen. Boven de voordeur
bevindt zich een voorstelling van de Heilige Nicolaas met het wapen
van Zoetermeer en het silhouet van het dorp met de twee kerken.
In 2001 werd het interieur op de begane grond van de pastorie in oude
luister hersteld.
Oude Kerk
De toren van de kerk, Dorpsstraat 59, is het oudst. Deze hoorde bij de
oorspronkelijke middeleeuwse kerk. Het onderste deel dateert
waarschijnlijk uit de vijftiende eeuw, het bovenste uit 1642. Op de
tweede verdieping staat een bijzonder uurwerk uit 1664, gemaakt door
de stadsuurwerkmaker te Leiden Harmannus Brouckman.
De kerk zelf was in 1783 zo bouwvallig geworden dat hij moest worden
herbouwd. Dat gebeurde in 1785-1787 naar ontwerp van de Italiaanse
architect Guidici, in classicistische stijl. Het interieur bevat een
aantal bijzondere onderdelen: een preekstoel in Lodewijk XVI-stijl,
herenbanken, een smeedijzeren koorhek, koperen kaarsenkronen, een
doophek en een Lohmanorgel uit 1839.
Adventskerk
De Adventskerk aan de Julianalaan 3, staat in de eerste
uitbreidingswijk van Zoetermeer, het Dorp, en is een 'jong' gebouw uit
1955. De kerk is in een sobere stijl gebouwd (zonder de toren lijkt
het net een woonhuis) door de Voorburgse architect A. van Eck. De
toren heeft een mooie bekroning in de vorm van een opengewerkte
betonconstructie met een klein zadeldak erop.
Korenmolen De Hoop
De molen, Eerste Stationsstraat 37a, werd in 1897 gebouwd toen een
laaiend vuur de voorganger in de as had gelegd. De molen is een ronde
stellingmolen, type bovenkruier. Dat betekent dat de kap met de wieken
krui- of draaibaar is. Het kruien gebeurt met behulp van de staart,
die van de kap naar beneden loopt en vastgezet wordt aan de onderdelen
van de stelling. Sinds de restauratie in 1996 is de molen weer volop
in bedrijf.
Pelgrimskerk
De Pelgrimskerk, Eerste Stationsstraat 86, met zijn karakteristiek
paraboolvormig torendak werd in 1932 gebouwd naar ontwerp van
architect B.W. Plooij. De plattegrond is kruisvormig: dit komt tot
uitdrukking in de twee enorme elkaar kruisende daken. Het interieur
met zijn kruisrib gewelf, glas-in-lood ramen en houten banken,
uitgevoerd in gelakt hout met zwart geschilderde zittingen, leuningen
en biezen, is nog helemaal origineel.
Stadsboerderij Het Buitenbeest
Hier is sinds de jaren zeventig van de twintigste eeuw de oudste
kinderboerderij van Zoetermeer gevestigd. De boerderij, aan de Voorweg
93, werd in 1811 gebouwd. Blikvanger is het paviljoen aan de
linkerkant met de fraai geschulpte dakrand. Ernaast staan twee
evenwijdig aan elkaar gebouwde boerenschuren met karakteristieke
stalramen.
Dorpsstraat 125
Sinds dit huis, de Nineties, gebouwd werd in 1861 is het altijd als
bakkerij in gebruik geweest. Bijzonder is dat de winkelpui nooit
gemoderniseerd is, een zeldzaam verschijnsel in de Dorpsstraat (en
niet alleen daar), omdat met een moderne winkelpui de winkelier kon
laten zien dat hij met zijn tijd meeging. Het is daarom een onderdeel
dat bij een pand het vaakst wordt gewijzigd. In het interieur zijn
waardevolle oude onderdelen bewaard gebleven, zoals een mooie
tegelvloer en schouwen uit het begin van de twintigste eeuw. Ook een
bakkersoven uit die tijd is er nog.
Voorweg 125
De boerderij Voorzorg, een rijksmonument, werd in 1794 gebouwd, als
vervanging van een in 1793 afgebrande 'bouwmanswoning'. Ernaast staat
een fraaie schuur uit 1893. De ingangspartij van de boerderij is in
classicistische stijl vormgegeven. Aan de hoger geplaatste ramen
rechts in de gevel is te zien dat zich hier de opkamer bevindt, boven
een kelder. In 1993 werd de boerderij gerestaureerd. Het karnhuisje
dat rechts van de boerderij staat, werd tot de grond toe afgebroken en
weer opgebouwd. In een karnhuis werd boter bereid. Thans fungeert het
als tuinkamer. Oorspronkelijk stonden op het erf hooibergen. Eén
daarvan is door de eigenaar herbouwd.
Voorweg 119
Het mooiste gebouw van Zoetermeer wordt de hofstede Meerzigt wel eens
genoemd. Het beeld wordt bepaald door het statige landhuis aan de
voorzijde dat in opdracht van de Delftse regent Jacob Thierens in 1677
werd gebouwd. Het jaartal staat in Romeinse cijfers op het tympaan in
de voorgevel. De boerderij erachter is iets ouder. In de jaren 1977 -
1979 werd de hofstede gerestaureerd. Toen werden de achttiende-eeuwse
vensters vervangen door bij de bouwtijd passende kruisvensters met
glas-in-lood. Toegevoegd werden de trap aan de voorzijde en het houten
hek aan het eind van de oprijlaan. In de stal is de gemeentelijke
trouwzaal gevestigd, en het voorste gedeelte doet tijdelijk dienst als
galerie en kunstuitleen.
Gemeente Zoetermeer © August 2001
Last update: 24 August 2001 (16:54)