Spiritualiteit in het dagelijks leven
De grote levensvragen bij vorming van het christendom
15 september 2001, in Utrecht, A. Moerland
Kunnen we met onbevangen nieuwsgierigheid terugblikken op de tijd waarin
het christendom zich vormde?
We kunnen minstens proberen om, los van kerk en leergezag, te onderzoeken
wat het discours was van de cultuur waarin het christendom zich vormde. Wat
waren de grote vragen in die tijd? Welke antwoorden werden - door de zich
vormende kerk - aanvaard en welke buitengesloten?
We vergelijken thema's uit de klassieke voorchristelijke tijd met de later
gevormde dogma's van de kerk, zoals fatum en predestinatie, de vriendschap
van Epicuros en christelijke naastenliefde, de cynici en de christelijke
ascese, het 'ken uzelve' en de gnostiek, de vrijheid die Pericles
verdedigde tegenover het leergezag. Wat was de invloed van Plato?
En bovenal onderzoeken we het lijdensverhaal van Christus. We zullen daar
een universeel thema in herkennen uit de 'heidense' cultuur waarbinnen het
christendom zich vormde. Zo kunnen we misschien het debat van toen
heropenen en zelfs de scheidslijnen die in onze geschiedenis getrokken
werden tussen spiritualiteit en filosofie van hun scherpte ontdoen. Zou er,
nu de kerken leeglopen, zoiets kunnen ontstaan als een westerse
filosofische spiritualiteit, maar dan wel zonder geloofsdwang?
Bram Moerland studeerde filosofie aan de universiteit van Leiden. Bram
Moerland heeft nu een filosofische praktijk. Hij doceert cultuurfilosofie
aan de School voor Journalistiek in Utrecht.
Aanbevolen literatuur
· De Lijkrede van Pericles, in: Thucydides, de Peloponesische oorlog, II 34-46
· Barnes, Jonathan, Early Greek Philosophy, Penguin Books, 1987
· Downing, F. Gerald, Cynics and Christian Origins, T&T Clark, Edinburgh, 1992
· Lucretius, The Nature of the Universe, translated by Ronald Latham,
Penguin Books, 1951
· Epictetus, Encheiridion, de Driehoek, Amsterdam, ISBN 90 6030 339 3
Algemene gegevens:
1. CURSUSPROGRAMMA "ORIËNTATIE IN VERSCHEIDENHEID" van de Stichting
filosofie Oost - West
2. Filosofie Oost-West is een landelijke organisatie: FOW wil bijdragen aan
de ontwikkeling van mondiaal denken op basis van begrip en respect en niet
op basis van politieke macht, economisch gewin of Westerse dominantie. Zij
streeft ernaar dat de verschillen in denken samen komen tot een dialoog.
FOW levensbeschouwelijk neutraal.
3. Op negen zaterdagen per jaar verzorgen - parallel aan elkaar - vier
docenten elk vier uur colleges over een vastgelegd onderwerp.
4. Adres: Vergader- en zalencentrum "Vredenburg 19", Vredenburg 19 in Utrecht.
5. Tijd van 10.00 - 16.30 uur; toegang f 75,- per dag aan de zalen te
voldoen (in 2002 ¤ 35).
6. Data voor 2001 zijn 15 september, 6 oktober, 10 november, 15
december; en voor 2002: 19 januari, 9 februari, 16 maart, 20 april, 25
mei, 14 september, 5 oktober, 9 november en 14 december.
7. Folder en inschrijven bij: Filosofie Oost - West, Planetenbaan 2, 3951
EJ Maarn, of e-mail info@filosofie-oostwest.nl
8. Website www.filosofie-oostwest.nl