NAC bestaat 89 jaar
19-09-2001
Vandaag -woensdag 19 september 2001- bestaat NAC 89 jaar Op 12 september 1912 werd NAC opgericht, nadat de clubs NOAD en ADVENDO besloten om hun krachten te bundelen. Tijdens de vergadering wilde de voorzitter van NOAD de nieuw te vormen club NOAD (NOad ADvendo) laten heten, maar ADVENDO-spelers waren hier fel op tegen. ADVENDO-speler Frans Konert kwam met het idee om de club NAC te noemen.
NAC kende in haar bestaan veel afwisselende successen. In de periode net na de oprichting zat het voor NAC niet mee. In de seizoenen 1915/1916, 1916/1917 en 1917/1918 eindigde NAC op de 2e plaats in de competitie. In het seizoen 1918/1919 wist NAC haar eerste kampioenschap te behalen. Ruim 2 seizoenen later werd NAC landskampioen van Nederland. In de kampioenscompetitie liet NAC Ajax, Be Quick en Go Ahead achter zich. Na dit kampioenschap braken gouden tijden voor NAC aan; tot aan 1935/1936 eindigde NAC vaak bij de eerste 3 plaatsen. Men wist tot deze periode 5 maal een kampioenschap te winnen.
In 1934/1935 had NAC als een van de eerste clubs in Nederland een primeur; NAC vloog vanaf Waalhaven (Rotterdam) met 2 vliegtuigjes naar Groningen, om daar een wedstrijd tegen GVAV te spelen. De vliegreis had geen invloed op het spel van NAC in die wedstrijd. NAC maakte GVAV met 1-5 in.
In de jaren `40 verhuisde NAC naar het stadion aan de Beatrixstraat. In de tweede wereldoorlog nam NAC een belangrijke sociale plaats in het Bredase leven in. NAC organiseerde tijdens deze oorlog sportdagen en wielerwedstrijden. Ook had NAC eenmaal een kermis op haar terrein. In het seizoen 1943/1944 organiseerde NAC een toneelstuk. In dit seizoen gaf de Nederlandse Atletiek Unie NAC toestemming om de NAC-Singelloop te organiseren. De Singelloop is nog steeds een jaarlijks terugkerend evenement in Breda.
In 1954/1955 had NAC de ideale mogelijkheid om voor de tweede maal in
haar bestaan kampioen van Nederland te worden. In de
kampioenscompetitie diende NAC op de laatste speeldag tegen PSV aan te
treden. Met 2 doelpunten achterstand op koploper Willem II had NAC
kansen op het Nederlands kampioenschap. NAC had immers een beter
doelsaldo dan de aartsrivaal, en had de onderlinge
kampioenswedstrijden in haar voordeel afgesloten. Helaas mocht het
niet zo ver komen. Aan de Beatrixstraat verloor NAC met 2-0 van PSV.
Op 12 maart 1960 ging er een enorme schok door NAC, toen het bericht
werd ontvangen dat door een noodlottig auto-ongeval de heer Antoon
`Rat` Verlegh was overleden. Vanaf de oprichting in 1912 was hij
nadrukkelijk aanwezig in diverse hoedanigheden als speler, aanvoerder,
bestuurslid, erevoorzitter, elftalbegeleider, lid van de technische
commissie en redactielid van de NAC Klok. Het was een enorm verlies
voor NAC.
Ruim een jaar later stond NAC voor de finale van de KNVB-beker in Den
Haag tegenover Ajax. De bekerfinale werd met 3-0 verloren. In november
1961 was er opnieuw een gevoelig verlies voor de vereniging. De heer
Jacq. Piederiet overleed in het Ignatiusziekenhuis, na opgenomen te
zijn wegens een plotseling opgetreden hartzwakte. Net als Rat Verlegh
was Jacq. Piederiet een echte NAC-man.
In 1965 degradeerde NAC voor het eerst in haar bestaan naar een lagere
divisie. NAC eindigde in dat jaar op de laatste plaats, waardoor een
teruggang naar de eerste divisie een feit was. Ondanks de degradatie
gooide NAC in het bekertoernooi hoge ogen. Men bereikte de halve
finale, waarin met 1-2 van Go Ahead werd verloren.Het seizoen daarop
promoveerde NAC weer naar de ere-divisie.
In het seizoen 1966/1967 bereikte NAC weer een hoogtepunt in
haar bestaan. NAC wist tot de finale van de KNVB-beker door te stoten.
In de finale moest de Bredase ploeg tegen Ajax aantreden. Na
verlenging verloor NAC met 2-1. Ajax was dat seizoen echter kampioen
geworden, dus mocht de Bredase trots in het Europa Cup II-toernooi
uitkomen. Het Europese avontuur eindigde in de tweede ronde. In de
eerste ronde werd Floriana Malta verslagen, maar NAC moest in de
tweede ronde haar meerdere in Cardiff City erkennen.
In de jaren 70 was NAC veelvuldig in het rechterrijtje te vinden.
Ondanks dat het sportief in de competitie iets minder ging, was NAC
een cupfighter in die periode. Op 31 mei 1973 wist NAC weer een
hoogtepunt in haar geschiedenis bij te schrijven. NAC wist in de Kuip
met 2-0 van het favoriete NEC te winnen. Ruim 25.000 knotsgekke
NAC-fans reisden met auto`s, bussen en zelfs de "Faam-expres" (trein)
naar Rotterdam. Opmerkelijk was dat voor aanvang van de wedstrijd de
verkoop van het bier al was beëindigd, simpleweg omdat de tappen leeg
waren. Bourgondische cultuur van NAC zullen we maar denken.
Door doelpunten van Stanley Bish en Andy Brouwers wist NAC te winnen.
De Kuip barstte uit haar voegen. De feestende massa verplaatste zich
naar Breda, waar het feest nog lang duurde.
In de jaren `70 deed er zich in Breda een merkwaardige ontwikkeling
voor. Supporters verzamelden zich achter het doel aan een van de korte
zijden, en noemden hun vak de Spion-Kop. Met veel gezang, sjaals en
vlaggen steunden zij hun ploeg. Dit was het begin voor het bekende
Avondje NAC.
NAC verbleef veelvuldig in de onderste regionen van de eredivisie en
wist vaak op de laatste speeldag degradatie te ontwijken. Op 14 mei
1983 was het dan toch een feit; NAC wist op de laatste speeldag niet
van Feyenoord te winnen, en degradeerde daardoor naar de
eerste divisie. Het seizoen erop promoveerde NAC, maar wist helaas
geen hoge ogen te gooien. Na 1 jaar was het weer terug in de eerste
divisie, en zou daar tot en met 1992/1993 blijven.
Deze periode is een zwarte bladzijde uit de geschiedenis van NAC. De
degradatie`s zorgden ervoor dat NAC in de financiële problemen kwam.
Het kwam zelfs zo ver dat de belastingdienst een openbare verkoop
organiseerde. Op dinsdag 9 december 1986 wilde men een zo groot
mogelijke som binnenhalen door bezittingen van NAC per opbod te
verkopen. Supporters gingen als een man achter NAC staan en kochten de
roerende goederen op, om ze direct weer ter beschikking aan NAC te
stellen. Dat seizoen werd er hard gewerkt om NAC schuldenvrij te
krijgen. Langzaam maar zeker lukte dit, en NAC kon weer omhoog kijken.
Maar voordat de successen kwamen, kreeg NAC een enorm verlies te
verwerken. De van Sparta overgekomen Andro Knel overleed op woensdag 7
juni 1989 nadat een vliegtuig, met het kleurrijk elftal, in de buurt
van Paramaribo neerstortte. 176 mensen vonden de dood tijdens deze
crash. Het gevolg was niet te beschrijven. Er kwam een enorme toeloop
bij het stadion aan de Beatrixstraat en supporters van verschillende
clubs namen op indrukwekkende wijze afscheid van Andro Knel.
Vanaf 1989/1990 was NAC in de bovenste regionen van de eerste divisie
te vinden, maar wist net niet te promoveren. Via de nacompetitie in
het seizoen 1992/1993 lukte het uiteindelijk wel. De beslissende
wedstrijd, in en tegen Den Bosch, werd door ruim 9000 NAC-fans
bijgewoond. NAC wist deze wedstrijd met 3-0 te winnen en een waar
feest barstte in Breda los.
De rentree op het hoogste niveau was een succes. Het eerste seizoen,
onder leiding van Ronald Spelbos, miste NAC op een haar na Europees
voetbal. Hetzelfde 2 jaar later; Dankzij een 5-0 verlies bij Roda JC
mocht NAC weer geen Europees voetbal spelen.
Het sfeervolle Beatrixstadion voldeed niet meer aan de eisen, en het
bestuur van NAC besloot tot de bouw van een nieuw stadion aan de
Lunetstraat. In augustus 1996 werd dit stadion op feestelijke wijze
geopend. Met een nieuw stadion, een verdubbelde begroting en een
versterkte spelersselectie zou NAC de stap naar de subtop in Nederland
definitief maken. Het ging helaas allemaal anders; In het dramatische
seizoen 1998/1999 degradeerde NAC naar de Toto-divisie. Het seizoen
werd overschaduwd door de dood van Dominique Diroux. De talentvolle
speler overleed tijdens NAC 2 - AZ 2.
Er diende iets te veranderen bij NAC. NAC besloot haar
organisatie te professionaliseren. Een Algemeen Directeur (Roelant
Oltmans) werd aangesteld en NAC werd een BV. Het seizoen in de
Toto-divisie werd door NAC goed afgesloten; NAC werd kampioen,
waardoor weer een enorm feest in Breda losbarstte.
Het seizoen 2000/2001 werd een goed voetbaljaar voor NAC. Met goed
voetbal eindigde NAC boven verwachting op de 10e plaats. Met
historische overwinningen tegen Willem II (uit en thuis) en Feyenoord
(thuis) leek het seizoen geslaagd.
Weer kreeg dit voetbalseizoen een zwarte rand om zich heen. Ferry van
Vliet kwam met zijn vriendin om het leven tijdens een auto-ongeluk.
Net zoals bij Dominique en Andro, was het eerbetoon bij Ferry enorm
indrukwekkend.
Zoals bovenstaande tekst al laat merken is NAC een unieke club, met
een rijke historie. Volgend jaar bestaat NAC 90 jaar. Inmiddels is er
een commissie samengesteld die activiteiten rondom dit 90-jarig
bestaan gaat organiseren.