De klant centraal !
Regio Zuidholland - claire.elbers@vc.fnv.nl
De sociale dienst: de klant weer centraal???
Standpunt van het samenwerkingsverband welvaart werk en welzijn over de nieuwe
plannen m.b.t. de sociale dienst in Amsterdam en de banenmarkt.
Uitgesproken tijdens de vergadering van de Commissie van Sociale Zaken van de
gemeenteraad op donderdag 6 september 2001. Het standpunt van het samenwerkingsverband kunt u ook lezen in de bijlage `sociale dienst`
Het is een prima zaak dat de organisatie van de sociale dienst fundamenteel aangepakt wordt.
Er dient inderdaad gekozen te worden voor een eenduidige werkwijze die geldt voor alle
deelkantoren van de sociale dienst. Dit betekent dat er terecht gekozen wordt voor een
centraal geleide operatie. Eenduidigheid van beleid is vanzelfsprekend goed voor de cliënten,
er moet geen verschil in benadering zijn tussen een cliënt in de Baarsjes en een cliënt in Zuid
Oost. Lees verder door op de rode pijl te klikken]
Het college moet echter een belangrijk aspect niet uit het oog verliezen. De mensen die nu
nog in de bakken van de sociale dienst zitten, zijn er om allerlei redenen niet in geslaagd
betaald werk te vinden of kiezen tijdelijk voor opvoeding van hun kinderen en hebben
daarvoor vrijstelling van de sollicitatieplicht. (hoofden van een-oudergezinnen met kinderen
jonger dan vijf jaar) Maar de redenen kunnen zeer individueel bepaald zijn. Vaak zijn er
fysieke en/of psychische redenen waarom mensen niet aan het betaalde werk kunnen. De
ervaring in andere gemeenten leert dat de groep mensen die nu nog een uitkering hebben,
gebaat zijn bij een heldere formulering van rechten en plichten die nu nog in het plan van
aanpak ontbreken. In hoeverre kunnen clienten zelf een reintegratie-instituut kiezen? Mag je
iemand meenemen, de banenmarkt op?
Het plan van aanpak is ingegeven door de aanwijzing
van het ministerie. Inhalen van achterstanden is een goede zaak. Het moet echter niet zo
worden dat het politieke signaal richting het ministerie dat Van der Aa hiermee wil geven,
uitgevoerd wordt over de rug van de mensen met een uitkering. Uit FNV-onderzoek blijkt dat
de rechten en plichten van mensen met een uitkering nog steeds niet goed geregeld zijn. De
cliënten worden geconfronteerd met hun plichten en zijn vaak niet op de hoogte van hun
rechten. Er wordt niet geredeneerd vanuit een situatie van gelijkwaardigheid, gemeente en
cliënt die samen aan hetzelfde doel werken, nl. een volwaardige reïntegratie. Waarborgen
voor de cliënt zijn onvoldoende geformuleerd. De hele aanpak van de banenmarkt, een soort
sluis waar alle 42.000 bijstandsgerechtigden in een paar maanden tijd ingaan, waar ze
voortdurend onder begeleiding van een geuniformeerde steward staan en waar je enige uren
later met betaald werk , een traject of een sanctie weer uitkomt doet geen recht aan een
zorgvuldige individuele aanpak op basis van helder geformuleerde rechten en plichten. Onze
ervaring tot nu toe is, dat clienten met (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid onnodig
slapeloze nachten hebben en het onnodig extra moeilijk hebben door de onervarenheid en het
gebrek aan opleiding van ambtenaren van de sociale dienst of bemiddelingsbureaus in het
voeren van gesprekken met dergelijke mensen en de haast waarmee ze ook in de huidige
situatie al tewerk willen/moeten gaan.
Naast de heldere formulering van rechten en plichten is individueel maatwerk nodig om tot
een oplossing van de problemen van een individu te komen. Een individueel actieplan waarbij
er zeer nadrukkelijk rekening gehouden wordt met de wensen een mogelijkheden van de
cliënten. Met name dit aspect te wordt vaak veronachtzaamd. De projecten en scholingen
staan centraal, de klanten worden daarnaar gemodelleerd. In plaats van dat men probeert de
juiste weg te vinden voor de klant. Veel clienten hebben in de vorm van vrijwilligerswerk of
zorgarbeid zelf een weg gevonden, zichzelf allang `sociaal geactiveerd`. Wat dit betreft moet
beter aangesloten worden bij de initiatieven van clienten zelf.
Dit individuele tijdspad verhoudt zich niet met de hijgerige haast die nu met het actieplan van
het college wordt gecreëerd. Streven naar individueel maatwerk mag ook niet gebruikt
worden als excuus om de rechten en plichten van clienten niet duidelijk te formuleren.
Er is diverse malen zowel door de gemeente als werkgevers en werknemers aangegeven dat
het arbeidsmarktprobleem in Amsterdam vooral een probleem is van de juiste match tussen
vraag en aanbod. Hiervoor biedt het actieplan geen oplossing. Eerlijkheidshalve moeten we
opmerken dat het vorige plan, "Tandje Hoger" wel op de matchingsproblematiek inging. Dit
plan maakt onderdeel uit van het plan van aanpak van Van der Aa. Maar in een Tandje Hoger
gaat het om veel lagere aantallen dan in het huidige plan van aanpak. Het is al vaker
opgemerkt: veel mensen willen dolgraag een betaalde baan al was het maar om van de
betuttelende bemoeizucht van de sociale dienst af te zijn. Maar mensen kunnen nog zo graag
willen, er zijn wel twee partijen nodig. Als de werkgevers niet bereid zijn
uitkeringskerechtigden aan te nemen dan houdt het op. Deze kant van het verhaal ontbreekt
geheel. Uitkeringsgerechtigden steeds meer onder druk zetten, hun inkomenspositie steeds
verder verslechteren zal vooral bijdragen tot vergroten van de armoede en dat kan toch niet de
bedoeling zijn, zelfs niet van Vermeend.
Samenwerkingsverband werk, welvaart, welzijn.
Tot het samenwerkingsverband behoren het FNV-regio werk Noord-Holland, het Komitee
Amsterdam Tegen Verarming, de Bijstandsbond, de Werklozen Belangen Vereniging en het
Komitee Vrouwen en de Bijstand/EVA
Meer voor randstad-nieuws: http://www.fnv.nl/randstad