BredeschoolNet Vragen
Brede School in 'Initiatiefrijke Scholenproject'
Voorbeeld van een initiatief rijke school: Brede school Nesselande
Op 9 oktober heeft in Den Haag de OCenW-conferentie Ruimte voor
initiatief plaatsgevonden. Op deze conferentie kwamen de resultaten
van de ontwerpwedstrijd en de 'initiatiefrijke scholen' voor het
voetlicht. Ook aan de brede schoolontwikkeling werd op die dag
aandacht besteed.
klik hier voor het verslag van deze conferentie
Dit najaar start een pionierproject rond de integratie van onderwijs
en welzijn.
Meer ruimte
In november 2000 is de onderwijsbeleidsbrief 'Onderwijs in stelling:
kracht en creativiteit voor de kennissamenleving' verschenen. Hierin
hebben minister Hermans en staatssecretaris Adelmund aangegeven hoe in
samenwerking met alle betrokkenen eigentijds onderwijs vorm kan
krijgen. De inzet is om sterke, professionele scholen te ontwikkelen,
die samen met hun omgeving invulling geven aan goed onderwijs. Meer
beleidsruimte voor scholen leidt tot meer variëteit. Hierdoor kunnen
scholen leerlingen optimale ontwikkelingskansen bieden. De overheid
blijft aanspreekbaar op het scheppen van voorwaarden en garanties voor
kwaliteit, toegankelijkheid en variëteit.
De uitgangspunten van de onderwijsbeleidsbrief zijn de afgelopen
maanden in interactie met de samenleving verder uitgewerkt. Dit
gesprek heeft voor het primair en voortgezet onderwijs onder anderen
de vorm gehad van interactieve projecten:
* in een ontwerpwedstrijd is de samenleving opgeroepen om creatieve
voorstellen in te dienen voor de toekomst van het onderwijs;
* met de initiatiefrijke scholen zijn nieuwe mogelijkheden voor
kwaliteitsverbetering en gewenste beleidsruimte in kaart gebracht;
* op de site www.onderwijsdebat.nl zijn in virtuele debatten
verschillende themas uit de onderwijsbeleidsbrief aan de orde
gesteld.
Ontwerpwedstrijd
Op de website www.onderwijsdebat.nl zijn de meeste inzendingen te
bekijken. Er zijn didactische modellen; ideeën voor het toepassen van
ICT; good practices van personeelsbeleid en nieuwe manieren van denken
en handelen voor leraren, schoolleiders en bestuurders. De brede
school blijkt bij een behoorlijk aantal inzenders een aanleiding voor
creatieve ontwerpen voor eigentijds onderwijs.
Initiatiefrijke scholen
De initiatiefrijke scholen zijn 33 scholen uit het primair en
voortgezet onderwijs die in direct overleg met OCenW hun ideeën over
onderwijs hebben uitgewerkt. Een dwarsdoorsnede van Nederlandse
scholen heeft deelgenomen. In gesprekken en thematische bijeenkomsten
hebben de 'initiatiefrijke scholen' hun uitdagingen in kaart gebracht,
evenals de wijze waarop de rijksoverheid hun positie kan verbeteren om
die uitdagingen aan te gaan. De bewindslieden hebben enthousiast
kennis genomen van de inbreng van de initiatiefrijke scholen. De
gesprekken en bijeenkomsten met de scholen hebben veel ideeën voor
meer ruimte opgeleverd. Deze ideeën kunnen worden onderscheiden naar
drie hoofdthema's: onderwijskundige inrichting, personeelsbeleid en
bekostiging. Ook de brede school is door een aantal scholen op de
agenda gezet. De initiatiefrijke scholen geven aan dat er veel
verkokering en versnippering is rond het educatief aanbod voor
jeugdigen. Dit bemoeilijkt de integratie van onderwijs en welzijn in
één organisatie. Aansturing, bekostiging en verantwoording zijn in de
welzijnssector anders geregeld dan in het onderwijs. Het
personeelsbeleid verloopt in de verschillende sectoren op heel andere
wijze (salarissen, opleidingen, bevoegdheden). Belemmeringen bij de
brede schoolontwikkeling worden ervaren in de complexiteit van
regelgeving, de diversiteit aan bekostigingssystematieken en
onduidelijke (bestuurlijke) verantwoordelijkheden. In het algemeen
geldt dat het opstarten van een brede school - waarin onderwijs en
welzijn volledig zijn geïntegreerd- zo complex wordt gevonden, dat het
bevoegd gezag voor deze onderneming terugdeinst.
Voorbeeld van een initiatief rijke school: Brede school Nesselande
Pionierproject
Eén van de 'initiatiefrijke scholen' (PCPO Rotterdam-Alexander) heeft
een projectvoorstel geschreven rond de integratie van onderwijs en
welzijn. Doelen van dit project zijn:
* het vanuit één organisatie stimuleren van de ontwikkeling van
kinderen/jeugdigen in cognitief en sociaal-emotioneel opzicht
(voorschool, schools, tussen- en naschools), door:
* het integreren van onderwijs (basisschool) en welzijn
(kinderopvang en welzijnsvoorzieningen) in één brede school, die
verantwoordelijkheid draagt voor het educatieve aanbod (0 tot
16-jarigen) in een wijk;
Het integreren van onderwijs en welzijn (en daarmee de algehele
verantwoordelijkheid voor een sluitend aanbod van educatieve
voorzieningen bij één organisatie neerleggen) leidt tot fundamentele
vragen over de aansturing en bekostiging van de brede school. Vanuit
de huidige voorzieningen en zich daarmee bezighoudende
overheidsdiensten (Rijk, (deel)gemeente, inspecties, enzovoorts) kan
een dergelijke brede school met zeer veel uiteenlopende regelgeving te
maken krijgen, bijvoorbeeld voor personeel, het inrichten van
onderwijs en andere voorzieningen en verantwoording. Een derde
projectdoel is daarom:
* het van overheidswege realiseren van optimale condities voor
bekostigingssystematiek, aansturing en verantwoording voor de
geïntegreerde brede school.
De komende weken wordt meer duidelijk over
de inrichting van dit project;
de mogelijke betrokkenheid van andere geïnteresseerden.