Vereniging eigen huis: Vriendjespolitiek nationale ziekte
Er is een wijd verbreid ongenoegen bij aspirant kopers van
nieuwbouwwoningen over de wijze waarop de woningen worden verdeeld.
Omdat de vraag naar nieuwbouwwoningen veel groter is dan het aanbod is
het van maatschappelijk belang dat de schaarse woningen eerlijk worden
verdeeld. In de praktijk blijkt daaraan het nodige te mankeren. Het
achterhouden van huizen voor relaties en werknemers door
projectontwikkelaars makelaars en gemeenten blijkt een veel voorkomend
verschijnsel in ons land. Tot deze conclusie komt de vereniging eigen
huis in het vandaag aan staatssecretaris Remkes overhandigde rapport:
'Wie dicht bij het vuur zit, warmt zich het best: Vriendjespolitiek
bij toewijzing van nieuwbouwwoningen'.
Gealarmeerd door het toenemend aantal klachten van aspirant kopers van
nieuwbouwwoningen opende Eigen Huis tussen eind april en eind augustus
het meldpunt Vriendjespolitiek. In deze periode ontving de vereniging
169 meldingen met 194 klachten uit het hele land. Veelgehoorde klacht
is dat de meest gewilde woningen naar relaties, familie of vrienden
van projectontwikkelaars, aannemers en makelaars gaan of door
gemeenten aan ambtenaren of gemeenteraadsleden worden toegespeeld. De
soms emotionele reacties bij Eigen Huis wijzen op een sterk gevoel van
onrecht bij de burger. De in het rapport opgenomen bloemlezing over de
reacties geeft gevoelens weer van teleurstelling, irritatie, ergernis,
frustratie, onmacht en zelfs wanhoop.
Van de 169 meldingen met concrete klachten had 62% betrekking op, al
dan niet vermeende, vriendjespolitiek bij de toewijzing van woningen;
25% betrof kanttekeningen bij de toewijzingsprocedure. Verreweg de
meeste meldingen kwamen uit Zuid-Holland (35), Noord-Brabant(32) en
Noord-Holland (30).
De meldingen die bij Eigen Huis binnenkwamen hebben vooral betrekking
op makelaars (34%), gemeenten (33%) en projectontwikkelaars (17%), die
meestal verantwoordelijk zijn voor de toewijzing. In de helft van de
gevallen zijn de bevoordeelden werknemers en relaties van gemeenten,
makelaars, aannemers of projectontwikkelaars. In 10% van de gevallen
gaat het om gemeenteraadsleden; in 8% om ambtenaren. Enkele malen
blijken ook leden van Colleges van Burgemeester en Wethouders
betrokken te zijn.
De vereniging eigen huis vindt de huidige gang van zaken onacceptabel
en pleit voor een regiefunctie door gemeenten bij inschrijving en
toewijzing. Bovendien stelt zij een onafhankelijk toezichthouder voor
die controleert of de spelregels worden nageleefd.
Omdat het ontbreekt aan heldere spelregels pleit Eigen Huis voor een
gezamenlijk convenant met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten
(VNG) en de brancheorganisaties van makelaars en projectontwikkelaars.
De vereniging eigen huis gaat ervan uit dat het gezamenlijk vaststellen van de landelijke spelregels en een goede controle op de naleving daarvan vriendjespolitiek sterk kan terugdringen.
Download het complete rapport vriendjespolitiek.
Amersfoort, 17 oktober 2001