Antwoorden op kamervragen van Atsma en Buijs over efedrine in afslankmiddelen (2000115520)
---
Vraag 1.
Is u bekend dat in onder meer afslankmiddelen die verkrijgbaar zijn in drogisterij en supermarkt het middel Efedrine voorkomt?
Antwoord
Ja.
Vraag 2.
Hoe oordeelt u over het gegeven dat Efedrine en andere geneesmiddelen zonder waarschuwing en/of aanduiding in tal van producten worden aangetroffen? Antwoord
Ik acht deze situatie ongewenst. Het RIVM heeft in juli een rapport uitgebracht met de resultaten van een onderzoek naar de kwaliteit en veiligheid van ephedra producten op de Nederlandse markt. In dit onderzoek zijn 202 monsters van circa 135 producten - meest kruidenpreparaten
- onderzocht, in de periode van 1993 t/m 1999. Een groot deel van de monsters bevatten hoge gehalten aan efedrine alkaloïden, waarbij veiligheidsnormen uit de literatuur werden overschreden. Daarbij komt dat de producten dikwijls worden gepresenteerd als zijnde van natuurlijke, plantaardige oorsprong, wat de suggestie zou kunnen wekken dat ze veilig zijn. Sinds de inwerkingtreding van het Warenwetbesluit Kruidenpreparaten mogen kruidenpreparaten geen kruiden bevatten die krachtens dat Warenwetbesluit zijn verboden, of die meer dan 1 microgram per kg of per liter aan pyrrolizidine-alkaloïden bevatten. Efedra maakt overigens vooralsnog geen deel uit van de aldus verboden kruiden. Kruidenpreparaten dienen voorts voorzien te zijn van een adequate etikettering. Indien de Keuringsdienst van Waren (KvW) producten aantreft die hier niet aan voldoen dan kan zij hiertegen optreden. Geneesmiddelen met efedrine dienen te voldoen aan de eisen van de Wet op de Geneesmiddelenvoorziening (WOG) waarop de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) toezicht houdt. Vraag 3.
Is het u bekend dat Efedrine en andere middelen die worden aangetroffen óók voorkomen op de lijst met dopinggeduide middelen van het IOC?
Antwoord
Ja.
Vraag 4.
Welke gezondheidsrisico's zijn verbonden aan de inname van producten met stoffen als Efedrine? Antwoord
2
Efedrine alkaloïden kunnen een duidelijk effect hebben op het cardiovasculaire systeem en het centrale zenuwstelsel, afhankelijk van de toegediende doses. Vooral mensen met verborgen zwakke plekken in hart of bloedvaten kunnen acute levensbedreigende effecten van hoge doses ondervinden.
Vraag 5.
Welke stappen gaat u ondernemen om producten met geneesmiddelen, die vrij verkrijgbaar zijn en die bij gebruik risico's met zich mee kunnen brengen, uit de schappen te krijgen? Antwoord
Voor de beantwoording hiervan is het van belang een onderscheid te maken tussen producten die vallen onder het Warenwetbesluit Kruidenpreparaten en geneesmiddelen die vallen onder de WOG. Producten in hun natuurlijke vorm (kruiden, al dan niet gedroogd) vallen los van de samenstelling onder de Warenwet. Gezondheidsclaims zijn dan toegestaan. Wanneer er door een bewerking van het natuurlijke product een wijziging van de samenstelling van de natuurlijke bestanddelen met een farmacologische werking wordt beoogd - al dan niet gepaard gaande met een medische claim - valt het bewerkte product onder de WOG. Voor producten die onder de WOG vallen kunnen bij registratie eisen worden gesteld aan samenstelling en etikettering. Voor de producten die onder de Warenwet vallen geldt de Warenwetregeling Kruidenpreparaten. Deze regeling bevat geen specifieke bepalingen voor efedrine preparaten. De brancheorganisatie Natuur- & gezondheidsProducten Nederland (NPN) heeft in overleg met mijn departement al wel een normering voor haar leden vastgesteld. Daarin zijn de maxima gesteld op 30 mg alkaloïden per doseereenheid, of maximaal 90 mg alkaloïden per dagdosering. Het product mag geen synthetisch verkregen efedrine alkaloïden bevatten. Bovendien zijn op de verpakking een aantal vermeldingen verplicht gesteld. Deze afspraken gelden tot nu toe alleen voor de leden van de NPN. Ik overweeg thans om in de Warenwet voor efedra nadere regels op te nemen voor een maximale dagdosering en voor de etikettering, zodat alle producenten en importeurs zich aan deze norm dienen te houden. Vraag 6.
Deelt u de mening dat producenten en verkopers van producten die geneesmiddelen bevatten en die vrij verkrijgbaar zijn, zich schuldig maken aan een strafbaar feit? Zo ja, wat gaat u daartegen doen?
Antwoord
Producenten die geneesmiddelen op de markt brengen dienen te voldoen aan de Wet op de Geneesmiddelenvoorziening (WOG). De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) houdt toezicht op de verkoop van geneesmiddelen en treedt op bij de constatering van een strafbaar feit. Voor de handhaving van de wettelijke regels die betrekking hebben op producten die zich bevinden op het grensgebied van voedingsmiddel en geneesmiddel vindt structureel afstemming plaats tussen de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Keuringsdienst van Waren.