Ministerie van Justitie

26.10.01

Persbericht Ministerraad

Asielverzoeken in Nederland met eenderde afgenomen

Rapportage Vreemdelingenketen mei t/m augustus 2001 + Accountantsrapport inzake audit rapportage vreemdelingenketen januari t/m april 2001

De asielinstroom in Nederland van mei t/m augustus dit jaar is met een derde afgenomen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Nederland is daarmee een van de weinige Europese landen waar de asielinstroom terugloopt. Dat staat in de tweede viermaandelijkse rapportage van staatssecretaris Kalsbeek van Justitie, minister Van Aartsen van Buitenlandse Zaken en minister Van Boxtel voor het Grote Steden- en Integratiebeleid waar de ministerraad mee heeft ingestemd.

In de periode van mei t/m augustus 2001 werden 9.705 asielverzoeken in Nederland in behandeling genomen. Dat is in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar (14.228 aanvragen) een afname van 32%. De prognose van de instroom in het gehele jaar 2001 is inmiddels bijgesteld tot 38.000.

De meeste asielzoekers in deze rapportageperiode kwamen uit Angola (1.325), Afghanistan (1.089) en Sierra Leone (688). Het aantal Afghanen is ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar gedaald met ruim 700. De instroom van alleenstaande minderjarige asielzoekers (ama's) is nog steeds hoog. In de rapportageperiode vroegen 1.872 ama's asiel aan (19% van de totale asielinstroom). De meeste ama's kwamen uit Angola (657), Sierra Leone (240), Guinee (221) en China (85). Het aantal Chinese ama's is overigens met 302 afgenomen, terwijl de ama's uit de overige landen in aantal toenamen.

Instroom in Europa (van april t/m juni)
In heel Europa nam de instroom van asielzoekers met 3% toe. Met name Oostenrijk en Duitsland hadden te maken met een sterke stijging. Nederland neemt een vierde plaats in (7.549 = daling met 22%) na Duitsland (19.732 = stijging met 16%) het Verenigd Koninkrijk (19.192=daling met 13%) en Frankrijk (11.904 = stijging met 35%). Na Nederland volgt Oostenrijk (7.514 = stijging met 77%).

Stand van zaken vertrek- en terugkeer
De resultaten van het terugkeerbeleid zijn nog niet positief. Daarom zal de organisatie van het terugkeerproces nader worden bezien. Een notitie hierover zal op korte termijn aan de Tweede Kamer worden toegezonden. In de rapportageperiode hebben 2962 verwijderingen van asielzoekers onder de nieuwe Vreemdelingenwet plaatsgevonden. Van dit aantal vertrok de vreemdeling in 2.356 gevallen met onbekende bestemming. In 351 gevallen betrof het een uitzetting en in 151 gevallen een vertrek onder toezicht. In de meeste gevallen betrof het hier vreemdelingen van wie het asielverzoek op een aanmeldcentrum is afgedaan. Per 1 september 2001 verbleven nog 4.073 verwijderbare asielzoekers in de opvang. Het overgrote deel (2.779) valt onder het oude stappenplan (meewerkcriterium). In 920 gevallen is het nieuwe stappenplan van toepassing. Het aantal terugkeerders via de IOM is ten opzichte van de eerste vier maanden dit jaar licht gestegen (van 543 naar 603). Nu het pilotproject China zijn vruchten lijkt af te werpen (sterke daling van de instroom van Chinese ama's) worden plannen ontwikkeld voor een soortgelijk project voor Angola. Verreweg de meeste asielzoekers en ama's komen momenteel uit dit land. In augustus bracht een ambtelijke missie een bezoek aan Angola om de mogelijkheden te onderzoeken van het inzetten van charters om afgewezen Angolese asielzoekers naar Angola terug te sturen. In november volgt een tweede missie op hoog niveau.

Vreemdelingenkamer
Het afdoeningspercentage in aanmeldcentra (AC) ligt nog steeds ruim boven de 20%, hetgeen betekent dat de filterfunctie van de AC goed functioneert. Een dergelijk hoog AC-afdoeningspercentage leidt overigens wel tot een forse stijging van het aantal beroepszaken tegen deze afwijzingen. Daarnaast wordt de Vreemdelingenkamer geconfronteerd met een stijging van het aantal zaken als gevolg van de vervroegde toets vreemdelingenbewaring. Aangezien beide type beroepszaken (AC-beroepen en bewaringszaken) prioriteit hebben gaat deze stijging ten koste van de beschikbare productiecapaciteit voor de bodemzaken en voorlopige voorzieningen. Als gevolg hiervan zijn bij de Vreemdelingenkamer de achterstanden op deze laatste twee zaaksoorten opgelopen.

Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND)
De productie op het gebied van asiel gehoor is het gehele jaar al redelijk stabiel. De invoering van de nieuwe Vreemdelingenwet heeft nauwelijks invloed gehad op dit deel van de procedure. De productie beslis is over de eerste maanden van 2001 achtergebleven bij de verwachting. Verklaringen hiervoor wijzen onder andere naar de invloed van de wijzigingen die de nieuwe Vreemdelingenwet met zich meebracht en het feit dat de verhouding tussen zaken en procedures in het afgelopen jaar veel ongunstiger is geworden. Het ging minder om gezinnen, maar juist vaker om alleen komende asielzoekers. Ten aanzien van de productie asiel bezwaar valt op te merken dat in de eerste acht maanden van dit jaar evenveel is geproduceerd als gepland. De gemiddelde doorlooptijd van de bezwaarschriften stijgt. Dit komt omdat de IND prioriteit geeft aan het afhandelen van oude zaken met het oog op het driejarenbeleid. In september 2002 zullen de meeste oude bezwaarzaken zijn weggewerkt, met uitzondering van de niet-beslisbare zaken.

Centraal orgaan Opvang Asielzoekers (COA)
Op 1 september verbleven 70.397 mensen in een asielzoekerscentrum. 12.298 mensen maakten gebruik van het vrijwillige zelfzorgarrangement (ZZA). Aangezien de uitstroom nog net onder het niveau van de instroom ligt, blijft dit resulteren in een behoefte aan extra opvangcapaciteit. Het COA verwacht ultimo 2001 circa 90.000 opvangplaatsen nodig te hebben, waarbij het streven erop is gericht uit te komen op een bezettingsgraad van 95%. Momenteel zijn 85.863 plaatsen (inclusief ZZA) gerealiseerd.

Voor vragen of commentaar met betrekking tot de inhoud van deze pagina's kunt u terecht bij de Directie Voorlichting van Justitie, telefoon: (070) - 3706850,
email: voorlichting@best-dep.minjust.nl,
fax: (070) - 3707594

Laatst gewijzigd: 31-10-2001