---
Aan de Voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Ministerie van
Buitenlandse Zaken Directie Politieke Zaken Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den
Haag
Datum 9 november 2001 Auteur W.R.M. Jurgens
Kenmerk DPZ-311/01 Telefoon 070 - 348 6164
Blad /4 Fax 070 - 348 4638
Bijlage(n) -- E-mail dpz@minbuza.nl
Betreft Terrorismebestrijding
C.c.
Zeer geachte Voorzitter,
Als toegezegd informeer ik u, mede namens de Minister van Defensie en de
Minister voor Ontwikkelingssamenwerking, over de recente internationale
ontwikkelingen inzake terrorismebestrijding.
Politiek
Ook op het politieke vlak wordt de strijd tegen het terrorisme voortgezet.
Dit uit zich enerzijds in een grote intensiteit van diplomatieke contacten
binnen de brede coalitie en anderzijds in het verder versterken van
maatregelen tegen van terrorisme verdachte groeperingen.
Tijdens de ministeriële bijeenkomst van het Barcelona-proces (5 en 6 november jl.) hebben de ministers hun bereidheid om tot een gezamenlijke aanpak van terrorisme onder de aegis van de Verenigde Naties te komen uitgesproken (voorzitterschaps-verklaring Euromed bijgevoegd). Daarnaast gaven de ministers aan in Euromediterraan kader speciale aandacht te willen geven aan het voeren van een "dialoog van culturen en beschavingen". Tijdens de bijeenkomst is tevens intensief gesproken over het Midden-Oosten, zowel plenair als in verschillende bilaterale gesprekken en marge van de bijeenkomst. Ik sprak afzonderlijk met de ministers van Israël, Syrië, Jordanië, de Palestijnse Autoriteit en Egypte. In deze gesprekken onderstreepte ik dat het voortdurende geweld tussen Israël en Palestijnen tot gevolg had dat de nadruk vrijwel uitsluitend lag op "brandblusactiviteiten" in het kader van de, vrijwel dagelijkse, incidenten. Het was zeker zo urgent de aandacht te concentreren op de onderliggende problematiek. Het belang hiervan werd door alle gesprekspartners erkend. Dit is aan de orde geweest in het Algemeen Overleg met de algemene commissie voor Europese Zaken van 8 november jl.. Het besef dat ook de essentie van het conflict terug op de agenda moet, is algemeen.
Pakistan.
Pakistan blijft een belangrijke rol spelen in de coalitie tegen terrorisme.
Daarnaast neemt het als één van de buurlanden van Afghanistan een
belangrijke plaats in in de discussies over de toekomst van Afghanistan.
Pakistan heeft de afgelopen week een opvallende stap gezet door toenadering
te zoeken tot Iran. Op weg naar New York maakte de Pakistaanse president
Musharraf een korte stop in Teheran voor een gesprek met de eerste
vice-president Mohammad-Reza Aref. Het is voor het eerst sinds lange tijd
dat leiders van beide landen, die inzake Afghanistan jaren lijnrecht
tegenover elkaar stonden, direct contact hebben.
Verenigde Naties
De speciale vertegenwoordiger van de SGVN Brahimi heeft tijdens een eerste
bezoek aan de regio met vertegenwoordigers van de meeste relevante partijen
gesproken. Brahimi lijkt de zaken zeer omzichtig aan te pakken. Hij richt
zich in eerste instantie op een zorgvuldige inventarisatie en evaluatie van
het bestaande krachtenveld, alvorens met concrete initiatieven te komen. Hij
heeft toegezegd de komende dagen over zijn bevindingen en mogelijke 'next
steps' te rapporteren.
De onderhandelingen over het alomvattende anti-terrorisme-verdrag in de
'contactgroep' zijn nog gaande omdat er helaas tot op heden geen algehele
consensus over de verdragstekst is bereikt. De Secretaris-Generaal van de VN
heeft benadrukt dat het noodzakelijk is om een akkoord te bereiken vóórdat
de ministeriele week (10-16 november a.s.) begint. Daartoe heeft hij
besprekingen belegd met landen die een sleutelrol spelen in de contactgroep.
Nederland blijft zich in goede samenwerking met de EU-partners inzetten voor
een spoedige totstandkoming van het alomvattende anti-terrorisme verdrag.
Militair
De luchtaanvallen op stellingen van de Taliban, hoofdzakelijk ter
ondersteuning van de Noordelijke Alliantie bij Mazar-e Sharif, en op de
tunnel- en grotcomplexen van de Taliban gaan onverminderd door. Volgens de
Amerikaanse minister van Defensie Rumsfeld is het aantal Amerikaanse
"Special Forces" in Afghanistan de afgelopen dagen verdubbeld. Berichten
over het neerstorten van een Amerikaanse helikopter in Pakistan zijn door
het Pentagon bevestigd. Berichtgeving over de toestroom naar Afghanistan van
honderden vrijwilligers vanuit Pakistan niet.
De Italiaanse Premier Berlusconi bevestigde op 3 november jl. het eerdere
Italiaanse aanbod voor een militaire bijdrage aan "Enduring Freedom"
(jachtvliegtuigen met verkenningstaken, zeestrijdkrachten, grondtroepen,
ondersteunende genie- en NBC-eenheden). In totaal gaat het om ca 2700
militairen. Bondskanselier Schroeder kondigde op 6 november jl. aan dat
Duitsland op Amerikaans verzoek de volgende onderdelen beschikbaar zal
stellen voor deelname aan "Enduring Freedom": NBC-eenheden, medische
troepen, luchttransport, zeestrijdkrachten en 100 KSK-commando's, in totaal
3900 militairen.
Humanitair
De humanitaire situatie in Afghanistan blijft onverminderd zorgelijk, zeker
met het oog op de invallende winter. Hulporganisaties ondervinden ernstige
moeilijkheden om hulpprogramma's doorgang te laten vinden vanwege
plunderingen van hulpgoederen, de slechte veiligheidssituatie, de minimale
communicatiemogelijkheden en het tekort aan vervoer. Desondanks gaat de
hulpverlening door. De periode waarin nog hulp kan worden geleverd vóór veel
wegen onbegaanbaar worden wordt snel korter. Het World Food Program bereidt
nu voedseldroppings voor om aan deze situatie het hoofd te kunnen bieden.
Pakistan houdt de grenzen, ondanks internationale druk, nog altijd gesloten.
Wel heeft Pakistan toegezegd bepaalde kwetsbare groepen te zullen toelaten.
Er zijn inmiddels vluchtelingenkampen aan de Afghaanse zijde van de grens
met Pakistan ontstaan. Hoewel de in eerste instantie verwachte grote
vluchtelingenstroom van anderhalf miljoen vluchtelingen tot nog toe is
uitgebleven, stromen de bestaande kampen in Pakistan vol. Volgens de
VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR bevinden zich in de North West Frontier
Province nu in totaal 65.000 nieuwe vluchtelingen. In totaal zijn er volgens
schattingen van de UNHCR sinds 11 september jl. 100.000 nieuwe vluchtelingen
Pakistan binnengekomen.
Ondanks overleg afgelopen week met Hoge Commissaris voor de vluchtelingen
van de VN Lubbers houdt Iran alle grenzen gesloten voor Afghaanse
vluchtelingen zonder geldige paspoorten en visa. Bij de grens met de Iraanse
provincie Sistan-Baluchistan worden aan de Afghaanse zijde van de grens
thans 5700 ontheemden in twee kampen opgevangen. De kampen zitten vol en
volgens laatste berichten worden nieuwe ontheemden niet meer toegelaten.
Turkmenistan en Oezbekistan hebben zich na overleg met de VN soepeler opgesteld. Hulporganisaties mogen crossborder operaties uitvoeren en hun Afghaanse medewerkers krijgen sneller visa om het land binnen te gaan.
De Minister van Buitenlandse Zaken
Kenmerk DPZ-311/01
Blad /1
===
http://www.minbuza.nl/content.asp?Key=423042