Goede operationele prestatie in nieuwe omgeving
Fortis heeft een sterke operationele prestatie geleverd in de eerste drie kwartalen van 2001, ondanks de veranderde economische omgeving. Het netto operationeel resultaat, exclusief meerwaarden en de harmonisatie van waardecorrecties, nam toe met 11%. Zowel het Verzekeringsbedrijf als het Bankbedrijf behaalden gezien de zwakke marktomstandigheden een goed operationeel resultaat. Integratie- en kostenbesparingsprogramma's verlopen volgens plan en het aantal FTE's is afgenomen met 1%.
Het netto operationeel resultaat bedroeg EUR 2.070 miljoen over de eerste drie kwartalen van 2001. Dit betekent een stijging van 4% ten opzichte van dezelfde periode in 2000. Autonoom (exclusief overnames, desinvesteringen en valuta-koersverschillen) daalde het netto operationeel resultaat met 2%.
De nettowinst, met inbegrip van niet-operationele elementen, steeg zelfs met 19% tot EUR 2.506 miljoen, terwijl het rendement op eigen vermogen 22% bedroeg, waarmee de doelstelling van 15% werd overschreden.
De geplande kostenbesparingen en synergieën verlopen volgens plan. Voor het komende jaar worden verdere kostenbesparingen en synergieën voorzien. Op de ondersteunende en back-office activiteiten van de bank zal verder worden bezuinigd en de kostenbasis van marktgerelateerde activiteiten wordt in overeenstemming gebracht met de lagere transactieniveaus.
Vooruitzichten
Fortis meldde eerder dat de financiële doelstelling van een groei van de nettowinst per aandeel van 12% zou worden gerealiseerd mits het economische klimaat niet verder zou verslechteren. Door de voortschrijdende vertraging van de wereldeconomie en de achteruitgang in de financiële markten, was het inkomen uit marktgerelateerde activiteiten lager dan verwacht. In september, toen de samenvoeging van het Fortis-aandeel werd aangekondigd, werd aangegeven dat de provisiebaten, alhoewel bijna gelijk aan die van vorig jaar, lager zouden zijn dan verwacht. Bovendien zullen de netto meerwaarden over 2001 ongeveer EUR 170 miljoen lager uitvallen dan voorzien. Omdat meerwaarden het resultaat zijn van individuele beleggingsbeslissingen, acht Fortis het wenselijk om in de huidige marktomstandigheden geen aanzienlijke additionele meerwaarden te realiseren. Gezien het relatief zwakke vierde kwartaal van 2000, verwacht Fortis een stijging van het netto operationeel resultaat in 2001 van 11%. De groei van het netto operationeel resultaat per aandeel zal 5% bedragen. Omdat niet-operationele elementen het niveau van 2000 bereiken, zal de stijging van de nettowinst per aandeel ongeveer 4% bedragen. Fortis zal de doelstelling van een rendement op eigen vermogen van minstens 15% in 2001 halen.
Fortis kende een verslechtering van zijn kredietportefeuille over de eerste drie kwartalen van 2001, al heeft dit nog niet geresulteerd in enige bijkomende dubieuze leningen. Fortis heeft altijd een degelijk en voorzichtig voorzieningenbeleid gevoerd. Omdat de neerwaartse trend in de economie en de financiële markten aanhoudt, zal het derhalve wellicht verstandig zijn om in het vierde kwartaal extra voorzieningen te treffen voor de krediet- en beleggingsportefeuilles. Zelfs als dergelijke voorzieningen worden getroffen, zal het netto operationele resultaat over 2001 niet lager zijn dan het recordbrekende resultaat van 2000.
Belangrijkste ontwikkelingen eerste drie kwartalen
· Netto operationeel resultaat stijgt met 4% tot EUR 2.070 miljoen
· Netto operationeel resultaat exclusief meerwaarden en harmonisatie van waardecorrecties 11% hoger
· Nettowinst groeit met 19% tot EUR 2.506 miljoen
· Kostenbeheersing
· Goede kwaliteit van uitstaande leningen
· Totaal bruto premie-inkomen stijgt met 18% tot EUR 16.760 miljoen
· Netto rentebaten 4% hoger
· Provisiebaten licht gedaald (-2%)
· Beheerd vermogen 5% lager, op EUR 298 miljard
· FTE's dalen van 66.559 tot 65.881 (-1%)
· Rendement op eigen vermogen 22%, boven de doelstelling van 15%
Belangrijkste ontwikkelingen van het derde kwartaal
· Goede prestaties Niet-leven (in het bijzonder Ongevallen en Ziekte)
· Daling beleggingsgerelateerde premie-inkomen
· Lagere meerwaarden in verzekeringen
· Afname risico-gewogen verplichtingen in vergelijking met 30 juni 2001
· Lagere opbrengsten marktgerelateerde activiteiten
· Samenvoeging van Fortis-aandelen aangekondigd
· Nieuwe activiteiten in China
· Eigen vermogen daalt tot EUR 13.374 miljoen
Samenvoeging aandelen. Op 27 september 2001 kondigde Fortis haar beslissing aan om de bestaande aandelenstructuur te vereenvoudigen door de invoering van één Fortis-aandeel. Het nieuwe Fortis-aandeel vervangt de bestaande aandelen Fortis (B) en Fortis (NL) en zal dubbele hoofdnoteringen hebben aan Euronext Amsterdam en Euronext Brussel. De samenvoeging wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de aandeelhouders tijdens de Buitengewone Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders van Fortis (B) en Fortis (NL). De handel in het Fortis-aandeel start, uitgaande van goedkeuring, naar verwachting op maandag 17 december 2001.
Onze aandeelhouders zullen profiteren van de zwaardere weging van Fortis in belangrijke aandelenindices. Na verloop van tijd zal dit leiden tot grotere zichtbaarheid, toegenomen liquiditeit en grotere vraag naar het Fortis-aandeel. Euronext had al bevestigd dat het Fortis-aandeel met haar volledige marktkapitalisatie in aanmerking komt voor opname in de AEX, BEL20 en de Euronext indices. Op 5 november 2001 kondigde MSCI aan te verwachten dat het Fortis-aandeel in de indices zal worden opgenomen op basis van haar volledige marktkapitalisatie en een free float van 75%.
Strategie. Fortis heeft in het derde kwartaal een aantal belangrijke strategische stappen gezet. Op 10 juli 2001 heeft Fortis, Inc. de overname aangekondigd van de tandheelkundige schadeverzekeringen van de Dental Benefits Divisie van Protective Life Corporation. Met deze acquisitie, die dit jaar zal worden afgerond, wordt Fortis Benefits marktleider in vrijwillige (door de werknemer betaalde) tandheelkundige verzekeringen en de op drie na grootste aanbieder van tandheelkundige verzekeringen in de Verenigde Staten. Kortgeleden heeft Fortis stappen gezet om haar activiteiten in Azië uit te breiden. Op 19 oktober 2001 kondigde Fortis een nieuw samenwerkingsverband aan op het gebied van levensverzekeringen met de China Insurance Group. Op 7 november 2001 tekende Fortis een Strategische Alliantieovereenkomst met Haitong Securities Co., Ltd, een van de grootste effectenhuizen in China. De overeenkomst voorziet in de totstandkoming van een samenwerkingsverband voor vermogensbeheer zodra China het nodige juridische kader heeft geschapen na zijn toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie.
Het netto operationeel resultaat van het Verzekeringsbedrijf nam met 2% af, tot EUR 999 miljoen in de eerste drie kwartalen van 2001. Deze daling werd grotendeels veroorzaakt door een afname van 34% in de netto operationele meerwaarden op transacties voor eigen rekening. Als dit niet wordt meegerekend, vertoonde het netto operationeel resultaat een groei van 14% ten opzichte van de eerste drie kwartalen van 2000. De kosten ontwikkelden zich gunstig en stegen autonoom slechts 1%.
De totale premies in Leven namen toe met 22%, tot EUR 8.464 miljoen (+15% autonoom), gedurende de eerste drie kwartalen. Premies uit beleggingsgerelateerde producten daalden, met name in het derde kwartaal. In Niet-leven hielden de goede resultaten in het derde kwartaal aan. Het technische resultaat nam in de eerste drie kwartalen met bijna 100% toe, tot EUR 371 miljoen. Premies in Niet-leven bedroegen EUR 8.297 miljoen, een stijging van 15% ten opzichte van vorig jaar (-1% autonoom).
Het netto operationeel resultaat van het Bankbedrijf over de eerste drie kwartalen van 2001 bedroeg EUR 1.179 miljoen, 4% hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. De resultaten van het Bankbedrijf waren gezien het ongunstige economische klimaat bevredigend. De netto-baten stegen met 10% en de netto rentebaten met 4%, tot EUR 3.262 miljoen. De netto provisiebaten lieten slechts een lichte daling zien (-2%), tot EUR 1.556 miljoen. Het resultaat uit financiële transacties steeg met 17% ten opzichte van vorig jaar, tot EUR 1.070 miljoen, voornamelijk als gevolg van de goede resultaten uit vastrentende waarden. De opbrengsten uit risicokapitaal waren evenals in voorgaande kwartalen zeer laag vergeleken met de uitstekende resultaten die in 2000 werden behaald. De netto meerwaarden op de beleggingsportefeuille bedroegen EUR 277 miljoen (+EUR 75 miljoen). De toename van de overige opbrengsten met 25% (tot EUR 588 miljoen) kan grotendeels op het conto worden geschreven van de hogere inkomsten uit leasing-activiteiten. De autonome stijging van de operationele kosten bleef beperkt tot 4% ten opzichte van de eerste drie kwartalen van 2000.
De totale nettowinst groeide in de eerste drie kwartalen van 2001 met 19% tot EUR 2.506 miljoen, met inbegrip van niet-operationele elementen van in totaal EUR 436 miljoen. In het derde kwartaal resulteerde de verkoop van Fortis Australia en van het belang in Kempen & Co in niet-operationele meerwaarden van respectievelijk EUR 46 miljoen en EUR 80 miljoen. Eerder dit jaar werden niet-operationele meerwaarden gerealiseerd op de verkoop van de vermogensbeheeractiviteiten en de vaste activa van de Fortis Financial Group (FFG) (EUR 47 miljoen) alsmede op de verkoop het belang in Suez (EUR 264 miljoen).
Solvabiliteit
Fortis stelt een onder- en een bovengrens voor zijn solvabiliteitspositie. Eind september 2001 bedroeg het netto-kernvermogen EUR 18.643 miljoen, ofwel 9% hoger dan de ondergrens van EUR 17.154 miljoen en 15% lager dan de bovengrens van EUR 21.923 miljoen. Op 16 november 2001 was het netto-kernvermogen 13% hoger dan de ondergrens. Het feit dat het netto-kernvermogen toereikend bleef, was mede te danken aan de succesvolle plaatsing van Tier 1 vermogen, waarbij Fortis met succes EUR 1 miljard aan 6,5% Aflosbare Doorlopende Cumulatieve Coupon Schuldbewijzen van Fortis Bank plaatste. De schuldbewijzen worden voor regelgevende doeleinden beschouwd als Tier 1 vermogen.
Kerncijfers (in miljoenen EUR)
Eerste drie
Eerste drie
kwartalen
kwartalen
Toename
2001
2000
in %
Fortis
Resultaat vóór belastingen
3.238,3
2.974,9
9
Netto operationeel resultaat 1)
2.069,8
1.982,4
4
Niet-operationele elementen
436,4
122,7
*
Nettowinst
2.506,2
2.105,1
19
Eigen vermogen
13.374,4
15.196,8
2)
-12
Rendement op eigen vermogen (in %)
21,7
20,5
Balanstotaal
461.695,5
438.082,7
2)
5
Totaal beheerd vermogen
297.837,8
313.846,0
2)
-5
Verzekeringsbedrijf
Bruto premie-inkomen
16.760,4
14.162,7
18
Resultaat vóór belastingen
1.391,4
1.412,1
-1
Netto operationeel resultaat
999,1
1.016,8
-2
Niet-operationele elementen
436,4
52,2
*
Nettowinst
1.435,5
1.069,0
34
Bankbedrijf
Totale baten na aftrek van rentelasten
6.476,1
6.104,1
6
Resultaat vóór belastingen
1.949,3
1.717,6
13
Netto operationeel resultaat
1.178,7
1.130,9
4
Niet-operationele elementen
70,5
*
Nettowinst
1.178,7
1.201,4
-2
Kerncijfers per aandeel (in EUR)
Eerste drie
Eerste drie
kwartalen
kwartalen
Toename
2001
2000
in %
Netto operationeel resultaat
1,60
1,64
-2
Na volledige conversie 3)
1,57
1,62
-3
Nettowinst
1,94
1,74
11
Na volledige conversie 3)
1,89
1,71
11
Eigen vermogen
10,34
11,78
2)
-12
1) Het netto operationeel resultaat is gelijk aan de nettowinst met inbegrip van de operationele meerwaarden na correctie voor niet-operationele elementen.
2) Ultimo 2000.
3) Na uitoefening van alle warrants en optierechten en na volledige conversie van de converteerbare obligaties.
Verzekeringsbedrijf
Het Verzekeringsbedrijf behaalde over de eerste drie kwartalen van 2001 een netto operationeel resultaat van EUR 999 miljoen. Het totale bruto premie-inkomen steeg met 18% tot EUR 16.760 miljoen. In het derde kwartaal daalden de beleggingsgerelateerde premies in Leven, zoals verwacht, als gevolg van de marktomstandigheden.
De totale netto-omzet was, met EUR 5.138 miljoen, 10% hoger dan in dezelfde periode vorig jaar. Door de consolidatie van ASR stegen de kosten met 11%, zoals begroot, maar de autonome stijging bleef beperkt tot 1%. De personeelskosten namen met 13% toe, tot EUR 1.074 miljoen. Het aantal FTE's (23.009) lag 437 lager dan op 31 december 2000 (-2%).
Het netto operationeel resultaat in het Levenbedrijf vertoonde een daling van 12%, tot EUR 673 miljoen, vooral als gevolg van de lagere netto meerwaarden. De brutopremies in Leven groeiden met 22% tot EUR 8.464 miljoen vergeleken met de eerste drie kwartalen van 2000. Koopsommen bedroegen in totaal EUR 5.538 miljoen (+20%), terwijl reguliere premies een stijging van 25% vertoonden, tot EUR 2.925 miljoen. Autonoom, d.w.z. exclusief het effect van de overnames van ASR en American Memorial Life Insurance Company (AMLIC), de verkoop van FFG en valutakoersverschillen, groeide het bruto premie-inkomen in Leven met 15%. De premiebaten worden voor 72% in de Benelux gegenereerd. In Nederland stegen de premies in het Levenbedrijf van EUR 1.200 miljoen tot EUR 2.800 miljoen. Deze toename wordt vrijwel geheel veroorzaakt door de consolidatie van ASR. In België daalde het premie-inkomen Leven met 2% als gevolg van de lagere resultaten bij FB Verzekeringen. Bij FB Verzekeringen nam het premie-inkomen in de eerste drie kwartalen van 2001 met 12% af, met name in beleggingsgerelateerde producten, terwijl Fortis AG een groei van de premies van 19% realiseerde in Leven. Alle Fortis-ondernemingen, met uitzondering van FB Verzekeringen in België, CAIFOR in Spanje en Fortis Assurances in Frankrijk, zagen hun premies in Leven toenemen ten opzichte van de eerste drie kwartalen van 2000.
Ondanks de acquisities van ASR en AMLIC, bleef het technische resultaat in Leven gedurende de eerste drie kwartalen min of meer stabiel. Het behaalde resultaat overtrof echter de prestaties van voorafgaande kwartalen. Het technische resultaat in de eerste drie kwartalen, exclusief ASR en AMLIC, nam met 15% af. AMEV en Fortis, Inc. rapporteerden een lager technisch resultaat, maar Fortis AG, Fortis International (met name in Luxemburg) en FB Verzekeringen presteerden beter. De slechtere prestaties bij Fortis, Inc. kunnen voornamelijk worden toegeschreven aan de verkoop van FFG en aan het feit dat een deel van de Leven-activiteiten bij Assurant werd overgeheveld naar Niet-leven. Lagere technische resultaten bij AMEV werden deels veroorzaakt door een aantal eenmalige inkomsten in 2000.
In Niet-leven zetten de zeer goede prestaties van voorgaande kwartalen door. Met name bij Ongevallen en Ziekte werden uitstekende resultaten geboekt. Het netto operationeel resultaat steeg met 31% vergeleken met de eerste drie kwartalen van vorig jaar. Het premie-inkomen eindigde 15% hoger, op EUR 8.297 miljoen (-1% autonoom). Deze toename kan vrijwel geheel worden toegeschreven aan de consolidatie van ASR.
Het technische resultaat in Niet-leven is bijna verdubbeld, van EUR 193 miljoen tot EUR 371 miljoen. Deze groei deed zich in alle branches voor. De toename van EUR 120 miljoen in Ongevallen en Ziekte (tot EUR 179 miljoen) kan grotendeels op het conto worden geschreven van Fortis, Inc. (+ EUR 86 miljoen) en ASR (+ EUR 30 miljoen). Het technische resultaat bij Motorrijtuigen steeg van EUR 12 miljoen tot EUR 46 miljoen, voor een deel als gevolg van tariefsverhogingen in het Verenigd Koninkrijk en Spanje. Het resultaat bij Brand nam met EUR 12 miljoen toe tot EUR 28 miljoen, voornamelijk als gevolg van de goede prestaties in Nederland. Bij de Overige branches nam het technische resultaat toe tot EUR 118 miljoen (+EUR 11 miljoen), voornamelijk dankzij Fortis Corporate Insurance.
Kerncijfers Verzekeringsbedrijf
Eerste drie
kwartalen
2001
Jaar
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
999,1
1.265,3
Kosten/Brutopremies
11,9%
12,7%
FTE's (einde verslagperiode)
23.009
23.446
1)
Brutopremies Leven (EUR miljoen)
8.463,7
9.733,3
Brutopremies Niet-leven (EUR miljoen)
8.296,7
9.693,2
Groei beheerd vermogen 2)
0,4%
3)
Combined ratio Niet-leven
103
105
1) Waaronder begrepen ASR-oud cijfers over 2000
2) Wijziging in technische voorzieningen verzekeringsbedrijf Leven
3) Cijfers niet beschikbaar
Verzekeringsbedrijf Nederland
In het derde kwartaal heeft AMEV Stad Rotterdam Verzekeringsgroep (ASR) zijn leidende positie verder versterkt in het makelaarssegment van de Nederlandse verzekerings-, beleggings- en hypotheekmarkt. Het bruto premie-inkomen steeg met EUR 4.180 miljoen, voornamelijk als gevolg van de fusie tussen ASR-oud en AMEV Premies in Leven en Niet-leven verdubbelden ruim vergeleken met de eerste drie kwartalen van 2000, tot respectievelijk EUR 2.800 miljoen en EUR 1.380 miljoen. Terwijl de groei van het beleggingsgerelateerde premie-inkomen in Leven enigszins vertraagde, nam de productie van beleggingsgerelateerde hypotheken bij ASR Bank sterk toe. Koopsommen bleven goed presteren. Ook bij Ongevallen en Ziekte werden goede resultaten geboekt. De premies waren, op EUR 669 miljoen, 15% hoger dan in dezelfde periode vorig jaar.
Het netto operationeel resultaat van ASR bedroeg EUR 371 miljoen, ondanks lagere meerwaarden. Het technische resultaat verbeterde over de hele linie. De bedrijfslasten namen met 87% toe, door de consolidatie van ASR. Het aantal FTE's daalde met 3%, van 5.479 op 31 december 2000 tot 5.327 op 30 september 2001.
Het integratieproces bij ASR kende de laatste maanden belangrijke mijlpalen. Stafafdelingen van de groep werden opgezet voor ICT, human resource management, financiële zaken, actuariële zaken en herverzekering. Verder zijn er Centres of Excellence in het leven geroepen bij Leven, Niet-leven, Ongevallen en Ziekte, en bij door hypotheek gedekte leningen. Daarnaast zijn er bij een groot aantal afdelingen en ondernemingen praktische methoden toegepast om kostensynergieën te behalen. ASR zal belangrijke kostensynergieën weten te bewerkstelligen door het gebruik van een ICT-infrastructuur met standaardapplicaties voor Leven, Niet-leven en hypotheken. Deze integratie betekent het standaardiseren van alle ICT-toepassingen en de 'web-enabling' van diensten opdat makelaars ten behoeve van hun klanten verzekeringstransacties en bankdiensten snel en eenvoudig kunnen afhandelen. Bij ASR lopen nu proefprojecten bij zo'n twintig tussenpersonen. Bovendien heeft ASR voor nieuwe motorrijtuigverzekeringen een zogeheten "supply chain integration" gerealiseerd. De volgende stap is uitbreiding naar meer producten en het involveren van meer verzekeringsmaatschappijen.
Kerncijfers Verzekeringsbedrijf Nederland
Eerste drie
kwartalen
Jaar
2001
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
370,9
399,5
Kosten/Brutopremies
12,2%
22,4%
FTE's (einde verslagperiode)
5.327
5.479
1)
Brutopremies Leven (EUR miljoen)
2.800,2
1.566,2
Brutopremies Niet-leven (EUR miljoen)
1.379,9
522,4
Groei beheerd vermogen2)
1,0%
3)
Combined ratio Niet-leven
101
103
1) Waaronder begrepen ASR-oude cijfers over 2000.
2) Wijziging in technische voorzieningen verzekeringsbedrijf Leven.
3) Cijfers niet beschikbaar.
Verzekeringsbedrijf België
Het netto operationeel resultaat bij Fortis AG is met 7% gedaald tot EUR 186 miljoen. Het hogere technische resultaat in het Levenbedrijf (+12%) werd afgezwakt door lagere gerealiseerde meerwaarden. In Niet-leven was het technische resultaat gelijk aan de resultaten over de eerste drie kwartalen van 2000. De bedrijfslasten bij Fortis AG daalden met 3%.
Brutopremies in Leven vertoonden een groei van 19% tot EUR 1.152 miljoen. Dit kan voornamelijk worden toegeschreven aan Individual Life, waar de premiebaten met 34% stegen. Door het ongunstige beursklimaat bleef de vraag van beleggers naar beleggingsgerelateerde producten slap. Tegenover de afname van beleggingsgerelateerde premies met 31%, tot EUR 223 miljoen, stond een verdriedubbeling van kortetermijndeposito's, tot EUR 420 miljoen. De premies in Traditional Life (EUR 100 miljoen) moesten 2% prijsgeven.
Het premie-inkomen uit 'Employee Benefits' in het Levenbedrijf van de groep herstelde tot EUR 407 miljoen, nadat er meer duidelijkheid was gekomen over de wijzigingen in de Belgische pensioenwetgeving. De prijsconcurrentie in deze markt is scherp. Fortis AG slaagt er echter nog altijd in om dankzij het hoge serviceniveau, een technisch solide prijsbeleid te handhaven.
Brutopremies in Niet-leven stegen met 6% tot EUR 596 miljoen. In Ongevallen en Ziekte vertoonde het bruto premie-inkomen een groei van 4% tot EUR 186 miljoen. De brutopremies in Motorrijtuigen namen met 8% toe, tot EUR 181 miljoen, en Brand steeg met 5% tot EUR 173 miljoen. De strategie van Fortis AG voor Niet-leven gaat nog altijd uit van een matige groei en richt zich met name op winstgevendheid, kostenbeheersing en innovatie.
Bij Fortis Corporate Insurance (FCI) bedroeg het netto operationeel resultaat EUR 10 miljoen, vergeleken met een verlies van EUR 5 miljoen vorig jaar. FCI heeft te kampen met een verharding van de markten over vrijwel de gehele linie. Dit is door de gebeurtenissen van 11 september verder versterkt. Als gevolg van deze gebeurtenissen verwacht Fortis dat de herverzekeringspremies (contractueel en facultatief) zullen toenemen. Het is nog altijd onduidelijk in hoeverre de markt bereid zal zijn om de risico's van terrorisme te dekken. Onder deze omstandigheden heeft FCI besloten voorlopig alle onroerendgoedpolissen op te zeggen en deze op 1 januari 2002 te verlengen, alsmede een groot deel van de Marine en Aansprakelijkheidsportefeuille.
Verzekeringsbedrijf België (Fortis AG) 1)
Eerste drie
kwartalen
Jaar
2001
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
185,7
248,5
Kosten/Brutopremies
9,5%
12,3%
FTE's (einde verslagperiode)
3.274
3.243
Brutopremies Leven (EUR miljoen)
1.151,7
1.378,4
Brutopremies Niet-leven (EUR miljoen)
595,8
738,6
Groei beheerd vermogen 2)
5,9%
10,3%
Combined ratio Niet-leven
107
108
1) Exclusief Fortis Corporate Insurance.
2) Wijziging in technische voorzieningen verzekeringsbedrijf Leven.
Verzekeringsbedrijf Internationaal
Fortis International heeft in de eerste drie kwartalen van 2001 een aantal belangrijke strategische stappen gezet in Azië. Op 18 oktober 2001 kondigde Fortis aan in China een nieuwe partnership op het gebied van levensverzekeringen te hebben gesloten met China Insurance Group. Dit partnership betekent voor Fortis een unieke kans. Het gaat om de grootste participatie in een nationale Chinese verzekeringsmaatschappij die ooit aan een internationale verzekeringsmaatschappij werd toegekend. Bovendien verschaft het partnership toegang tot een nationale licentie voor levensverzekeringen en betrokkenheid bij het management. Deze transactie onderstreept het streven van Fortis om haar activiteiten in Azië uit te breiden. Fortis Australia werd in het tweede kwartaal verkocht. De eenmalige niet-operationele meerwaarde van EUR 46 miljoen die deze transactie opleverde werd in het derde kwartaal geboekt.
Het netto operationele resultaat van Fortis International daalde met 21% tot EUR 71 miljoen. Dit was voornamelijk te wijten aan de verkoop van Fortis Australia en minder gunstige resultaten bij Fortis Assurances in Frankrijk en Keppel Insurance in Singapore, waarin Fortis een belang van 40% heeft. Evenals in de voorgaande kwartalen boekte Fortis Insurance Ltd. in het Verenigd Koninkrijk een uitstekend resultaat. De resultaten van Fortis in het Verenigd Koninkrijk zijn opvallend goed bestand gebleken tegen de economische vertraging. Het netto operationeel resultaat steeg met 29% tot EUR 35 miljoen, voornamelijk dankzij een hoger technisch resultaat bij Motor. De daling van de bruto premies in Leven (-22%) bij CAIFOR in Spanje was toe te schrijven aan de unit-linked producten, maar werd ook veroorzaakt door het feit dat de premies vorig jaar uitzonderlijk hoog waren als gevolg van nieuwe regelgeving. Er werd tegenwicht geboden door het resultaat van Collectieve Levensverzekeringen en spaarproducten. Het hogere technische resultaat voor Niet-leven en een daling van de kosten waren de voornaamste reden voor het hogere resultaat van Seguros BILBAO.
Kerncijfers Verzekeringsbedrijf Internationaal
Eerste drie
kwartalen
Jaar
2001
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
71,2
108,0
Kosten/Brutopremies
8,6%
8,1%
FTE's (einde verslagperiode)
2.995
3.402
Brutopremies Leven (EUR miljoen)
1.226,8
1.755,1
Brutopremies Niet-leven (EUR miljoen)
807,0
1.045,0
Groei beheerd vermogen 1)
5,0%
17,6%
Combined ratio Niet-leven
100
102
1) Wijziging in technische voorzieningen verzekeringsbedrijf Leven.
Verzekeringsbedrijf Verenigde Staten
Uit de resultaten van Fortis, Inc. blijkt geen noemenswaardig negatief effect van de gebeurtenissen op 11 september 2001. Deze hebben geen directe gevolgen gehad voor de activiteiten en Fortis, Inc. heeft geen persoonlijke of materiële verliezen geleden. Vanuit operationeel oogpunt zullen in 2001 de directe gevolgen na belastingen minder dan EUR 20 miljoen bedragen. De gevolgen op langere termijn zullen afhangen van de reactie van de toch al kwetsbare economie. Fortis Health en Fortis Preneed verwachten geen belangrijke gevolgen voor hun omzet of markten. Assurant heeft al wel enige invloed ondervonden. Fortis Benefits verwacht op korte termijn een toename van de claims in verband met arbeidsongeschiktheid.
De resultaten van Assurant werden negatief beïnvloed door eenmalige gebeurtenissen, zoals de tropische storm Allison (die EUR 7 miljoen heeft gekost) en de strenge winter (kosten EUR 6 à 12 miljoen), waardoor de schadepercentages werden opgedreven. Een groot deel van de activiteiten van Assurant had ook last van de zwakker wordende economie. De vertraging van de Amerikaanse economie, in combinatie met de aanpassing van Assurant aan een verschuiving binnen de markt van kredietgerelateerde producten naar producten waarmee betalings-verplichtingen uitgesteld kunnen worden en ongerustheid bij institutionele klanten over beperkende wetgeving als gevolg van 'Predatory Lending', waren de belangrijkste oorzaken van de lagere groei van de inkomsten. Bovendien moesten financiële instellingen gaan voldoen aan nieuwe privacybepalingen die in december 2000 van kracht zijn geworden. De naleving van deze regels heeft geresulteerd in hogere kosten voor zowel Assurant als haar klanten. Belangrijker is nog dat hierdoor de marketing van nieuwe programma's vertraging heeft opgelopen.
De natura uitvaartverzekeringen van Fortis, Inc. lieten een aanzienlijke groei zien, voornamelijk dankzij de acquisitie van AMLIC. De samenwerking met AMLIC ligt op schema en vordert goed.
Bij Fortis Benefits werden hogere inkomsten gedeeltelijk ongedaan gemaakt door hogere sterftecijfers met betrekking tot Collectieve Levensverzekeringen in het eerste kwartaal. In de volgende kwartalen lieten deze sterftecijfers een verbetering zien. Op 12 juli 2001 werd de acquisitie van CORE, Inc., afgerond. CORE is een vooraanstaande dienstverlener op het gebied van verzuimmanagement. De resultaten van CORE zijn opgenomen in de cijfers over het derde kwartaal.
De aanzienlijke stijging van het resultaat van Fortis Health was vooral te danken aan de daling van het totale schadepercentage tot 71,4%, wat een daling van 5,5 procentpunten betekent ten opzichte van vorig jaar. Fortis Health heeft geprofiteerd van prijs- en administratieve maatregelen die sinds begin 2000 genomen zijn. In plaats van op kleine groepen richten de activiteiten zich tegenwoordig op het aanbieden van individuele ziektekostenverzekeringen, wat ook wordt weerspiegeld door de aanhoudend sterke ontwikkeling van de productie van individuele ziektekostenverzekeringen via State Farm. Fortis Health heeft voorts aangekondigd een partnership te hebben gesloten met USAA (Amerikaanse leger). Op grond hiervan wordt Fortis Health de exclusieve aanbieder van individuele ziektekostenverzekeringen voor de 4,7 miljoen leden van USAA.
Fortis, Inc. rapporteerde een netto operationeel resultaat van EUR 218 miljoen, 3% meer dan in de vergelijkbare periode van vorig jaar. Het premie-inkomen in Leven nam met 5% toe tot EUR 1.338 miljoen, mede dankzij de premie-inkomsten van AMLIC, dat in oktober 2000 werd verworven. Het premie-inkomen uit Leven werd negatief beïnvloed door Assurant en het wegvallen van de premies van FFG (met ingang van het tweede kwartaal). Het technisch resultaat Leven daalde met 30% tot EUR 103 miljoen. Deze daling was voornamelijk te wijten aan de verkoop van FFG en aan de overheveling van een deel van de Levenactiviteiten naar de Niet-levenactiviteiten van Assurant. Voorts werd het technisch resultaat Leven gedrukt door de slechte resultaten van een aantal kredietverzekeringsproducten bij Assurant en het lagere resultaat van collectieve levensverzekeringen bij Fortis Benefits, die gedeeltelijk werden gecompenseerd door de bijdrage van AMLIC. De bruto premies in Niet-leven stegen met 2% tot EUR 5.130 miljoen.
Kerncijfers Verzekeringsbedrijf Verenigde Staten (Fortis, Inc.)
Eerste drie
kwartalen
Jaar
2001
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
218,1
299,6
Kosten/Brutopremies
15,8%
15,7%
FTE's (einde verslagperiode)
10.426
10.223
Bankbedrijf
Het resultaat in het bankbedrijf was in lijn met de voorafgaande kwartalen. De netto operationele winst bedroeg EUR 1.179 miljoen in de eerste drie kwartalen van 2001, een stijging van 4% vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. De netto-omzet steeg met 10%. Dankzij de verbeterde rentemarge namen de netto-rentebaten toe met 4% tot EUR 3.262 miljoen. De netto-provisiebaten bleken wederom bestand tegen de negatieve marktontwikkelingen en lieten slechts een lichte daling zien, tot EUR 1.556 miljoen (-2%). De provisiebaten uit marktgerelateerde activiteiten waren echter aanzienlijk lager. De provisie uit emissies en secundaire plaatsingen daalde met 43% naar EUR 70 miljoen; de daling van de provisie uit effectentransacties bleef beperkt tot 7% dankzij nieuwe activiteiten in de Verenigde Staten, die EUR 79 miljoen opleverden. De provisie uit vermogensbeheer steeg met 5% naar EUR 491 miljoen. De provisie uit verzekeringen (+4%) en betalingsverkeer (+11%) bedroeg respectievelijk EUR 115 miljoen en EUR 250 miljoen.
Het resultaat uit financiële transacties was met EUR 1.070 miljoen 17% hoger dan vorig jaar. Dankzij het hoge percentage obligaties in de beleggingsportefeuille van Fortis Bank, waren de resultaten goed. De handelsresultaten klommen met 43% ten opzichte van de vergelijkbare periode van 2000, vooral dankzij het goede resultaat van vastrentende waarden in het derde kwartaal. Net als in de voorafgaande kwartalen was het resultaat uit risicokapitaal zeer matig in vergelijking met de uitstekende resultaten van vorig jaar. De netto meerwaarden van de beleggingsportefeuille bedroegen EUR 277 miljoen (+EUR 75 miljoen) en werden voornamelijk gerealiseerd in het eerste kwartaal. De toename van 25% in Overige inkomsten (naar EUR 588 miljoen) was voornamelijk toe te schrijven aan de opbrengsten uit leasing-activiteiten, die met 57% stegen naar EUR 310 miljoen.
De Risico-Gewogen Verplichtingen (RGV) daalden met 3% in vergelijking met het einde van het tweede kwartaal. Dit was voornamelijk toe te schrijven aan de tijdelijke aard van enkele van de eerdere stijgingen. RGV vertoonden een stijging van 3% in vergelijking met begin 2001.
De daling in waardecorrecties (-EUR 207 miljoen) was het gevolg van de harmonisatie van het voorzieningenbeleid binnen Fortis Bank. Zonder dit effect zijn de waardecorrecties vrijwel gelijk aan vorig jaar. Fortis kende een verslechtering van zijn kredietportefeuille over de eerste drie kwartalen van 2001, al heeft dit nog niet geresulteerd in enige bijkomende dubieuze leningen. Fortis heeft altijd een degelijk en voorzichtig voorzieningenbeleid gevoerd. Omdat de neerwaartse trend in de economie en de financiële markten aanhoudt, zal het derhalve wellicht verstandig zijn om in het vierde kwartaal extra voorzieningen te treffen voor de krediet- en beleggingsportefeuilles. Overeenkomstig haar beleid voegde Fortis EUR 127 miljoen toe aan het Fonds voor Algemene Bankrisico's (FAR) in de eerste drie kwartalen van 2001. Het FAR bedraagt nu 1,32% van de RGV, wat hoog is in vergelijking met het in de markt gebruikelijke niveau.
Met EUR 719 miljoen waren de belastingen 46% hoger dan vorig jaar als gevolg van hogere belastbare winst. Het verschil kan grotendeels worden toegeschreven aan de vorig jaar gerealiseerde recordwinst uit risicokapitaal, die onbelast was. Het effectieve belastingtarief is hierdoor gestegen van 29% naar 37%.
Inclusief FB Verzekeringen namen de bedrijflasten ten opzichte van de eerste negen maanden van 2000 met 9% toe (4% autonoom). De kosten/batenverhouding steeg van 62,9% in de eerste drie kwartalen van 2000 naar 64,7%. De personeelskosten stegen, zoals gepland, met 5%, voornamelijk als gevolg van een looninflatie. Het aantal FTE's bleef vrijwel gelijk op 43.441. De overheadkosten stegen met 10%, voornamelijk vanwege de consolidatie van ASR Bank. De afschrijvingen stegen met 10%. De toename van de leasing-activiteiten resulteerde in hogere kosten (+44%), die werden gecompenseerd door hogere opbrengsten uit leasing-activititeiten (+57%).
Kerncijfers Bankbedrijf
(inclusief FB Verzekeringen)
Eerste drie
kwartalen
2001
Jaar
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
1.322
1.532
Kosten/batenverhouding
64,7%
65,1%
FTE's (einde verslagperiode)
43.441
43.716
Network Banking
De integratie-inspanningen verlopen volgens plan, zowel in België als in Nederland. Het aantal kantoren in België is teruggebracht naar 1.958 van 2.110 eind 1998. De volledige integratie van de IT-systemen van de voormalige ASLK en Generale Bank werd succesvol afgesloten in het weekend van 15 en 16 september 2001. De voorbereiding voor de euro-conversie verloopt volgens plan.
In Nederland werd het aantal kantoren teruggebracht naar 269 van 350 eind 1998. Een van de nieuwe producten die succesvol door Fortis Bank in Nederland werd geïntroduceerd was het Garantiecertificaat. Met de introductie van Fortis Groenbank speelt Fortis Bank in op de groeiende vraag naar mogelijkheden voor duurzaam ('groen') beleggen.
De belangrijkste ontwikkeling bij Medium-sized enterprises and Corporates (MEC) was de start van het interne "EVA-project" binnen het netwerk van business centres in Nederland. Dit project beoogd verdere verbetering van het rendement op eigen vermogen en verlaging van de Risico-Gewogen Verplichtingen. Dit project stelt MEC in staat om zijn producten beter te prijzen en zijn cross-selling ratio te verhogen.
Bij ASR Bank groeide de hypotheekproductie naar EUR 3,3 miljard, een stijging van maar liefst 64% ten opzichte van de vergelijkbare periode in 2000.
In tegenstelling tot de voorafgaande kwartalen kreeg FB Verzekeringen te maken met een scherpe daling van de Levenpremies, vooral in het beleggingsgerelateerde segment. Deze daling was toe te schrijven aan de onzekere marktomstandigheden. In vergelijking met de eerste drie kwartalen van 2000 daalde het premie-inkomen in Leven met 12% naar EUR 1.947 miljoen. Het premie-inkomen in Niet-leven steeg met 4% naar EUR 115 miljoen.
Kerncijfers Network Banking
Eerste drie
kwartalen
2001
Jaar
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
884
781
FTE's (einde verslagperiode)
22.817
22.905
Aantal kantoren (Benelux)
2.750
2.871
· België1)
2.441
2.532
· Nederland
269
299
· Luxemburg
40
40
Automatiseringsgraad (België) 2)
79%
75,9%
Kerncijfers FB Verzekeringen
Kosten/Brutopremies
4,2
3,2
FTE's (einde verslagperiode)
749
756
Brutopremies Leven (EUR miljoen)
1.947,1
3.260,7
Brutopremies Niet-leven (EUR miljoen)
115,3
143,9
Groei beheerd vermogen3)
3,4%
24,3%
Combined ratio Niet-leven
88
94
Penetratie verzekeringen (België) 4)
43,0%
42,3%
1) Inclusief de kantoren van Krediet aan de Nijverheid.
2) Automatiseringsgraad: aantal elektronische transacties (driemaands) als percentage van het totale aantal transacties ten behoeve van cliënten.
3) Wijziging in technische voorzieningen verzekeringsbedrijf Leven.
4) Penetratiegraad: aantal actieve cliënten met ten minste één vezekeringscontract als percentage van het totale aantal actieve cliënten.
Merchant Banking
Ondanks de negatieve marktontwikkelingen steeg de netto operationele winst naar EUR 333 miljoen. Dit was voornamelijk te danken aan Financial Markets en Information Banking-activiteiten. Het resultaat van Investment Banking was positief in weerwil van de moeilijke marktomstandigheden. Private Equity had te maken met een scherpe daling van de inkomsten uit risicokapitaal.
Het gediversifieerde productaanbod van Merchant Banking maakt het resultaat minder kwetsbaar voor schommelingen in de markt. De cross-selling tussen de vier business lines van Merchant Banking verbeterde en de activiteiten buiten de Benelux zijn uitgebreid. De oprichting van een geïntegreerd relatiemanagement-team zal leiden tot een betere dienstverlening aan wholesale-klanten bij alle producten uit alle business lines. Daarnaast zal de introductie van adequate informatiesystemen Merchant Banking in staat stellen om de synergieën te vergroten en cross-selling met andere activiteiten te stimuleren. Merchant Banking-producten vinden steeds vaker hun weg naar klanten van andere business lines. Merchant Banking trad op als wereldwijde coördinator bij de succesvolle plaatsing van het Fortis Hybrid Tier 1 vermogen ter grootte van EUR 1 miljard.
Financial Markets behaalde goede resultaten met vastrentende waarden. Investment Banking had te lijden van lagere omzetten en verminderde fusie- en overname-activiteit door het negatieve marktsentiment. Op 30 oktober 2001 kondigde Fortis aan dat het een openbaar bod uitbrengt op alle uitstaande aandelen van Moeara Enim. De research-afdeling van Fortis Investment Banking werd door AQ Publications voor de vijfde achtereenvolgende keer uitgeroepen tot "beste winstvoorspeller van Europa". Private equity startte het risico-kapitaalfonds Nazca Capital I in Spanje. Eerder dit jaar sloot Fortis Private Equity een samenwerkingsovereenkomst met het European Investment Fund ter oprichting van FAGUS, een risicokapitaalfonds dat voornamelijk gaat beleggen in innovatieve Belgische bedrijven. Beleggingen in andere landen van de Europese Unie komen eveneens in aanmerking. Information Banking behaalde goede resultaten in Global Securities Lending and Arbitrage (GSLA) en Derivaties Clearing. Ook Fund Services presteerde beter dan vorig jaar. Information Banking trok verscheidene nieuwe cliënten aan en opende een sales/service desk in Amsterdam voor Hedge Funds op het Europese vasteland.
Kerncijfers Merchant Banking
Eerste drie kwartalen 2001
Jaar
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
333
485
FTE's (einde verslagperiode)
2.687
2.644
Private Banking en Vermogensbeheer
Door de ongunstige marktontwikkelingen was de gecombineerde omzet van Private Banking en Vermogensbeheer EUR 74 miljoen lager (-11%) dan in de vergelijkbare periode van 2000. In zowel Vermogensbeheer als Private Banking zijn de kosten neerwaarts aangepast nadat duidelijk werd dat de omzet onder druk zou komen. De voordelen hiervan zijn gedeeltelijk gerealiseerd. De totale operationele kosten daalden met 3% (- EUR 14 miljoen) vergeleken met de overeenkomstige periode van vorig jaar. Als gevolg van de omzet-ontwikkeling zou verdere kostenbesparing in de toekomst nodig kunnen zijn.
Private Banking behaalde goede resultaten in Spanje. De vestiging in Denemarken werd gesloten in het derde kwartaal; de Zwitserse vestigingen van Banque Générale du Luxembourg (BGL) en Banque MeesPierson Gonet fuseerden en zijn nu actief onder de naam Banque MeesPierson BGL.
Aan het eind van het derde kwartaal bedroeg het beheerd vermogen EUR 298 miljard, een daling van 5% vergeleken met 31 december 2000. Beleggingen voor eigen rekening stegen met 7% naar EUR 143 miljard. De totale waarde van de beheerde fondsen bedroeg EUR 134 miljard (-15%), deels door de verkoop van FFG. De netto-instroom van particuliere cliënten daalde met 16% door de onzekere marktomstandigheden.
Na de opening van een vertegenwoordigingskantoor in Sjanghai in maart 2001, sloot Fortis op 7 november 2001 een strategische alliantie met Haitong Securities Co., Ltd, één van de grootste effectenhuizen in China. Onder deze overeenkomst zullen Fortis en Haitong een joint venture voor vermogensbeheer aangaan zodra China na zijn toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie het benodigde juridische kader schept. De overeenkomst omvat de samenwerking tussen de twee partijen op het gebied van vermogensbeheer binnen het huidige juridische kader in China en omvat doelstellingen voor toekomstige samenwerking op de middellange en lange termijn. De combinatie streeft naar een vergunning voor het verkopen en beheren van van open-eind beleggingsfondsen in Chinese aandelen.
Kerncijfers Private Banking en Vermogensbeheer
Private Banking en Vermogensbeheer
Private Banking
Vermogensbeheer
Eerste drie kwartalen 2001
Jaar
2000
Eerste drie kwartalen 2001
Jaar
2000
Eerste drie kwartalen 2001
Jaar
2000
Netto operationeel resultaat (EUR miljoen)
105
266
72
176
33
90
FTE's
(einde verslagperiode)
3.128
3.192
2.424
2.431
704
761
Beheerd vermogen (EUR miljard)
Private Banking en Vermogensbeheer
Private Banking
Vermogensbeheer
30 september 2001
31 december
2000
30 september 2001
31 december
2000
30 september 2001
31 december
2000
Totale beleggingen voor eigen rekening
143,5
134,2
Beleggingen voor rekening polishouders
20,3
22,0
Totaal beheerde fondsen
134,0
157,6
56,2
66,8
77,8
90,8
Totaal beheerd vermogen
297,8
313,8
Mijlpalen in 2001
Januari 2001
· Fortis tekent overeenkomst met The Hartford om Fortis Financial Group (FFG) te verkopen
Februari 2001
· Fortis gaat een samenwerkingsverband aan op het gebied van bancassurance met Maybank, de grootste bank van Maleisië
Maart 2001
· Fortis, Inc. verwerft CORE, Inc.
April 2001
· Fortis koopt de Spaanse verzekeringsportefeuille van Bâloise
Juni 2001
· Fortis kondigt de verkoop aan van Australische algemene verzekeringsdochter aan CGNU
Juli 2001
· Sluiting ebanking.fr
· Fortis, Inc. tekent overeenkomst voor de overname van de Dental Benefits Divisie van Protective Life Corporation
September 2001
· Aankondiging samenvoeging Fortis-aandelen
Oktober 2001
· Fortis en China Insurance Group kondigen samenwerkingsovereenkomst op het gebied van levensverzekeringen aan in China
November 2001
· Fortis Investment Management sluit een strategische alliantie met Haitong Securities Co. Ltd. in Sjanghai (China)
N.B. valutakoersen
Ter indicatie (koersen per 30 september 2001):
1 EUR
= BEF 40,34
= NLG 2,20
= USD 0,91
= GBP 0,62
= FRF 6,56
= ESP 166,39
= AUD 1,67
Perscontacten:
+32 (0)475 52 09 30
+32 (0)478 88 29 60
+31 (0)6 51 190 617
+31 (0)6 51 381 029
Investor relations: