LEI

persbericht / nr. 1673

3-december-2001

Tuinder moet anticiperen op vrijere aardgasmarkt

Door de liberalisering van de aardgasmarkt verandert de tariefstructuur en nemen de kosten voor de glastuinbouw sterk toe. Voor bedrijven met vruchtgroenten (tomaat, paprika, komkommer) stijgen de kosten met gemiddeld 5 tot 6 gulden per vierkante meter kas. Tuinders staan voor de economische noodzaak om zo op het nieuwe systeem te anticiperen, dat hun extra kosten zo laag mogelijk blijven. Dat vereist een andere manier van denken over hun energieverbruik. Tot nu toe was vermindering van het totale verbruik de aangewezen weg om de kosten te reduceren; in de nieuwe situatie draait het vooral om het maximum gasverbruik per uur, wat wordt bepaald door extreem koude buitenomstandigheden. Om de aardgaskosten omlaag te brengen, moeten deze pieken worden afgevlakt.

In opdracht van het Productschap Tuinbouw en het Ministerie van LNV heeft het LEI verschillende technische mogelijkheden om op de nieuwe tariefstructuur te anticiperen economisch geëvalueerd. Het onderzoek richt zich op bedrijven met vruchtgroenten.

Een eerste mogelijkheid is het verminderen van de contractuele overcapaciteit. Een reductie met 25 tot 30 kubieke meter gas per uur per hectare levert een kostenbesparing op van één gulden per vierkante meter. Daarnaast kan in bepaalde bedrijfssituaties op energiekosten worden bespaard door het afsluiten van aanvullende contracten voor incidentele capaciteit of door zogenaamde uurflexibiliteit (ook wel aangeduid als of 'virtueel vat'). Bij incidentele capaciteit krijgt de tuinder van de gasleverancier het recht krijgt om gedurende een aantal dagen extra gas af te nemen boven de contractcapaciteit. Bij virtueel vat wordt door de gasleverancier aardgas opgeslagen in perioden dat de afnemer de capaciteit niet volledig nodig heeft en kan er in andere perioden meer gas worden afgenomen. Andere mogelijkheden zijn het toepassen van warmtebuffers en 'temperatuurintegratie'. Hiermee kan kostenbesparing worden gerealiseerd op bedrijven met een energiescherm dat overdag bij extreme kou gesloten blijft. In sommige gevallen kan het gebruik van zware olie voordeel bieden, maar de toepassing daarvan is mede afhankelijk van de milieuvergunning.

Op een deel van de bedrijven met vruchtgroente wordt het maximum gasverbruik per uur nu al beperkt door de capaciteit van het verwarmingssysteem. Dat betekent dat de piek in het aardgasverbruik al is afgetopt, waardoor anticiperen op de nieuwe tariefstructuur vaak geen kostenbesparing meer oplevert.

De omvang van de kostenbesparing bij verschillende anticipatiemogelijkheden is afhankelijk van de bedrijfssituatie. In aansluiting op het onderzoek heeft het LEI daarom in opdracht van het Productschap Tuinbouw en het Ministerie van LNV ook een rekenmodel ontwikkeld, waarmee de anticipatiemogelijkheden voor een individueel bedrijf kunnen worden doorgerekend.

---

Anticipatiemogelijkheden glastuinbouw liberalisering aardgasmarkt. Bekijk het rapport: 2.01.12.