Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Het weer nader verklaard

Herfst 2001 bij zachtste vijf; ook november was zacht

De gemiddelde temperatuur van de herfst is op een na de hoogste geworden in honderd jaar. De Bilt berekende gemiddeld over september, oktober en november 11,6 graden; dat is 1,4 graden boven de norm. Alleen in 1969 kwam dit seizoen nog een tiende graad hoger uit. Opmerkelijk is dat de herfst in 1999 en 2000 met 11,6 graden net zo zacht was als nu. In de 20e eeuw is de najaarstemperatuur flink opgelopen: van 9,4 graden gemiddeld over 1901-1930 tot 10,2 graden over 1971-2000. Toch was dit seizoen in een verder verleden soms nog warmer: in 1731 werd zelfs een gemiddelde gehaald van 12,0 graden.

Het hoge gemiddelde van dit jaar was vooral te danken aan oktober: deze maand was de zachtste in drie eeuwen. Ook in november waren de temperaturen afgezien van enkele koude speldenprikken hoog. Het KNMI berekende 7,1 graden tegen 6,2 normaal (gemiddeld 1971-2000). Op 2 november noteerde De Bilt met 14,8 graden de hoogste temperatuur van het land, maar aan vorst ontbrak het dit jaar niet. De 9e was de eerste van de zes vorstdagen die deze maand opleverde; vorig jaar was 17 december de eerste dag met vorst.

De hoeveelheid neerslag was deze maand met landelijk 90 mm iets aan de natte kant. Groningen en Friesland kreeg lokaal meer dan 100 mm, maar op de vliegbasis Twenthe viel slechts 69 mm. De 8e november viel de eerste sneeuw; de buien gingen gingen toen vergezeld van zeer zware windstoten tot 126 km/h in Vlissingen.

Vooral dankzij de uitzonderlijk natte september (met op 19 september wateroverlast in het Westland) was de herfst dit jaar zeer nat. In drie maanden viel landelijk gemiddeld 322 mm tegen 235 mm normaal. De zon haalde met 298 uur het normale aantal uren voor de herfst, maar november was met landelijk gemiddeld 66 uur aan de zonnige kant.

Het gebied van de Middellandse Zee kreeg de afgelopen maand te maken met hevig noodweer. Tussen 9 en 12 november werd vooral de westelijke getroffen door zware storm en wolkbreuken. Door overstromingen vielen in Algerije zeker 700 doden. Sóller op Mallorca kreeg de meeste regen, 275 mm in 24 uur. Een paar weken later kregen de Canarische eilanden hevige regen: La Palmas kreeg op 20 november 87 mm, vier keer de normale maandsom.

November in het weer nader verklaard

Index het weer nader verklaard

Laatste wijziging: 3 december 2001

Vragen en reacties:
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI