04 dec 2001
Luchtbellen voor efficiënte verwijdering bacteriën
Scheikundige Cristina Gómez Suárez ontdekte dat vloeistoffen met
luchtbelletjes bacteriën effectief van allerlei oppervlakken kunnen
losweken en verwijderen. Naast toepassingen in de industrie
verwacht zij ook belangrijke medische toepassingen van haar
onderzoeksresultaten, met name bij de behandeling van
buikvliesontsteking. Daarbij wordt de buikholte gespoeld om
schadelijke bacteriën te verwijderen. Maar de laag bacteriën
(biofilm) is vaak zo hardnekkig gehecht, dat de ontsteking
terugkeert. De toevoeging van luchtbellen aan
buikspoelingsvloeistoffen zou de behandeling effectiever kunnen
maken. Gómez Suárez promoveert op 17 december 2001 aan de
Rijksuniversiteit Groningen.
Het is bekend dat luchtbelletjes kleine, in vloeistof zwevende
deeltjes op kunnen nemen. In de industrie wordt dit als
scheidingstechniek gebruikt en heet het 'flotatie'. De
(verontreinigings)deeltjes botsen tegen de luchtbellen en worden
daarin opgenomen. Door de lagere dichtheid die de luchtbellen
daarvan krijgen, drijven ze naar het oppervlak en vormen een
schuimlaag die vervolgens verwijderd kan worden. Ook deeltjes of
micro-organismen die vastgehecht zijn, zouden op die manier
losgeweekt kunnen worden, vermoedde Gómez Suárez.
Geen antibiotica nodig
Vooralsnog is het verwijderen van biofilms vaak lastig, met name
omdat de antibioticaresistentie van bacteriën steeds verder
toeneemt. Maar bij de luchtbeltechniek is geen antibiotica meer
nodig. De promovendus stelt in haar onderzoek eerst vast dat
luchtbellen inderdaad efficiënt bacteriën en andere deeltjes kunnen
verwijderen van verschillende soorten oppervlakken. Vervolgens
onderzocht zij aan welke voorwaarden de luchtbellen moeten voldoen
om deeltjes zo effectief mogelijk op te kunnen nemen. De factoren
die de efficiëntie van het proces bepalen zijn de snelheid en de
oppervlaktespanning van de luchtbellen, de grootte en de vorm van
de deeltjes, het aantal luchtbellen en als laatste de richting van
de luchtbel ten opzichte van het te verwijderen deeltje.
Buikvliesontsteking
Op basis van deze kennis bestudeerde Gómez Suárez de mogelijke
toepassing van de luchtbeltechniek bij buikvliesontstekingen. In
het laboratorium stelde de promovenda de ideale
luchtbeleigenschappen vast die hechting van bacteriën aan het
buikvlies kunnen opheffen. In een vervolgonderzoek wordt de
toepassing bij patiënten met buikvliesontsteking bestudeerd. /ImK
Cristina Gómez Suárez (Sevilla, Spanje, 1972) studeerde scheikunde aan de Universidad Complutense de Madrid. Zij verrichtte haar promotieonderzoek bij de disciplinegroep Biomaterialen van de RUG, binnen de onderzoekschool BMSA (Bio-Material Sciences and Application). Hieraan blijft zij ook na haar promotie verbonden.