Novem

LTV in opmars

Al enkele jaren volgt Novem de ontwikkeling van het aantal toegepaste lage temperatuur verwarmingsystemen (LTV) in de woningbouw. Er wordt een constante toename van het aantal LTV-systemen geconstateerd.

Ook in het jaar 2000 is een inventarisatieonderzoek verricht. Dit onderzoek 'Monitoring LTV-systemen in Nederlandse nieuwbouwwoningen 2000' is uitgevoerd door V&L Consultants te Rotterdam. Aan de inventarisaties is dit jaar deelgenomen door adviseurs, projectontwikkelaars, bouwbedrijven, architecten, gemeenten en fabrikanten / leveranciers. Hiervan hebben er 113 gegevens voor het onderzoek verstrekt.

Het onderzoek heeft voor het jaar 2000 ongeveer 29.000 woningen met LTV in beeld gebracht. Dit is 53% meer dan in 1999. Samen met de bekende plannen voor nieuwbouwprojecten zijn er nu in totaal 68.000 woningen die zijn voorzien van een LTV-installatie of die binnenkort worden gerealiseerd met dit type afgiftesysteem. Tenslotte zijn er in het kader van de LTV-BSE-subsidieregeling 2000 nog eens 2.100 woningen aangemeld die worden uitgerust met LTV, wat het totaal op ongeveer 70.000 brengt.

Aanvankelijk lag de nadruk op midden temperatuur systemen (maximaal 70°C). Tegenwoordig worden systemen toegepast met een aanvoertemperatuur van 55 °C of lager. De meest toegepaste vormen van lage temperatuur verwarming zijn vloerverwarming, vergrote radiatoren (LT-radiatoren) en combinaties daarvan. Systemen als wandverwarming en LT-convectoren worden in toenemende mate toegepast. Luchtverwarming komt als lage temperatuur verwarming nog weinig voor. Hoewel bekend is dat jaarlijks toch ongeveer 300 woningen van zo'n verwarmingssyteem worden voorzien.

Opvallend in het jaar 2000 is de grote toename van lage temperatuur verwarming in huurwoningen.

De meeste lage temperatuur verwarmingsystemen waren tot dan toe immers in de vrije sector gerealiseerd. Bijna alle projecten zijn nieuwbouwprojecten. In renovatieprojecten komen lage temperatuur verwarmingssystemen nog weinig voor. Gezien het grote potentieel is het de verwachting dat ook hier in de toekomst in toenemende mate LTV zal worden toegepast.

Bij de inventarisaties is ook gekeken naar de toegepaste warmtebron. Warmtelevering, al dan niet gebaseerd op warmte/kracht-koppeling, komt veruit het meeste voor, gevolgd door zonneverwarmingsinstallaties en individuele HR-ketels. Het gebruik van mini warmte/kracht-koppeling stagneert. Lage temperatuur verwarmingssystemen met warmtepompen nemen nog steeds toe in aantal. Ten opzichte van 1999 is de toename van warmtepompen met lage temperatuur verwarming bijna 60% !

Tijdens de laatste inventarisatie is tevens is nagegaan of er in de praktijk knelpunten worden ervaren bij het toepassen van lage temperatuur verwarmingssystemen. Hogere kosten en de afmetingen van LT-radiatoren worden het meest als knelpunt genoemd, maar ook de onbekendheid van opdrachtgevers, adviseurs en installateurs met LTV-systemen komt meermaals aan de orde. Meer aandacht voor communicatie en training lijkt hier beslist noodzakelijk. Hieraan wordt door Novem inmiddels al gewerkt.

Kansen voor het toepassen van LTV-systemen in de toekomst zijn een beter comfort -zowel verwarming als koeling met een lage milieubelasting- en een beter binnenmilieu met positieve effecten voor de gezondheid. Kortom: comfortabel en gezond wonen. Voor projectontwikkelaars geldt vooral de gunstige invloed van lage temperatuur verwarming op de energieprestatie coëfficiënt. Architecten en adviseurs zien mogelijke toepassing van duurzame warmtebronnen als een voordeel van LTV-systemen. De mogelijkheid om energie te besparen wordt door alle partijen onderkend. Concluderend kan gesteld worden dat lage temperatuur verwarming steeds vaker wordt toegepast en dat steeds meer partijen de meerwaarde van LTV onderkennen. Meer informatie ir. Mart van Melick, tel. 046-4 202 386