Persbericht Amsterdam, 07-12-2001
Nederland
Amnesty International start landelijke actie Coalitie voor
mensenrechten
Amnesty International is een landelijke handtekeningenactie begonnen
onder de vlag een coalitie voor mensenrechten. Het is een oproep aan
alle Nederlanders hun handtekening te zetten onder een verklaring die
oproept bij de strijd tegen terrorisme de mensenrechten centraal te
stellen. Op 10 december, de Internationale Dag van de Rechten van de
Mens, om 13.00 uur overhandigt Lilian Goncçalves-Ho Kang You,
voorzitter van Amnesty International Nederland op de Dam in Amsterdam
de eerste handtekeningen aan de Tweede Kamerleden Maxime Verhagen
(CDA), Jan Marijnissen (SP), Jan Hoekema (D66), Femke Halsema (Groen
Links), Bert Koenders (PVDA) en Frans Weisglas (VVD). Burgemeester Job
Cohen van Amsterdam zal de petitie als eerste ondertekenen. Er wordt
gezongen door de Molukse zangereres Julia Loko.
Mensenrechten in het gedrang
Amnesty International maakt zich toenemende zorgen over de naleving
van mensenrechten in de strijd tegen het terrorisme. De organisatie
constateert dat na 11 september mensenrechten in veel landen in het
gedrang zijn gekomen.
Om verdere mensenrechtenschendingen te voorkomen vraagt Amnesty
International aan de Nederlandse regering en het parlement
mensenrechten en het internationale humanitaire recht centraal te
blijven stellen en hiervoor ook te pleiten bij andere regeringen uit
de coalitie tegen terrorisme. Mensenrechten zijn niet gemaakt voor
makkelijke, maar juist voor moeilijke situaties, aldus Amnesty
International.
Amnesty vraagt VN onderzoek naar Mazar-i-Sharif
Eind november kwamen honderden mensen om bij gevechten in
Quala-i-Janghi, een fort buiten Mazar-i-Sharif in Afghanistan. Amnesty
International heeft de direct betrokkenen, de Noordelijke
Alliantie/Verenigd Front, de Verenigde Staten en het Verenigd
Koninkrijk gevraagd om een onderzoek in te stellen, omdat de moorden
die plaats gevonden hebben mogelijk een schending van het
internationale humanitaire recht zijn. Nu zowel de Verenigde Staten
als het Verenigd Koninkrijk weigeren de gebeurtenissen in
Mazar-i-Sharif zelf te onderzoeken, pleit Amnesty International voor
een internationaal onderzoek door de Verenigde Naties of door de
International Fact Finding Commission, een onderzoekscommissie
ingesteld onder het eerste protocol van de Geneefse Conventies.
Amnesty vraagt de Nederlandse regering zon onderzoek te steunen.
Daarnaast vreest Amnesty voor de veiligheid van ongeveer 80 Taliban
gevangenen die op 1 december in de kelder van het fort Quala-i-Janghi
gevonden werden. Zij lopen het risico van marteling of
buitengerechtelijk executie.
Verenigd Koninkrijk
Het Verenigd Koninkrijk werkt aan een anti-terrorisme wet die de
rechten van verdachten beperkt. Dit betekent dat ingezetenen die geen
onderdaan zijn en verdacht worden van internationaal terrorisme, voor
onbepaalde tijd gevangen gezet kunnen worden, zonder dat er een
aanklacht tegen hen uitgebracht is of zonder dat er tot
strafrechtelijke vervolging overgegaan wordt. Verenigde Staten
In de Verenigde Staten is een anti-terrorismewet aangenomen die de
autoriteiten ruime bevoegdheden geeft bij het afluisteren van
verdachten en bij het doen van huiszoekingen. Daarnaast heeft
President Bush op 13 november een besluit ondertekend, waarbij
verdachten van terrorisme die niet de Amerikaanse nationaliteit
bezitten en die verdacht worden van betrokkenheid bij internationaal
terrorisme, berecht kunnen worden door speciale militaire rechtbanken.
Zon proces kan in het geheim plaatsvinden en hoger beroep is niet
mogelijk. De doodstraf behoort tot de mogelijkheden. Zacarias
Moussaoui, een Fransman van Marokkaanse afkomst, die op 17 augustus
gearresteerd werd als getuige in het onderzoek naar de 11 september
aanslagen is mogelijk de eerste die voor zon militaire rechtbank moet
verschijnen.
Europese Unie
De Europese Unie neemt binnenkort een besluit over een Europees
arrestatiebevel. Amnesty vindt dat de uitleveringsprocedure met
voldoende mensenrechtenwaarborgen, waaronder bescherming van
vluchtelingen, omgeven moet zijn. Daarnaast vindt de organisatie dat
lidstaten van de Europese Unie mensen niet moet uitleveren aan landen
waar hen ernstige mensenrechtenschendingen dreigen te overkomen en
moeten de rechten van de verdediging gewaarborgd zijn.
Afghanistan
Amnesty International vindt dat bij de politieke oplossing die op dit
moment voor Afghanistan gezocht wordt, de mensenrechten centraal
moeten staan. Er moeten zo snel mogelijk internationale
mensenrechtenwaarnemers naar Afghanistan gaan; daders van
mensenrechtenschendingen van alle partijen mogen geen amnestie krijgen
en moeten bestraft worden en vluchtelingen moeten beschermd worden.
Een coalitie voor mensenrechten
Amnesty International vraagt de Nederlandse regering en het parlement:
- in eigen acties ter bestrijding van extreem geweld de mensenrechten
en het internationale humanitaire recht in acht nemen
- geen wapens te leveren aan legers en andere strijdgroepen die zich
schuldig maken aan schendingen van mensenrechten en het internationale
humanitaire recht
- maatregelen te steunen om straffeloosheid voor ernstige schendingen
van de mensenrechten en het internationale humanitair recht terug te
dringen, zoals bekrachtiging van het Statuut van het Internationaal
Strafhof
- zorgen dat mensen die hun land ontvluchten niet worden teruggestuurd
als ze vervolging te vrezen hebben en dat ze fatsoenlijk worden
opgevangen.
Amnesty International afdeling Nederland