Carboxymethylering van zetmeel
Zetmeel uit onder meer aardappelen, rijst en maïs wordt als grondstof
gebruikt in vele industriële toepassingen. De karakteristieke
eigenschappen kunnen worden veranderd door chemische modificatie,
bijvoorbeeld door carboxymethylering. Hierdoor ontstaat CMS
(carboxymethylzetmeel), dat oplosbaar is in koud water en een visceuze
gel vormt, die voornamelijk als verdikker wordt gebruikt in
bijvoorbeeld de papier-, textiel- en farmaceutische industrie. José
Tijsen onderzocht de carboxymethyleringsreactie tussen zetmeel en SMCA
(natriummonochlooracetaat). Hierbij worden de hydroxylgroepen van
zetmeel gesubstitueerd met SMCA. Het doel van haar onderzoek was het
ontwerpen van een continu proces waarbij het zetmeel de korrelvorm
behoudt en het product een hoge substitutiegraad heeft. Tijsen
bereikte de volgende resultaten. Isopropanol is het beste
reactiemedium voor de carboxymethylering van aardappelzetmeel. Verder
kan een substitutiegraad van 2,2 verkregen worden door de reactie in
drie volgstappen uit te voeren. Voor de beschrijving van het proces is
de oplosbaarheidvan SMCA en het ontmenggedrag van water-isopropanol en
loog van belang. De zoutconcentratie en het reactiemedium hebben een
duidelijke invloed op de reactiesnelheid. Tot slot is voor het
efficiënt zuiveren van het reactiemedium (waterig isopropanol) een
geavanceerd scheidingsproces nodig: destillatie in combinatie met
membraan-scheiding. /GG
José Tijsen (Wieringen, 1970) studeerde scheikunde aan de Universiteit
van Amsterdam. Zij verrichtte haar promotieonderzoek, dat gesponsord
werd door AVEBE, bij de vakgroep Technische Scheikunde van de
Rijksuniversiteit Groningen. Tegenwoordig is ze als researchmedewerker
werkzaam bij Akzo Nobel Chemical Research Arnhem (CRA).
Datum en tijd
maandag 10 december 2001, 16.00 uur
Promovenda
mw. C.J. Tijsen, tel. (026)366 47 53, fax (026)366 58 71, e-mail:
jose.tijsen@akzonobel.com (werk)
Proefschrift
Carboxymethylation of starch
Promotor
prof.dr. L.P.B.M. Janssen
Faculteit
wiskunde en natuurwetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen