IP/01/1795
Brussel, 11 december 2001
Commissie lanceert brede discussie over hervorming van het stelsel van
fusiecontrole
De Europese Commissie heeft vandaag een Groenboek goedgekeurd, dat ten
doel heeft een debat op gang te brengen over het functioneren van het
fusiecontrolerecht van de Europese Unie. Na 11 jaar ervaring met de
toepassing van de concentratieverordening, een van de pijlers van het
EU-mededingingsbeleid, vraagt de Commissie zich onder meer af of niet
meer fusies zouden moeten worden afgehandeld op grond van het
"one-stop-shop"-beginsel, in plaats dat ze moeten worden aangemeld
bij meerdere nationale mededingingsautoriteiten. Zij stelt een
eenvoudiger verwijzingssysteem voor voor transacties waarvan het
zwaartepunt voornamelijk in één lidstaat ligt. "In de voorbije tien
jaar is de concentratieverordening een bruikbaar instrument gebleken
voor het toetsen van grote fusies en overnames, waarvan het
leeuwendeel het groene licht kreeg na een routineonderzoek van één
maand, zodat de betrokken ondernemingen automatisch toegang kregen tot
een markt van 380 miljoen consumenten", zei EU-Commissaris voor de
mededinging Mario Monti. "Nu is de tijd gekomen om na te gaan of niet
meer fusies kunnen worden afgehandeld op grond van het
"one-stop-shop"-beginsel, en om de regels aan te passen aan de
realiteit van een steeds mondialer bedrijfsleven en aan een Unie in
uitbreiding".
De concentratieverordening (Verordening 4064/89 van de Raad) werd
vastgesteld in december 1989 en is in werking getreden in september
1990. Zij heeft een einde gemaakt aan de noodzaak om voor fusies en
overnames boven bepaalde omzetdrempels(1)
toestemming te vragen in het kader van een veelheid van nationale
regelgevingen.
De huidige evaluatie vindt plaats op basis van een herzieningsbepaling
die de Commissie oproept de regels en procedures periodiek te herzien.
De concentratieverordening is voor het laatst gewijzigd in 1997, welke
wijziging van kracht is geworden in maart 1998; toen werd een tweede
reeks lagere omzetdrempels ingevoerd, in een poging een oplossing te
vinden voor het probleem van de 'meervoudige aanmeldingen' bij
nationale mededingingsautoriteiten.
In de voorbije 11 jaar werden niet minder dan 1.850 transacties
aangemeld bij de Commissie. Het leeuwendeel daarvan heeft zonder meer
groen licht gekregen, en slechts 18 (minder dan één procent) werden
verboden.
Het Groenboek betreffende de herziening van Verordening 4064/89 wil
een breed debat op gang brengen over het functioneren van dit
rechtsinstrument en op grond van de in meer dan 10 jaar opgedane
ervaringen op zoek gaan naar mogelijke verbeteringen in het stelsel
van fusiecontrole.
Nieuwe uitdagingen aankunnen
Het uiteindelijke doel van de hervorming is de uitdagingen aan te
kunnen die voortvloeien uit wereldwijde fusies, de monetaire unie, de
integratie van markten, de uitbreiding en de noodzaak om met andere
rechtsorden samen te werken.
In de voorbije tien jaar is het aantal fusies aanzienlijk toegenomen,
omdat ondernemingen over de gehele wereld trachten een antwoord te
vinden op de uitdagingen die uitgaan van de mondialisering en, in
Europa, van het nieuwe ondernemingsklimaat dat is geschapen door de
totstandbrenging van de geïntegreerde markt in 1993, de komst van de
euro in 1999 en de op til zijnde uitbreiding van de Unie.
Terzelfder tijd is het aantal landen in de gehele wereld die over een
stelsel van fusiecontrole beschikken spectaculair toegenomen, hetgeen
de kosten, het tijdverlies en de rechtsonzekerheid heeft doen stijgen
bij fusies en overnames die in verschillende rechtsgebieden
goedkeuring behoeven.
In het Groenboek wordt zowel ingegaan op vraagstukken betreffende de
rechtsbevoegdheid, als op kwesties betreffende de inhoud en de
procedure. Op bepaalde gebieden worden concrete voorstellen gedaan,
terwijl op andere terreinen alleen de problematiek wordt geschetst en
een oproep wordt gedaan om opmerkingen kenbaar te maken.
Naast andere detailvoorstellen wordt in de evaluatie ook de mogelijkheid aangekaart om de bevoegdheidsdrempels van de concentratieverordening te vereenvoudigen, ten einde het aantal gevallen waarin ondernemingen verplicht zijn een fusie aan te melden in meerdere tot de EU behorende rechtsgebieden te verminderen.
Om te bereiken dat alle gevallen op het meest geschikte niveau worden
behandeld, stelt de Commissie tevens een vereenvoudiging voor van het
mechanisme voor het doorverwijzen van concentratiezaken naar nationale
instanties. Daardoor zouden gevallen waarvan de gevolgen zich niet
buiten de landsgrenzen laten gevoelen maar die niettemin onder de
bevoegdheid van de Commissie vallen, gemakkelijker naar de lidstaten
kunnen worden doorverwezen. Soortgelijke voorstellen worden gedaan met
betrekking tot het doorverwijzen van gevallen door een of meer
nationale instanties naar de Commissie.
Het Groenboek bevat voorts voorstellen ter verbetering van
mogelijkheid voor de Commissie, voor deskundigen van de lidstaten en
voor marktdeelnemers die van de voorgenomen transactie nadeel dreigen
te ondervinden, om ten volle en correct te kunnen beoordelen wat de
waarde is van de voorstellen die de fuserende ondernemingen doen om
eventuele bezwaren weg te nemen.
Bij deze voorstellen is rekening gehouden met het strakke tijdschema
dat kenmerkend is voor de EU-procedure voor de beoordeling van
concentraties en dat deze voorstellen ook expliciet willen behouden.
Het Groenboek neemt voorts de gelegenheid te baat om een breed
openbaar debat op gang te brengen over de waarde van de
concurrentietoets die in de verordening vervat is, namelijk de regel
dat een concentratie niet behoort te worden toegestaan indien zij een
machtspositie in het leven dreigt te roepen of dreigt te versterken.
Het Groenboek lokt in het bijzonder een discussie uit over de vraag
hoe doelmatig deze toets is in vergelijking met die welke in andere
rechtsgebieden worden gebruikt. Dat debat wordt op dit ogenblik als
bijzonder belangrijk aangevoeld, nu het precies wenselijk wordt geacht
dat de belangrijkste rechtsgebieden die het toenemende aantal grote,
grensoverschrijdende transacties dienen te onderzoeken, een zo
convergerend mogelijk beleid gaan voeren.
Aan de hand van de opmerkingen die in het kader van deze raadpleging
van het publiek worden ontvangen, wil de Commissie een voorstel
uitwerken voor een herziening van de concentratieverordening in de
loop van 2002. Belanghebbenden kunnen tot uiterlijk 31 maart 2002 hun
opmerkingen kenbaar maken aan de Task Force Fusiecontrole van de
Europese Commissie.
Opmerkingen toezenden aan
* Per post: Europese Commissie
Directoraat-generaal Concurrentie "Groenboek Herziening
Concentratieverordening"
Wetstraat 200 - B-1049 Brussel -België
* Per e-mail: mtfmergerreview@cec.eu.int
(1)
Een concentratie komt in aanmerking voor onderzoek door één enkele
autoriteit (one-stop-shop) indien:-- de omzet die over de gehele
wereld door de betrokken ondernemingen te zamen is behaald, meer
dan 5 miljard EUR en de omzet die, elk afzonderlijk, in Europa
door ten minste twee der betrokken ondernemingen is behaald, meer
dan 250 miljoen EUR bedraagt, tenzij elk van de betrokken
ondernemingen meer dan twee derde van haar omzet in Europa in een
en dezelfde lidstaat behaalt.-- De Raad heeft in 1997 een aantal
secundaire drempels ingevoerd, opdat kleinere transacties in
aanmerking konden komen voor onderzoek door de EU, in plaats dat
ze moeten worden aangemeld bij meerdere nationale
mededingingsautoriteiten in de EER.