Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn

Persberichten :

Jonge kinderen in de knel

Verkennend onderzoek naar aanpak van kindermishandeling bij 0- tot 4-jarigen

11 december 2001

`Er is in onze opleiding te weinig aandacht voor kennis en vaardig-heden op het gebied van signalering van kindermishandeling', aldus een huisarts in een onderzoek naar de aanpak van kindermishandeling bij 0- tot 4-jarigen. Uit dit verkennend onderzoek door het Expertisecentrum Kindermishandeling van het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn / NIZW blijkt dat ook respondenten uit andere beroepsgroepen vinden dat zij over onvoldoende deskundigheid beschikken om verwaarlozing, mishandeling en seksueel misbruik van jonge kinderen aan te pakken.

Uit de reacties van respondenten komt het beeld naar voren dat er onvoldoende kennis is over signalen die op kindermishandeling kunnen wijzen. Wanneer die signalen wel worden opgepikt, vinden de respondenten het moeilijk om het vermoeden met ouders te bespreken. Als een kind eenmaal in de hulpverlening belandt, ontbreekt het volgens de beroepskrachten veelal aan voldoende mogelijkheden voor specialistische diagnostiek en hulpverlening.

Jonge kinderen extra kwetsbaar
Elke vorm van mishandeling van kinderen heeft juist in de eerste levensjaren ingrijpende gevolgen voor de ontwikkeling. Zowel op fysiek als emotioneel niveau kunnen ingrijpende verstoringen optreden. De kans op ernstige en langdurige problemen is daardoor groot. De kwetsbaarheid van jonge kinderen wordt versterkt doordat zij weinig mogelijkheden hebben zelf aandacht te vragen voor hun situatie. Zij zijn vrijwel volledig afhankelijk van volwassenen in hun omgeving die de mishandeling moeten signaleren en vervolgens adequate stappen moeten ondernemen. Jonge kinderen zijn bovendien extra kwetsbaar omdat ze vaker `onzichtbaar' zijn: niet elk kind bezoekt een crèche of peuterspeelzaal.

Knelpunten in doorverwijzing en samenwerking
De doorverwijzing tussen verschillende hulpverleningsinstellingen verloopt traag. Wachtlijsten, verschillen in visie en doelstellingen en een gebrek aan coördinatie zijn volgens de respon--denten hiervan de oorzaken. Tachtig procent van de respondenten ervaart knelpunten in de samenwerking met andere instellingen. Zij zijn met name ontevreden over de effectiviteit en continuïteit. De behoefte om de samenwerking te verbeteren, is groot. Het rapport beschrijft een aantal succesvolle voorbeelden van samen-wer-king en besluit met de aanbeveling deze `good practices' op landelijk niveau te verzamelen, te analyseren en over te dragen.

Het onderzoek
Jonge kinderen in de knel is een onderzoek naar ervaringen en opvattingen van 75 beroepskrachten uit 15 werkvelden, waaronder consultatiebureaus, kinderdagverblijven, artsen, politie, Advies- en Meldpunten Kindermishandeling, instellingen op het gebied van jeugdbescherming en jeugdzorg. Waar zitten volgens hen de knelpunten in de aanpak van kindermishandeling bij 0-4-jarigen? Wat gaat goed en verdient navolging?
Het rapport is bedoeld voor managers, leidinggevenden en beleidsmakers in de sectoren lokaal jeugdbeleid, jeugdzorg, jeugdgezondheidszorg, jeugdhulpverlening, jeugdbescherming en politie. In het rapport staan aanbevelingen ter verbetering van de praktijk, zoals systematische scholing en training van beroepskrachten, ontwikkeling en implementatie van instrumenten voor signalering en diagnostiek, ontwik-keling en landelijke verspreiding van specifieke hulpvormen en het stellen van eisen aan samenwerking.

Bestellen
Jonge kinderen in de knel. De aanpak van kindermishandeling bij 0- tot 4-jarigen onderzocht kost f 20,- (¤ 9,50 na 1 januari 2002). ISBN 90-5050-922-3 en E 23227. Het rapport is verkrijgbaar via de boekhandel of te bestellen bij NIZW Uitgeverij, Postbus 19152, 3501 DD Utrecht, telefoon (030) 230 66 07, fax (030) 230 64 91, e-mail bestel@nizw.nl.

Contact
Afdeling Verkoop, e-mail: bestel@nizw.nl

Laatste update: 11 december 2001