Partijblad Democraat
Idee
Brussel Vandaag
11 december 2001
Voorstellen onderwijsbegroting
Ursie Lambrechts
Reacties: u.lambrechts@tk.parlement.nl
D66 heeft vorige week tijdens de behandeling van de begroting OC&W
enkele vergaande voorstellen gedaan en kreeg daar opmerkelijk veel
steun voor.
Aanvaardigsplicht
D66 heeft de minister voorgesteld aan de beste onderwijsjuristen van
Nederland advies te vragen om te onderzoeken of het mogelijk is om ook
in Nederland een aanvaardingsplicht "naar Vlaams model" in te voeren.
D66 is van oordeel dat scholen die met publieke middelen worden
bekostigd geen kinderen mogen weigeren. quoteringsregelingen op grond
van postcode, geslacht, handicap, ouderbijdrage of afkomst zoals
onlangs in Ede, waar van het openbaar onderwijs wordt verwacht dat het
50% van de allochtone kinderen opneemt en het bijzonder onderwijs
slechts 15% hoeft op te nemen, belemmeren de keuzevrijheid van ouders
en zijn bovendien in strijd met artikel 1 van de Grondwet. We hebben
de minister en de staatssecretaris gevraagd niet langer alleen maar
lippendienst te bewijzen aan de modernisering van art. 23 van de
Grondwet maar de daad bij het woord te voegen. Nu zijn het zwarte
kinderen, vorige week ging het om gehandicapte kinderen, morgen zijn
het kinderen met groene ogen of homoseksuele kinderen. We zijn al
berispt door de VN. Dat zou ons tot eer moeten strekken. In dit
dossier zijn we de afgelopen 4-8 jaar helaas geen centimeter
opgeschoten.
Een motie hierover is met steun van 73 leden en 71 leden tegen
aangenomen.
De minister heeft inmiddels laten weten bereid te zijn de motie uit te
voeren.
Kleinschalig onderwijs
D66 heeft de regering gevraagd om nu eindelijk met meer concrete
voorstellen te komen om kleinere scholen dan wel kleinschalig
georganiseerd onderwijs vorm te kunnen geven. In een eerdere nota
heeft D66 zelf een groot aantal voorstellen gedaan hoe kleinere
scholen dan wel kleinschalig ingericht onderwijs tot stand kan komen.
Niet door rigide regelgeving maar wel door al diegenen die er een
groot belang bij hebben, te weten ouders, docenten en leerkrachten
daar meer zeggenschap over te geven. D66 wil hen een
instemmingsrecht/vetorecht bij fusies geven. D66 pleit bovendien voor
meer bestuurskracht en budgetten op schoolniveau: delegatie aan
schoolleiders. Het subsidiariteitsbeginsel dient ook in het onderwijs
gehanteerd te worden. Wat op schoolniveau kan op schoolniveau doen, en
bestuurlijke verbanden creëren die de kleine schaal waarborgen zoals
de coöperatieve vereniging en federatieve samenwerkingsverbanden D66
pleit bovendien voor meer huisvestingsmiddelen die de kleinere schaal
ook fysiek mogelijk maken. Een motie die vraagt om concrete
regeringsvoorstellen is met steun van de hele Kamer aangenomen. Ook
hiervan heeft de regering laten weten bereid te zijn om uitvoering te
geven aan de motie.
Talen
D66 heeft opnieuw een beroep gedaan op staatssecretaris Adelmund om op
de kortst mogelijke termijn de deeltalen Frans en Duits in de tweede
fase voortgezet onderwijs weer tot hele talen samen te voegen. Leraren
Frans en Duits krijgen op deze wijze een vak met meer uren en
diepgang. Leerlingen krijgen beter taalonderricht in tenminste een van
deze talen. Voorts pleit D66 voor minder vakken per leerling, meer
keuzeruimte en meer ondersteuning en begeleiding. Een motie over de
deeltalen is achterwege gebleven omdat D66 onlangs over deze kwestie
een uitspraak aan de kamer heeft voorgelegd en het ondanks de steun
van de VVD niet heeft gehaald. In januari echter komt de tweede fase
opnieuw in de kamer aan de orde. Dan zullen wij wederom pleiten voor
het `helen' van de deeltalen frans en duits. Ik sluit niet uit dat we
dan wederom de kamer om een uitspraak zullen vragen.
Experiment met vraagfinanciering in het hbo
D66 heeft er bij de minister op aan gedrongen ruimte te willen maken
voor een experiment binnen het HBO op basis van directe
vraagfinanciering. Een experiment dat verder gaat dan het huidige
experiment "vouchers in vraaggestuurd duaal onderwijs". Een experiment
dat de bekostiging geheel of gedeeltelijk in handen geeft van
studenten. Dit zou een waardevolle aanvulling op het lopende
experiment kunnen zijn in lijn met het nieuwe D66
verkiezingsprogramma. Twee hogescholen hebben inmiddels al laten weten
dit graag te willen uitproberen. Hiertoe heeft D66 met brede steun van
de hele Kamer een motie ingediend die het uiteraard ook gehaald heeft.
De minister heeft inmiddels laten weten bereid te zijn serieus na te
gaan wat de mogelijkheden op de korte termijn hiertoe zijn en de Kamer
daarover binnenkort te berichten.
Voorts heeft D66 voorgesteld, om ook met de ouders en deelnemers
afzonderlijk een bestuursakkoord in de vorm een convenant te sluiten,
zoals afgelopen zomer gebeurd is met de besturenorganisaties en de
werkgeverorganisaties. In een dergelijk convenant kunnen afspraken
gemaakt worden over het verstevigen van de (mede)zeggenschap, de
agenda voor de toekomst, ondersteuning van de organisaties en verdere
mogelijkheden voor professionalisering van degenen die zitting hebben
in besturen en medezeggenschapsraden. Tijdens het debat kwam hierop
een toezegging van de zijde van staatssecretaris Adelmund, voor wat
betreft de ouders . De fractie van D66 zal vanzelfsprekend toezien op
de uitvoering van de toezegging. Voor een betere financiële
ondersteuning van het Job (jongeren in het beroepsonderwijs) hebben we
samen met PvdA en VVD een amendement ingediend.
Tussenschoolse opvang
Tot slot heeft D66 samen met PvdA een amendement ingediend om de
tussenschoolse opvang beter te faciliteren en professionaliseren onder
de uitdrukkelijke voorwaarde dat de tussenschoolse opvang voortaan
onder regie van het onderwijs gaat vallen. In de ogen van D66 is dat
de enige manier om te zorgen dat tussenschoolse opvang goed geregeld
wordt en de afstemming met het onderwijs optimaal wordt. De
tussenschoolse opvang gaat daarbij een andere positie krijgen ten
opzicht van de voor en naschoolse opvang die niet onder de regie van
het onderwijs valt. Een soortgelijk amendement zal ook in VWS door
collega Stefanie van Vliet worden ingediend opdat er een groter budget
ontstaat en een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid komt van ten
minste twee departementen OC&W en VWS. Hopelijk komt er voor hetzelfde
doel eveneens een bijdrage van SOZAWE. Voor het overige verdient
vermelding het ongedaan maken van de bezuiniging van 10 miljoen op de
Open Universiteit Limburg. Een amendement dat mede door ons is
ondertekend.