Achtergrond
Nieuwe districtsindeling wind- stormwaarschuwingen
Het KNMI gaat de districtsindeling voor wind- en stormwaarschuwingen, de Wind- en
Stormwaarschuwingsdienst (WSWD) verder regionalisen. Aanleiding is het
toegenomen gebruik van de kustwateren door kwetsbare recreatievaart en
de vooruitgang in de voorspellingsmethoden, waardoor de waarschuwingen
nog adequater gegeven kunnen worden.
Met ingang van april 2002, bij de start van het nieuwe
watersportseizoen, wordt onderscheid gemaakt tussen kustwateren en
ruime binnenwateren. Voor de kustwateren worden aparte waarschuwingen
gegeven voor vijf districten: Vlissingen, Hoek van Holland, IJmuiden,
Texel en Rottum. De ruime binnenwateren bevatten vijf dsitricten:
Zierikzee, Marken, IJsselmeer, Harlingen en Delfzijl.
De vorige districtsindeling, die bijna dertig jaar heeft voldaan,
maakte een onderscheid in zes districten, waarbij de ruime
binnenwateren vielen onder de Noordzeedistricten Vlissingen, Texel en
Rottum. Wind en golven zijn op de Waddenzee en de Zeeuwse wateren veel
minder dan op de Noordzee en die verschillen komen nu veel beter tot
hun recht. Bovendien is door de dijk Enkhuizen/Lelystad het vroegere
IJsselmeer opgedeeld in IJsselmeer en Markermeer, wat met name voor de
binnenvaart grote gevolgen heeft. De opsplitsing van district
IJsselmeer is conform de aanbeveling van de Raad voor de
Transportveiligheid, die onderzoek verricht naar
scheepvaartongevallen.
De nieuwe indeling (streefdatum april 2002)
Kustwateren
Dit zijn de districten die geheel op de Noordzee liggen. Van zuid naar
noord zijn dit:
· Vlissingen:
Het huidige district zonder de Zeeuwse wateren, maar inclusief de rede
van Vlissingen tot en met de Sloehaven (dus alleen het
Noordzeegedeelte).
· Hoek van Holland:
Het huidige district, maar zonder de Nieuwe Waterweg, het Hollands
Diep, het Haringvliet en de havengebieden van Rotterdam, Europoort,
Rotterdam, de Maasvlakte en Dordrecht (dus alleen het
Noordzeegedeelte).
· IJmuiden:
Het huidige district zonder het Noordzeekanaal en het Amsterdams
havengebied. (dus alleen het Noordzeegedeelte)
· Texel:
Het huidige district zonder de Waddenzee, maar met de zeegaten het
Marsdiep, het Eierlandse gat en het Zeegat van Terschelling.
· Rottum:
Het huidige district zonder de Waddenzee, de Eems en de Dollart, maar
met de zeegaten tussen de eilanden.
Ruime binnenwateren
· Zierikzee:
Dit district omvat Zeeuwse- en Zuidhollandse wateren als: De
Westerschelde vanaf de Sloehaven, de Oosterschelde, de Grevelingen,
het Veerse Meer, het Haringvliet en het Hollands Diep tot aan de
Moerdijkbruggen, alsmede de verbindingsvaarwegen daartussen.
· Marken:
Dit district omvat het Markermeer zonder de randmeren.
· IJsselmeer:
Dit district omvat het IJsselmeer zonder de randmeren.
· Harlingen:
Dit district omvat het westelijk gedeelte van de Waddenzee, zonder de
zeegaten tussen de eilanden, in het oosten begrenst door een lijn
lopend van paal 20 op Terschelling via het Terschellinger wad, over
het wantij haaks op de Friese kust.
· Delfzijl:
Dit district omvat het oostelijk gedeelte van de Waddenzee, zonder de
zeegaten tussen de eilanden, maar met de Eems en de Dollard, in het
westen begrensd door bovengenoemde lijn.
Historische schets Wind- en Stormwaarschuwingsdienst
KNMI dankte wereldprimeur aan Buys Ballot
Het verzorgen van wind- en stormwaarschuwingen voor de Scheepvaart is
de langst uitgevoerde taak van het KNMI. Nadat meteoroloog en
KNMI-oprichter Buys Ballot in 1857 een relatie wist te leggen tussen
luchtdrukverschillen en de sterkte van de wind bedacht hij een manier
om de Scheepvaart, in die tijd zeilschepen, te kunnen waarschuwen.
Nederland begon daarmee in 1864 en was één van de eerste landen in de
wereld met een dienst voor wind- en stormwaarschuwingen. Engeland
begon twee jaar eerder, maar hield het niet lang vol omdat de Engelsen
geen mogelijkheden hadden om de waarschuwingen vanaf de wal naar de
schepen over te brengen.
Aeroclinoscoop: seintoestel om scheepvaart vanaf de wal te waarschuwen
Buys Ballot ontwikkelde voor dat doel de aeroclinoscoop, een
seintoestel waarbij de stand van de dwarsbalk een maat was voor het
luchtdrukverschil tussen oost en west Nederland. Hoe schuiner de
stand, hoe groter het luchtdrukverschil en daarmee de (verwachte)
windsterkte.
Buys Ballot hanteerde slechts één district: de hele Nederlandse kust.
In het begin van de vorige eeuw was de meteorologie zover gevorderd
dat men tot het inzicht kwam dat een storm niet altijd boven de hele
kust woedde. Nauwkeuriger waarschuwen werd mogelijk en met ingang van
1912 of 1913 werd de kust daarom opgedeeld in twee districten: ten
noorden en ten zuiden van IJmuiden. Rond 1937 werden dat drie
districten: noord (Den Helder-Borkum), midden (Hoek van Holland-Den
Helder) en zuid (Hoek van Holland-Belgische grens).
Ook werd toen gestart met een speciaal weerbericht voor de Scheepvaart
in de Nederlandse kustwateren, tot 30 mijl uit de kust. In 1972 vond
de laatste wijziging plaats, toen de huidige indeling werd ingevoerd
in zes districten: Vlissingen, Hoek van Holland, IJmuiden, Texel,
Rottum en IJsselmeer. De nieuwe indeling per april 2002 is dus de
eerste verandering in dertig jaar.
De stormwaarschuwingen zijn onder meer te vinden internet in onze
rubriek "weer" en op NOS teletekst pagina 710.
Met dank aan Kees Dekker, KNMI
Storm in het weer nader verklaard
Index het weer nader verklaard
Laatste wijziging: 12 december 2001
Vragen en reacties:
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI