Adempauze Betuweroute dringend noodzakelijk
DEN HAAG, 12-12-2001 -- De Vaste Commissie voor Verkeer & Waterstaat bespreekt op 13 december de 10e Voortgangsrapportage Betuweroute. Er zijn zwaarwegende argumenten van economische, logistieke, technische en ecologische aard om nu een pauze in de bouw van de Betuwelijn in te lassen. Een adempauze in de bouw geeft de noodzakelijke ruimte en rust om deze harde realiteit onder ogen te zien.Financiën
De nog aan te gane verplichtingen betekenen vrijwel een verdubbeling van het reeds onomkeerbaar gemaakte. Daar staat het volgende tegenover: bij de meest haalbare gebruiksvergoeding (f 0,02 per tonkilometer) is de te verwachten opbrengst niet meer dan f 45 miljoen/jaar. Dan moet het tonnage over de oost-west-as overigens niet verder zinken dan nu het geval is. Door het kiezen voor "design & build" contract komen er echter per jaar nog ongeveer f 200 miljoen onderhoudskosten voor de eigenaar, de Staat der Nederlanden, bij.
Op deze wijze geeft het openstellen van de lijn een onvermijdelijke verliespost van f 155 miljoen, waarbij aan rentederving (4%) + afschrijving (1%) tenminste f 600 miljoen moet worden opgeteld; samen driekwart miljard gulden per jaar. U kunt deze cijfers herleiden uit het antwoord van de minister, bovenaan op pagina 11 van Kamerstuk 184.
Door thans te faseren en eerst de ontwikkelingen in Duitsland en Frankrijk (in beide landen een afname van 8% in spoorvracht over de laatste 12 maanden) in ogenschouw te nemen, kunt u beginnen met tenminste een half miljard per jaar te besparen - daarbij de derving van reeds gedane investeringen voor lief nemend en de vrijgekomen nog te investeren gelden te besteden aan dringender verbeteringen in openbaar vervoer en infrastructuur. Bijvoorbeeld aan het versneld invoeren van een beter bovenleiding- en seinsysteem op het bestaande spoorwegnet (B.B.21) en het oplossen van knelpunten in de vaarwegen die de binnenvaart belemmeren.
Gebruiksverwachting
Bij de minister (en enkelen onder u) leeft de verwachting dat het "truck-on-train concept" een mogelijke groeifactor voor spoorvervoer zal zijn. Dat is een onjuiste gedachte. Ten eerste is dit voor verladers uitsluitend interessant als het zowel de vervoersafstand als de reistijd verkort. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de Alpenpassages en daarvoor is deze "RoLa" (Rollende Landstrasze) dan ook bedacht. Voor de Alpenlanden is daarbij het voordeel dat de kwetsbare ecosystemen van het gebergte worden ontzien.
Met de even vlakke A-15 en de zo mogelijk nog vlakkere Waal langszij, zijn deze factoren hier echter evident afwezig. Noch milieu, noch verladers hebben op dit traject baat bij een modal-shift van weg naar spoor. Verladers zullen deze sterk kostenverhogende transportwijze terecht niet omhelzen.
Tenslotte dient men niet te onderschatten hoe gereageerd zal worden in de stedenrij Emmerich-Wesel-Voerde-Dinslaken-Oberhausen: rijden die grote "Brummi's" (vrachtauto's) eindelijk lekker ver buiten de bebouwde kom en dan komen zij nu - met nog meer lawaai op de trein - weer terug in onze woonkernen!
Straszenbenutzungsgebuehr.
De minister gaat er kennelijk (p. 11, onderaan) van uit dat dit het spoor aantrekkelijker zal maken. Deze gedachte is onjuist, omdat deze heffing komt in de plaats van de vroegere Wegensteuer en NIET daar nog eens bovenop. De invloed op de marktprijzen zal derhalve nauwelijks merkbaar zijn en zeker niet leiden tot een massale teruggang naar spoorvervoer.
25 kV-bovenleiding
Deze spanning mag dan wel de Europese norm worden, het zal echter nog lang duren voor dit het geval is. In Duitsland al zeker de eerste 15 jaar niet. Dat houdt in dat er met quadricourante locomotieven moet worden gereden om alleen al in de rechtstreekse buurlanden en eigen land te kunnen opereren: Nederland 1,5 kV (gelijkstroom), België 3 kV (gelijkstroom), Duitsland 15 kV (16 2/3 Hz wisselstroom) en tenslotte 25 kV (50 Hz wisselstroom) op de Betuweroute. Ook in Frankrijk rijdt het overgrote deel van het spoorwegnet NIET op 25 kV en zal dat voorlopig ook niet doen.
Alleen al dit concrete gegeven zet de haalbaarheid en maakbaarheid van de prachtig bedachte T.E.R.F.F.'s in een schril daglicht. Zij zijn bedacht door Eurocraten die totaal vervreemd zijn van de werkelijkheid in de logistiekewereld.
Het is van harte te hopen dat de Kamerleden deze realiteit onder ogen willen zien. Als ze dát doen zullen ze de minister durven te verzoeken een adempauze in te lassen, teneinde het CPB nog eens -indachtig werkdocument 75- door te laten rekenen op welke werkelijke baten (tegenover de kosten) de belastingbetaler mag rekenen bij het onverkort en ongewijzigd afbouwen van de Betuweroute.
Ingezonden persbericht