Structuurvisie Etten-Leur-Noord
Procedure structuurvisie
Op donderdag 13 december 2001 om 19.30 uur zal in het centrum De Baai
(adres: Baai 154) een informatieavond worden gehouden. Tijdens deze
avond zal er een toelichting worden gegeven op de inhoud van de
structuurvisie en zal er de gelegenheid zijn om vragen te stellen. De
informatieavond is tevens de start van de inspraak over de
structuurvisie Etten-Leur-Noord. Tot uiterlijk 31 januari 2002 kunnen
er schriftelijke reacties worden ingediend bij het college van
burgemeester en wethouders van Etten-Leur, postbus 10.100, 4870 GA
Etten-Leur.
Aanleiding
De groei van Etten-Leur-Noord leidt tot de noodzaak het centrum van
Leur ruimtelijk en functioneel op te waarderen. In de afgelopen
jaren zijn voor dit centrumgebied diverse studies gemaakt. Bij de
gemeente bestaat de behoefte aan een integrale structuurvisie voor
het gebied, die het mogelijk maakt om verschillende initiatieven in
het gebied te toetsen en processen te sturen.
Aan Rothuizen van Doorn 't Hooft (RDH) is gevraagd een
structuurvisie voor het gebied te ontwikkelen. Het studiegebied
behelst de kop van de Leurse Haven, Boeieraak, Geerkade,
Jacobsstraat, de Korte en Lange Brugstraat en het Van Bergenplein.
Tevens wordt aandacht besteed aan de herontwikkeling van Korte
Brugstraat 15-17, inclusief het achtergelegen gebied en aan de hoek
Van Bergenplein / Kapelstraat.
Situatie 2001
Het Van Bergenplein heeft zich ontwikkeld tot het winkelgebied van
Etten-Leur-Noord. Een aantal jaren geleden is onderzocht of het
buurtwinkelcentrum kan uitgroeien tot een wijkwinkelcentrum met als
gewenst eindbeeld twee supermarkten. Van belang daarbij is de
(woningbouw)ontwikkeling in dit noordelijk gedeelte van Etten-Leur
(De Keen, Attelaken en de toekomstige ontwikkeling
Schoenmakershoek). Bij de planontwikkeling van de nieuwe woonwijken
is de daarin centraal gelegen Leurse Haven met de havenkom
betrokken. De Leurse Haven zal als het ware ingekapseld worden
tussen de nieuwe wijken en de 'oude' kern Leur. Dit gegeven kan een
thema vormen in de ideeontwikkeling over het centrumgebied van
Etten-Leur-Noord.
Het Van Bergenplein vormt met de havenkom het nieuwe centrum. Het
accent bij het Van Bergenplein ligt op winkelvoozieningen, het
accent aan de havenkom zal komen te liggen op recreatieve en
dienstverlenende functies. De bebouwing langs de Leurse Haven vormt
een duidelijke begrenzing. Dit in tegenstelling tot de openheid
tussen de aan de westzijde van de haven gelegen Geerkade en het
begin van Boeieraak waaraan een groot kantoorgebouw is gelegen.
Door deze openheid ontbreekt de samenhang tussen beide gebieden Van
Bergenplein en de Leurse Haven.
Ruimtelijke visie
In Etten-Leur-Noord zijn twee belangrijke ruimtelijke dragers
aanwezig:
* De Brugstraten. Een oost-west georiënteerd historisch lint met een
authentiek dorpskarakter;
* De Leurse Haven. De waterloop met zijn historische begrenzing die
het gebied binnendringt. Het historische patroon inclusief het
water bepalen de structuur van het gebied. Deze structuur kan
worden versterkt wanneer het water het gebied verder kan indringen
en aansluiting vindt bij de groene parkachtige omgeving aan het
Lichttorenhoofd. Door herontwikkeling van verschillende delen van
het centrum met specifieke stedenbouwkundige / ruimtelijke
oplossingen kan de hoofdstructuur worden versterkt;
* Noordelijke entree van het centrumgebied. (`blauwe as`) De Leurse
Haven uitmondend in de havenkom, is de spil tussen woonwijken en
het historisch centrum. Het begeleiden van het Havenfront en de
Geerkade / Jacobsstraat met bebouwing (centrum- en woonfuncties)
inclusief een versmalling van het wegprofiel kan er voor zorgen
dat de onderlinge samenhang op en aan het Van Bergenplein wordt
versterkt.
* Zuidelijke entree van het centrumgebied ('groene as'). De
parkachtige omgeving is de entree van het Van Bergenplein aan de
zuidzijde. Deze groene ruimte biedt kwaliteit en kan versterkt
worden door de hoekpanden aan deze zijde van het Van Bergenplein
te betrekken bij de herontwikkeling van het gebied aan de
Kapelstraat;
* Oostelijke en westelijke entree (`historische bebouwingsas `) De
bebouwing aan de Lange Brugstraat bevat historisch waardevolle
panden. (inclusief boerderijen, kerken) De Korte Brugstraat is
kleinschaliger van opzet maar de straat heeft eveneens
karakteristieke panden. Door invulling van een aantal lege plekken
met bebouwing, die aansluit op de karakteristiek, kan de bestaande
gevelwand worden versterkt.
* Centrumgebied Van Bergenplein, Jacobsstraat / Geerkade. Door een
deel van het gebied te bebouwen ten behoeve van de centrumfuncties
is er sprake van een functionele versterking. Ruimtelijk is het
wenselijk om de gevelwanden op een aantal plaatsen te sluiten, zo
mogelijk met hoogteaccenten in de bebouwing op markante hoeken.
Door de beslotenheid die ontstaat, wordt de centrum- en
pleinfunctie benadrukt.
Vanuit de structuurvisie Etten-Leur-Noord wordt uitvoerig
stilgestaan bij de uitwerkingen op onderdelen waarbij verschillende
varianten zijn opgenomen. De uitwerkingen hebben betrekking op het
centrumgebied, Boeieraak / Havenkom, Korte Brugstraat / Praam en
hoek Van Bergenplein / Kapelstraat.
Centrumgebied
Door de groei van het draagvlak zal het winkelaanbod uitgroeien tot
een wijkwinkelcentrum. In verband hiermee is het logisch dat de
winkelbebouwing c.q. het centrum aan de noordzijde van de
Brugstraten een vervolg krijgt of dat ter plaatse een nieuw centrum
wordt gerealiseerd. In dat geval zou het Van Bergenplein in zijn
geheel herontwikkeld moeten worden.
De onderlinge samenhang van de Leurse Haven / havenkom en het Van
Bergenplein kan sterker gemaakt worden, zodat ze samen het centrum
van Leur vormen. Op het Van Bergenplein en de overstap naar de
noordzijde van de Brugstraten kan het accent op winkelvoorzieningen
liggen; aan de havenkom kan dat een combinatie van recreatie /
horeca, dienstverlening en woondoeleinden zijn, zodat het
havengebied een aantrekkelijke verblijfsfunctie krijgt.
Door de aanwezigheid van water in het centrumgebied, dat overigens
niet in directe verbinding staat met de Leurse Haven, ontstaat het
beeld dat de haven doorloopt tot in het centrumgebied. Dit aspect
kan de samenhang nog sterker maken.
Voor het centrumgebied zijn twee modellen ontwikkeld:
* Model 1 heeft water als bindend element waarbij het Van
Bergenplein zal worden bebouwd.
* Model 2 heeft een (nieuwe) straatwand als bindend element met het
Van Bergenplein en de Geerkade als ruimtelijke eenheid.
Beeldkwaliteit
Het centrumgebied van Etten-Leur-Noord is door zijn
kleinschaligheid kwetsbaar. De ontwikkelingen die zijn voorgesteld
zullen in deelprojecten worden uitgewerkt. Bij deze uitwerking
dient, vanwege de na te streven kwaliteit van dit gebied, een
samenhangende beeldregie te worden gevoerd. In de structuurvisie
worden aanwijzingen gegeven die uitspraken doen over onder meer de
architectuur, massa, geleding, ritmiek, materialisatie en de
relatie tot de openbare ruimte.
Praam / Korte Brugstraat
Door het vertrek van het garage- en constructiebedrijf aan de Korte
Brugstraat 16-20 kan deze vrijkomende locatie voor woningbouw
worden benut. Bij deze ontwikkeling wordt ook de achterliggende
groenvoorziening betrokken. Het gebied tussen de Praam en Korte
Brugstraat wordt een woonhof met verschillende typen woningen. In
het midden ligt een openbare groene ruimte waaraan de woningen
worden ontsloten. De hoofdontsluiting van het hof ligt aan de
Turfijker en Korte Brugstraat. Gekozen is voor een natuurlijke
invulling van het binnengebied waarbij twee verschillende gebieden
(centrum en wonen) aan elkaar worden geschakeld. Het rustig
woonklimaat in het hof grenzend aan het centrumgebied is zeer
geschikt voor seniorenhuisvesting.
Omgeving Kapelstraat
De zuidoostelijke zijde van het Van Bergenplein en de achterkanten
van de Lange Brugstraat grenzen aan de groene parkachtige omgeving
van de Kapelstraat. Door verplaatsing van het aannemersbedrijf
achter de Lange Brugstraat / Van Bergenplein ontstaat ook hier de
mogelijkheid om het gebied her in te richten. De ontwikkeling
voorziet in een nieuw pand ter plaatse van het kantoorpand op de
westelijke hoek van het Van Bergenplein. Achter dit pand is een
appartementencomplex van 12 wooneenheden gesitueerd. Het parkeren
vindt plaats op het terrein van aannemersbedrijf Bos. Uitgegaan
wordt van een woonfunctie, maar een combinatie met zakelijke of
maatschappelijke functies op de "kop" is vanwege de ligging in het
centrum toelaatbaar.
Zuidzijde Boeieraak/Havenkom
Deze hoek is een historisch waardevolle plek zodat de herinrichting
van dit gebied aan een aantal voorwaarden dient te voldoen.
Belangrijke voorwaarde is dat vanuit het noorden het historische
karakter van Leur zichtbaar blijft. De nieuwe bebouwing aan de
havenkom mag in twee bouwlagen worden opgetrokken maar dient een
doorkijk te geven op de Petruskerk, het trouwkerkje en de
achtergevels van de historische panden aan de Lange Brugstraat.