Gemeente Alphen aan den Rijn


Steeds meer gemeenten sluiten zich bij de actie aan

Gemeenten willen meer grip krijgen op fusieprocessen

Klemmend beroep op minister Borst

De gemeentebesturen van Alphen aan den Rijn, Baarn, Kerkrade, Oldenzaal, Schouwen-Duivenland en Velsen doen donderdag 13 december a.s. een appèl op de vaste kamercommissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, wanneer zij aan de voorzitter van deze commissie een petitie overhandigen. De gezamenlijke gemeenten vragen de Kamer met klem om de Minister van Volksgezondheid te dwingen met spoed in ge grijpen in fusieprocessen of reeds uitgevoerde fusieprocessen tussen ziekenhuizen, waardoor kleine(re) ziekenhuizen veelal ontmanteld worden en patiënten in de nabije toekomst gedwongen worden voor ziekenhuiszorg een onacceptabele reistijd te moeten maken. Sinds kort hebben ook de gemeenten Middelburg, Veere en Voorburg zich bij de actie aangesloten.

Vraaggestuurde zorg
De afgelopen jaren is in het land een tendens waarneembaar, waarbij ook in de ziekenhuiszorg schaalvergroting optreedt. Fusies en concentratie van ziekenhuisfuncties in de regio, waarbij geen rekening wordt gehouden met patiënten-/cliëntenstromen, zijn de laatste tijd meer regel dan uitzondering. Er wordt steeds verondersteld dat een fusie noodzakelijk is vanwege veranderingen op het terrein van personeel (kwantitatief en kwalitatief) en andere bedrijfseconomische factoren. Daarbij is in de praktijk nog steeds de aanbodzijde van de zorg uitgangspunt, terwijl de laatste jaren het kabinetsbeleid juist de vraaggestuurde zorg centraal stelt.

Het Sociaal en Cultureel Planbureau stelt in haar rapport "Tussen Bed en Budget", over de doelmatigheid in de ziekenhuissector, dat er in deze sector doorgaans sprake is van "gemiddeld zeer bescheiden negatieve schaaleffecten". Dat wil zeggen dat kosten per behandelde patiënt in grote ziekenhuizen niet per definitie lager uitvallen dan in kleine ziekenhuizen, terwijl kleine ziekenhuizen voordelen hebben voor kwaliteitsaspecten, zoals de persoonlijke bejegening van de patiënt in diens vertrouwde leefomgeving. De schaalvergroting, zoals die zich de laatste jaren heeft voorgedaan door fusies en sluitingen, zou vanuit kostenoogpunt dan ook niet moeten worden voortgezet, maar dient integendeel- vanuit kwaliteitsoverwegingen te worden herroepen.

Toegankelijkheid en bereikbaarheid van de zorg
De Tweede Kamer heeft eerder unaniem aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport te verstaan gegeven veel waarde te hechten aan vraaggestuurde zorg, waarbij basisvoorzieningen zoals gynaecologie, verloskunde en spoedeisende hulp als 24-uurs voorzieningen in de directe omgeving van de patiënt/cliënt moeten worden georganiseerd. Bij schaalvergroting zoals die zich thans in het land voordoet, wordt aan dit uitgangspunt volstrekt voorbij gegaan.

Petitie
Voorafgaand aan het algemeen overleg van 13 december j.l., wanneer de vaste kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport met minister Borst overlegt over de positie van de algemene ziekenhuizen, willen voornoemde gemeenten een petitie overhandigen. Daarin vragen zij de Kamer de Minister te dwingen onmiddellijk in te grijpen in fusieprocessen of reeds uitgevoerde fusieprocessen tussen de ziekenhuizen om te voorkomen dat nog meer kleine ziekenhuizen het onderspit moeten delven, dan wel ontmanteld worden. Hoewel de Minister onlangs haar beleid heeft gewijzigd, waarbij onder andere gemeentebesturen als stakeholder bij fusie- en reorganisatieprocessen in ziekenhuizen worden aangemerkt, kunnen genoemde gemeentebesturen deze rol, als gevolg van het ontbreken van een adequaat wettelijk instrumentarium, nauwelijks of niet waarmaken. Bij fusieprocessen en ingrijpende reorganisatieprocessen moeten de ziekenhuisbesturen dus de gemeentebesturen betrekken, maar dit is niet afdwingbaar en wordt in de praktijd nauwelijks gedaan. De gemeenten eisen, in het belang van duizenden patiënten in Nederland, een goed instrumentarium om haar taak als stakeholder waar te kunnen maken. Omdat ziekenhuisbesturen tegenwoordig veelal stichtingen zijn, en daarmee geen publiek karakter hebben, blijft een regeling met overheidstoezicht noodzakelijk. Voor de gemeenten staat de democratische controle voorop. Gemeenten staan dicht bij de burger en zijn bij uitstek in staat om de democratische controle waar te maken.

Wanneer Den Haag niet op korte termijn ingrijpt, zijn vele kleine ziekenhuizen ten dode opgeschreven en is uiteindelijk de patiënt de dupe.

Bovenstaand persbericht is een gezamenlijk bericht van de gemeentebesturen van de gemeenten Alphen aan den Rijn, Baarn, Kerkrade, Middelburg, Oldenzaal, Schouwen-Duiveland, Veere, Velsen en Voorburg.

© Gemeente Alphen aan den Rijn, 17 december 2001 laatste wijziging