Datum: 19 december 2001
Nummer: 2001-11
Veel gedeeltelijke WAO-uitkeringen bij overheid en onderwijs
Ondanks een hoog ziekteverzuim en veel WAO-aanvragen bij de overheid en in het onderwijs worden veel van deze aanvragen afgewezen door USZO, die de werknemersverzekeringen voor deze sectoren uitvoert. USZO kent minder volledige-, maar meer gedeeltelijke WAO-uitkeringen toe dan andere uitvoeringsinstellingen. Een gedeeltelijke WAO-uitkering in combinatie met gedeeltelijke werkhervatting is bij de overheid en in het onderwijs financieel aantrekkelijker dan een volledige WAO-uitkering. Dit kan zieke werknemers aanmoedigen om het werk gedeeltelijk te hervatten. Aan de andere kant is er dan geen financiële prikkel voor de zieke werknemer om het werk volledig te hervatten. Dit zegt het College van toezicht sociale verzekeringen (Ctsv) in het rapport De uitvoering van de WAO door USZO.
Gedeeltelijke werkhervatting is in de overheids- en onderwijssector
financieel aantrekkelijk door de bovenwettelijke herplaatsingstoelage,
die het loon in geval van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid tot
honderd procent aanvult. Hierdoor lijden gedeeltelijk
arbeidsongeschikten geen inkomensverlies ten opzichte van hun situatie
voordat ze arbeidsongeschikt werden. Bij volledige
arbeidsongeschiktheid is er wel inkomensverlies. Deze sectorspecifieke
regeling kan een stimulans zijn om gedeeltelijk aan het werk te gaan
in plaats van ziek thuis te blijven. USZO maakt bij ongeveer 37
procent van alle WAO-toekenningen gebruik van de regeling verminderde
arbeidsduur, tegenover ongeveer acht procent bij andere
uitvoeringsinstellingen. Deze regeling van het Landelijk instituut
sociale verzekeringen (Lisv) drukt de beperkingen van een werknemer
uit in het aantal uren die de werknemer nog kan werken. Toepassing van
de Lisv-regeling bij een gedeeltelijk werkende werknemer leidt vrijwel
altijd tot een gedeeltelijke WAO-uitkering en maakt het mogelijk dat
de werknemer in aanmerking kan komen voor een herplaatsingstoelage.
Het risico bestaat dat de WAO door de toepassing van de regeling
verminderde arbeidsduur in combinatie met de herplaatsingstoelage
wordt gebruikt vooruitlopend op een VUT-regeling of als een regeling
voor parttime werken.
Het Ctsv is positief over de wijze waarop USZO ondanks het hoge en
langdurige ziekteverzuim in de overheids- en onderwijssector de
WAO-instroom vanuit die sectoren tot dit jaar aanzienlijk heeft weten
te beperken. Dit komt onder meer doordat USZO ongeveer 35 tot 45
procent van alle beoordeelde WAO-aanvragen afwijst tegenover ongeveer
25 procent bij de uitvoeringsinstelling Gak. De vorming van het
Uitvoeringsorgaan Werknemersverzekeringen (UWV), waarin USZO en de
andere vier uitvoeringsinstellingen van werknemersverzekeringen per 1
januari 2002 opgaan, kan volgens het Ctsv een risico zijn voor de
positieve aspecten van de werkwijze van USZO.
Het Ctsv vindt het van belang dat de WAO-claimbeoordeling onderwerp
van toezicht blijft. Het Ctsv adviseert de Inspectie Werk en Inkomen
(IWI) met USZO, UWV en Verandermanagement, die de fusie van de UWV
moet vormgeven, in overleg te treden over de werkwijze van USZO. Zoals
bleek uit het op 27 november gepubliceerde Ctsv-onderzoek De productie
van de WAO-instroomcijfers, vertonen de WAO-cijfers echter de nodige
manco's. De gebruiksmogelijkheden van de registratie van de
WAO-claimbeoordeling moeten dan ook sterk worden verbeterd.
Onderzoeksgegevens
In het onderzoek is gekeken naar de WAO-tellingen van USZO en van het
Lisv. Ook zijn gegevens uit registraties en dossieronderzoek bij USZO
en Gak tegen het licht gehouden. Daarnaast zijn onder meer
stafmedewerkers van USZO en betrokkenen uit de overheids- en
onderwijssector geïnteviewd.
Het rapport De uitvoering van de WAO door USZO kunt u:
downloaden (pdf-formaat), wanneer u de Acrobat Reader al op uw
computer heeft staan;
Om dit bestandstype te kunnen lezen heeft u het programma Acrobat
Reader van Adobe nodig.
U kunt dit programma gratis bij de website van Adobe downloaden.
via e-mail van de afdeling Communicatie opvragen; telefonisch bij de afdeling Communicatie aanvragen, 079 - 32 91 763.