Ministerie van Financien

Persbericht

No01/ 347
Den Haag
20 december 2001

Antwoorden van de minister van Financiën op vragen van het lid van de tweede kamer der Staten-Generaal Marijnissen over prijsstijgingen in verband met de euro

Vraag 1
Herinnert u zich mijn eerdere vragen over prijsstijgingen in verband met de euro?

Antwoord vraag 1
Ja.

Vraag 2
Wat vindt u van de steekproef van de Consumentenbond waaruit blijkt dat café's en restaurants de afgelopen twee maanden hun prijzen met zo'n 10 procent hebben verhoogd om op mooie afgeronde eurobedragen uit te komen?

Antwoord vraag 2
De berichtgeving in de media over de vierde prijzenmonitor van de Consumentenbond was helaas niet geheel adequaat.Het genoemde percentage van 10 procent geldt slechts voor drie of vier van de veertig bezochte horecabedrijven uit de gehanteerde steekproef. Zoals ik op 22 november ook tijdens het Algemeen Overleg met de vaste commissie van Financiën heb aangegeven, worden mogelijke eurogerelateerde prijsverhogingen nog steeds slechts incidenteel waargenomen, en is van een structureel prijsverhogend effect als gevolg van de euro-omrekening geen sprake. Dit wordt bevestigd door de conclusie van de vierde prijzenmonitor van de Consumentenbond zoals bekendgemaakt tijdens het Nationaal Forum voor de introductie van de euro (NFE) van 27 november. De Consumentenbond concludeert dat "prijsverhogingen met als vermoedelijk doel alvast op mooie eurobedragen uit te komen in een aantal gevallen aantoonbaar ". Het aantal gevallen waaraan wordt gerefereeerd is echter beperkt. Het NFE, waaronder de Consumentenbond, meldt in haar conclusie van 27 november daarom ook dat "systematische prijsverhogingen door de euro wederom niet aantoonbaar zijn".
Van de 12% van de goederen en diensten uit de steekproef die sinds augustus duurder werden, zijn de grootste stijgingen te verklaren door seizoensinvloeden (groente (17,8%), kleding (13,4%)). De gemiddelde prijsstijging in de horeca bedraagt 2,0%. De opvallendste, mogelijk eurogerelateerde prijsstijgingen, deden zich echter wel voor bij horecabedrijven. In totaal hebben negen van de veertig horecabedrijven uit de steekproef hun prijzen verhoogd en afgerond op hogere ronde europrijzen, aldus de Consumentenbond. Hoewel gebleken is dat ronde europrijzen argwaan wekken, duiden zij niet per se op prijsverhogingen als gevolg van de euro-introductie. Er werden in de monitor vier drastische verhogingen in deze sector geconstateerd, te weten twee café's (prijsstijging tussen de 6 en 13%), en twee lunchrooms (waarvan de grootste stijging 10% bedraagt).

Vraag 3
Wat gaat u hiertegen doen?

Vraag 4
Gaat het Nationaal Forum voor de introductie van de euro (NFE) stelling nemen tegen deze praktijk in de horeca? Wordt Horeca Nederland behalve door de Consumentenbond ook door het NFE en u aangesproken op schending van de gemaakte afspraken?

Antwoord vragen 3 en 4
De combinatie van de kritische houding van de consument en vrije concurrentie zorgt ervoor dat prijsverhogers door consumenten kunnen worden afgestraft. Treffend voorbeeld is in dat kader de oproep van de Consumentenbond tot het "mijden restaurants, café's en hotels die oneigenlijke prijsverhogingen doorvoeren".
Naast de Consumentenbond gaat ook het NFE in haar conclusies (c.q. persberichten) consequent in op de resultaten van de prijzenmonitor. In haar conclusies van 27 november constateert het Forum: "dat in een aantal gevallen prijsverhogingen, met een aannemelijke andere oorzaak dan de euro, nog steeds veel argwaan oproepen als de prijsverhoging naar een 'mooi' eurobedrag plaatsvindt en er onvoldoende uitleg wordt gegeven over de achtergrond van de prijsaanpassing. Naast de horeca springen hierbij ook de dagbladen en tijdschriften (losse verkoop) in het oog". Met de branche-organisaties van deze sectoren is contact opgenomen.

Vraag 5
Blijft u van mening dat er slechts sprake is van incidenten bij het omrekenen van de prijzen? Hoeveel incidenten zijn voor u genoeg voor een trend?

Antwoord vraag 5
Ja, er is slechts sprake van incidenten in met name de horeca, alwaar de Consumentenbond bij negen van de veertig bedrijven "verdachte" prijsverhogingen naar ronde eurobedragen constateert. Wanneer een algehele trend bestond, was in meerdere sectoren en in grotere mate sprake geweest van meer in het oog springende prijsverhogingen. De onevenredige nadruk op het kleine aantal incidenten geeft een vertekend beeld dat niet bevorderlijk is voor het vertrouwen van het publiek.  

Woordvoerder: Jeroen Sprenger

Aanhangsel Handelingen nr. 1315, vergaderjaar 2001-2002.