Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Activering en uitstroom Inkomenswaarborg Handhaving Adequate uitvoering

Activering en uitstroom / Wsw / Sporen naar sturing op de Wsw

Aan de slag met sturing op de Wsw

Nieuwe uitdagingen, nieuwe oplossingen
Gemeenten en uitvoeringsorganisaties Wsw staan op het moment voor grote uitdagingen. Optimaal gebruik maken van alle mogelijkheden om arbeidsgehandicapten een passende arbeidsplaats te bieden is er daar één van. De keuzemogelijkheden zijn groot: een gewone baan, een Wiw-baan, een ID-baan, al dan niet met gebruik van Rea-voorzieningen. Of natuurlijk een Wsw-baan, als dat moet. Ook daar zijn keuzemogelijkheden: een baan binnen de muren van de Wsw-organisatie, een detachering bij een gewone werkgever, of begeleid werken bij een gewone werkgever. Welke keuzen maakt de gemeente om de sociale doelstelling van de Wsw te realiseren? En welke uitgangspunten kiest de gemeente bij het beoordelen van de financiële resultaten van de Wsw? Is er een plaats voor de Wsw op de reïntegratiemarkt? Kan dat wel zonder de suggestie te wekken van belangenverstrengeling? Wat betekent de veranderde populatie en de krimp van de wachtlijsten voor de manier waarop de Wsw wordt uitgevoerd? Welke betekenis kan de Wsw hebben voor de reïntegratie van mensen met een WAO-uitkering? Welke betekenis kan de Wsw hebben voor mensen die nu in de dagopvang voor gehandicapten zitten? Kunt u nog gewoon op de oude voet doorgaan? Kunt u dan nog wel sturen op de uitvoering van de Wsw?

Sturing: kiezen of delen
De Wiw, de Instroom/Doorstroom-banen, en de Wsw geven gemeenten een samenhangend pakket van instrumenten, geld en vooral beleidsvrijheid om lokaal maatwerk te bieden. Het Fonds voor Werk en Inkomen voegt hier nog het nodige aan toe. Dat biedt gemeenten volop ruimte, maar ook volop verantwoordelijkheden om die ruimte optimaal te benutten. Hiervoor moeten fundamentele keuzen worden gemaakt. Over hoe de Wsw moet worden uitgevoerd. Door wie. Of er een groot of klein bedrijf moet zijn. Met wat voor taken. En hoe dat zich verhoudt tot de gemeente: als een dienst of zelfstandig. Sturing is nodig op het niveau van beleid, op het niveau van uitvoering en op het niveau van het individu. Alleen dan kan maatwerk worden geboden. Flink wat gemeenten zijn deze uitdaging inmiddels aangegaan. Zij zetten koers naar een situatie waarbij de Wsw optimaal wordt benut in de context van het gemeentelijke arbeidsmarktbeleid. Samen met de uitvoerders van de Wsw en de Wiw, en de ID-banen.

Leerervaringen
Gemeenten vervullen een sleutelrol. Dat tonen ook de ervaringen aan in Leiden, Zeist e.o, Dordrecht en Heerlen: vier pilotregios waar bestuurders en uitvoerders samen aan de slag zijn gegaan om gemeentelijk reïntegratiebeleid vorm te geven en in te voeren. De manier waarop deze pilots zijn opgezet, de achtereenvolgens gezette stappen en de bereikte resultaten zijn systematisch gevolgd met het oog op leerervaringen voor andere gemeenten. Zowel zij die aan het begin staan van dit proces als gemeenten die al enige tijd aan de slag zijn, kunnen er hun voordeel mee doen. De leerervaringen zijn namelijk vertaald in een praktisch instrumentarium dat u kan ondersteunen bij uw eigen proces.
Dit instrumentarium omvat onder meer een handreiking met een stappenplan voor het proces, tips en leerervaringen, een cd-rom met een leerprogramma, modellen en praktische documenten in een bibliotheek, advies op maat en workshops waarin u samen met anderen concreet op het goede spoor wordt gezet om de Wsw een duidelijke plaats te geven in het gemeentelijk arbeidsmarktbeleid. Als u wilt kunt u morgen al beginnen!
De instrumenten waarmee u morgen aan de slag kunt

Gemeentelijk arbeidsmarktbeleid brengt zowel voor gemeenten als voor uitvoeringsorganisaties grote uitdagingen met zich mee. Nieuw beleid maken op dit terrein grijpt immers aan op vele punten, en in elke regio of gemeente zijn vaak veel partijen betrokken. De ervaringen van de pilots zijn toegankelijk gemaakt. Instrumenten zijn ontwikkeld en uitgetest om gemeenten en uitvoeringsinstanties te ondersteunen in de verschillende fasen van dit proces. Daarmee zijn nu een aantal hulpmiddelen beschikbaar voor gemeenten en uitvoerders die aan de slag willen.
U vindt hier daarom een overzicht van de verschillende instrumenten om een goede keuze mogelijk te maken. Een combinatie van verschillende instrumenten zal waarschijnlijk het meest effectief zijn.

Handreiking
De handreiking bevat de leerervaringen uit de pilots. In vijf stappen beschrijft deze handreiking de eerste, zogeheten conceptuele fase van het proces, en belicht daarbij zowel het gemeentespoor als het bedrijvenspoor. Naast inhoudelijke informatie over het gehele proces en elke stap in de conceptuele fase geeft een apart hoofdstuk een praktische handleiding voor de daadwerkelijke uitvoering in de eigen gemeente of uitvoeringsorganisatie.
Ook voor de systematische en planmatige inzet van communicatie kan men in de handreiking terecht. De opzet van een communicatieplan wordt behandeld, een handige methode voor het in kaart brengen van alle in- en externe publieksgroepen. Ten slotte zijn er veel praktische tips te vinden voor de inzet van alle instrumenten.

Cd-rom
Bij de gedrukte handreiking vindt u ook een cd-rom, waarop de elektronische versie van de handreiking staat en een bibliotheek met tal van nuttige en praktische documenten uit de pilot-projecten. Deze versie heeft als voordeel dat u eenvoudig vanuit de tekst kunt doorklikken naar de diverse bijlagen, checklists en andere documenten zoals vragenlijsten en modelpers-berichten. Deze kunt u eenvoudig overnemen voor eigen gebruik. Dit vereenvoudigt het doorlopen van het proces in uw lokale of regionale situatie.
Op de cd-rom kunt u ook een leerprogramma volgen dat u door de materie loodst. Aan de hand van verschillende testen, afgesloten met opdrachten die u meteen kunt uitvoeren en opslaan op uw eigen pc, kunt u voor uzelf bepalen of u de verschillende stappen goed begrepen heeft.

Advies op maat
Gemeenten en uitvoeringsorganisaties kunnen via Advies op maat professionele ondersteuning krijgen bij de start van hun veranderingsproces. Maar ook gemeenten en uitvoeringsorganisaties die al een eind op weg zijn kunnen veel baat hebben bij deze mogelijkheid. Een adviseur komt dan een dagdeel bij u langs om u persoonlijk te ondersteunen bij een eerste oriëntatie of juist voor het opmaken van een tussentijdse balans. Het advies kan zowel betrekking hebben op het proces om te komen tot een strategie voor de uitvoeringsorganisatie, als op het proces van beleidsvorming bij gemeenten om te komen tot een regiedocument. Het ministerie stelt hiervoor - binnen het kader van de pilots in 2002 - budget ter grootte van een dagdeel aan adviesuren beschikbaar. Aanvullende adviestijd is voor rekening van de gemeenten of uitvoeringsinstanties.
U kunt inschrijven of informatie opvragen via adviesopmaat@planet.nl Voor vragen belt u Deloitte & Touche, Marianne van Vliet, Sales Support Unit, 020 - 495 23 53.

Workshops
Gedurende 2002 worden diverse workshops georganiseerd. Gestart wordt met twee workshops eind januari en begin februari. Deze workshops duren een middag, avond en een ochtend en worden gegeven op een centraal in het land gelegen locatie.
Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor bestuurders van gemeenten en directies van uitvoeringsorganisaties. De belangrijke vragen staan ook daar centraal: Hoe moet de Wsw worden uitgevoerd. Door wie. Moet er een bedrijf zijn. Hoe groot of klein moet dat zijn. Met wat voor taken. Wat is de gemeentelijke verantwoordelijkheid. Hoe ziet sturing eruit op het niveau van beleid, op het niveau van uitvoering en op het niveau van het individu. Van elkaar leren door het halen en brengen van kennis en ervaring is het uitgangspunt.
Het doel van de workshops is daarmee tweeledig: zowel informatieoverdracht, over de achtergronden van de pilots, het procesmodel en de communicatie binnen het proces, als het zelf oefenen met de themas uit de voorbereidingsfase.
In de workshops worden de eerste contouren uiteengezet van de conceptuele fase, waarin het gaat om beleidsvorming en strategiebepaling. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid draagt bij in de kosten van de workshops.
U kunt inschrijven of informatie opvragen via
info.arbeidsmarktbeleid@planet.nl
Voor vragen belt u Deloitte & Touche, Miriam Tops 070 - 300 61 93