College voor zorgverzekeringen

Polisdifferentiatie vraagt om aanpassing wetgeving

24 januari 2002

Ziekenfondsverzekerden krijgen keuzemogelijkheid

Het College voor zorgverzekeringen (CVZ) adviseert de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) om experimenten met polisdifferentiatie mogelijk te maken. Dit kan echter alleen als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. De belangrijkste voorwaarde is de aanpassing van de wet- en regelgeving. Bij polisdifferentiatie sluit de zorgverzekeraar een overeenkomst met een geselecteerd aantal zorgaanbieders. Daarmee wordt de keuzemogelijkheid voor de ziekenfondsverzekerde verruimd en biedt het zorgverzekeraars een nieuwe mogelijkheid voor het samenstellen van op elkaar afgestemde zorgpakketten (bijvoorbeeld ketenzorg).
Deze aanbevelingen staan in het rapport 'Polisdifferentiatie in de ziekenfonds-verzekering', dat het CVZ op 24 januari 2002 heeft vastgesteld.

Polisdifferentiatie biedt ziekenfondsverzekerden de mogelijkheid te kiezen voor de zgn. 'variantpolis', waarvoor zij een lagere nominale premie betalen. Dat kan, omdat zorgverzekeraars met zgn. 'voorkeursaanbieders' (preferred providers) aparte contracten kunnen afsluiten. De contracten met deze zorgaanbieders moeten leiden tot een hogere doelmatigheidswinst uit bijvoorbeeld besparingen bij de zorginkoop en uit een betere organisatie van de zorg. De bereikte doelmatigheidswinst komt voor een deel ten goede aan de voorkeursaanbieders en voor een deel aan de ziekenfondsverzekerden die gekozen hebben voor de variantpolis. Verzekerden die geen gebruik wensen te maken van deze polis kunnen tegen de gangbare premie blijven kiezen uit alle zorgaanbieders waarmee de zorgverzekeraar een overeenkomst heeft gesloten.

Het CVZ heeft het verzoek van de minister benaderd vanuit verschillende doelstellingen. De belangrijkste doelstellingen zijn:

Tegemoetkomen aan voorkeuren van verzekerden
Eén van de doelen van polisdifferentiatie is om tegemoet te komen aan de voorkeuren (vraagpreferenties) van de verzekerden. Of polisdifferentiatie deze behoefte van de verzekerden inderdaad vervult, is volgens het CVZ mede afhankelijk van de mate waarin zorgverzekeraars de verzekerden inzicht kunnen geven in de keuzemogelijkheden die zij bieden. Van belang is dat de verzekerden een goede vergelijking kunnen maken om tot een verantwoorde keuze te komen.

Vergroten van de mogelijkheden voor zorgverzekeraars voor een eigen aanpak
Een ander doel van polisdifferentiatie is om de mogelijkheden voor de zorgverzekeraars voor een eigen aanpak te vergroten. Het CVZ is van mening dat polisdifferentiatie in de ziekenfondsverzekering de zorgverzekeraar inderdaad in de uitvoering meer ruimte geeft voor een eigen aanpak. Hierbij kan gedacht worden aan serviceaspecten, zorginkoop, het ontwikkelen van initiatieven op het terrein van zorgvernieuwing en organisatorische arrangementen (bijvoorbeeld ketenzorg) en de inhoudelijke beïnvloeding op het toepassen van zorg. De mogelijkheden voor zorgverzekeraars kunnen zich ook uitstrekken tot buiten de kaders van de ziekenfondsverzekering door combinaties met andere concernactiviteiten, zoals aanvullende verzekeringen en collectieve contracten (in relatie tot het voorkomen en terugdringen van ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid). Het CVZ vindt dat bovengenoemde mogelijkheden van zorgverzekeraars in ieder geval moeten worden vergroot en geëvalueerd.

Voorwaarden voor invoering polisdifferentiatie
Uit het onderzoek is gebleken dat polisdifferentiatie in de huidige situatie deels wel en deels niet aan haar belangrijkste doelstellingen voldoet. Om polisdifferentiatie in Nederland van de grond te krijgen moet worden voldaan aan onder andere de volgende voorwaarden:

Aanpassing van de huidige wet- en regelgeving
De belangrijkste voorwaarde is dat de huidige wet- en regelgeving moet worden aangepast en dat eventuele wettelijke belemmeringen moeten worden weggenomen. Binnen de huidige wet- en regelgeving is het namelijk voor zorgverzekeraars niet mogelijk om een variantpolis aan te biedenen daarmee samenhangend een lagere nominale premie.

Ruim baan voor nieuwe markttoetreders
Door de mogelijkheden voor nieuwe markttoetreders te verruimen, zullen nieuwe keuzemogelijkheden ontstaan. Om selectief te contracteren zal sprake moeten zijn van een voldoende ruim aanbod van zorgaanbieders.

Mogelijkheid tot zelfstandige beslissingen voor zorgverzekeraar De zorgverzekeraar moet de mogelijkheid krijgen om te bepalen of hij een polis alleen wil openstellen voor verzekerden woonachtig in de regio, of dat hij deze polis wil openstellen voor al zijn verzekerden (ongeacht de woonplaats). De conditie dat een zorgverzekeraar afwijkende polissen voor al zijn verzekerden zou moeten openstellen, kan een belemmering betekenen voor zorgverzekeraars om zich actief te richten op polisdifferentiatie.

Auteur: John van der Pas (020) 34 75 605

Mutatiedatum 02/01/24 16:41:03