MKB-Nederland
MKB Nieuws, bericht
05-02-2002
Mkb-panelonderzoek economie: balanceren tussen hoop en vrees
De stemming in het midden- en kleinbedrijf beweegt zich tussen hoop
en vrees. Het lijkt erop alsof het dieptepunt van de conjunctuur is
geweest en de lijn weer stijgt. Heel voorzichtig vertrouwen
mkb-ondernemers weer op een economische vooruitgang. Maar echt
overtuigend is het nog niet. MKB-Nederland presenteerde op 5 februari
tijdens een persconferentie de cijfers van het NIPO-panelonderzoek
onder mkb-ondernemers over het laatste kwartaal van 2002. Meer
investeren in ict is belangrijk voor het verhogen van de
arbeidsproductiviteit.
In oktober 2002 was het geloof in de Nederlandse economie onder
mkb-ondernemers tot het nulpunt gedaald. De economische achteruitgang
die al voelbaar was, werd nog eens versterkt door de terroristische
aanslagen in de Verenigde Staten. Nu, drie maanden later, gloort er
weer een sprankje hoop. Het lijkt voorzichtig de goede kant op te
gaan. Maar er zijn nog veel onzekere factoren die onze economie
bedreigen.
Koploper
De ontwikkelingen in de internationale conjunctuur hebben rechtstreeks
hun invloed op de nationale. Er zijn voorspellingen dat de tweede
helft van dit jaar wereldwijd er een opleving zal komen. Vooral van
belang daarbij is de vraag hoe de Amerikaanse economie het gaat doen.
Binnenlands is de stijging van de loonkosten een bedreiging voor de
(prijs)concurrentiepositie van het bedrijfsleven. De productiviteit
daalt, de kosten stijgen. Nu al is Nederland, volgens cijfers van
Eurostat (het Europese bureau voor de statistiek) koploper als het
gaat om de arbeidskosten per eenheid product. De vrees is dat wanneer
de economie weer aantrekt, ons land zich buiten de boot prijst.
De ontwikkeling van de loonkosten heeft op meerdere zaken invloed. De groei van de werkgelegenheid hangt er bijvoorbeeld van af. Op dit moment verwachten mkb-ondernemers dat in 2002 er 55.000 nieuwe banen bijkomen. Een stuk minder dan de ruim honderdduizend die tot en met 2000 werden gerealiseerd. Die tendens zette vorig jaar al in, toen zijn er 70.000 banen gerealiseerd. De uiteindelijke werkgelegenheidsgroei dit jaar zal afhangen van de afzet- en loonkostenontwikkeling. Niet voor niets pleitte MKB-Nederland er enkele maanden geleden al voor bij cao-onderhandelingen in te zetten op de nullijn. Cijfers van het Centraal Planbureau legden een directe relatie tussen de stijging van de loonkosten en de groei van het aantal banen. Hoe harder de eerste stijgen, hoe kleiner de tweede zal zijn. De werkloosheid zal dan weer oplopen, is de verwachting.
Oplossing
De sector industrie en bouw is de meest kwetsbare in ons land. Grote
innovatieve projecten zijn een prima hulpmiddel voor toeleverende
bedrijven om nieuwe technologieën te gaan toepassen. De overheid moet
daar de faciliteiten voor bieden, door bij aanbestedingen ook het mkb
een volwaardige kans te geven. Gebrek aan kennis bij het mkb en
drempels die de overheid opwerkt bij samenwerking helpen niet.
De investeringsbereidheid van ondernemers herstelt zich aarzelend.
Maar bedrijven zouden veel meer moeten inzetten op innovaties, met
name in de informatie- en communicatietechnologie. Dit is een
belangrijk middel om de arbeidsproductiviteit te laten stijgen. De
meeste werkgevers hebben goed meegedaan met de eerste automatiserings-
en internetgolf. Binnen het bedrijf hebben de meesten de zaken op
orde. Nu gaat het erom de volgende slag te maken, zoals in de
communicatie tussen ondernemingen. Om bedrijven hierin te ondersteunen
organiseert MKB-Nederland samen met de aangesloten it-branches deze
zomer een congres over ict.
Informatie: drs. K.A. Ravesloot