Provincie West-Vlaanderen
Persberichten
Gunstig advies over bescherming als monument van de
observatietoren in Pervijze en het Onze-Lieve-Vrouwhoekje in
Stuivekenskerke
Brugge , 7/2/2002
De observatietoren aan het Kastanjeplein te Pervijze werd tijdens de
Eerste Wereldoorlog gebouwd en gebruikt door de Belgen om de
bewegingen aan het front te volgen. Hij is een zeldzaam voorbeeld van
een dergelijke toren, en de hoogste van de nog bestaande exemplaren.
Hij is opgetrokken uit beton en baksteen en is, ongetwijfeld door
onvoldoende fundering, scheef gezakt. Desondanks schijnt zijn
stabiliteit niet in gevaar. Evenmin is er sprake van ernstige
aftakeling. Merkwaardig is, dat in de Tweede Wereldoorlog de Duitse
bezetter er nog een mitrailleursnest bovenop heeft gebouwd. Hierdoor
vormt de toren een herinnering aan de beide wereldoorlogen. De plek
wordt gemarkeerd door één van de ruitvormige naamstenen die vanaf 1984
door het provinciebestuur opgericht werden op plaatsen die een
bijzondere herinnering aan de Eerste Wereldoorlog bewaren.
Het Onze-Lieve-Vrouwhoekje of Oud-Stuivekens is de oorspronkelijk
lokatie van de dorpskern van Stuivekenskerke. Deze dorpskern was al in
het laatste kwart van de 19de eeuw verlaten voor een nieuwe kern op de
wijk Vicogne. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, stond van het oude
dorp alleen nog de gerestaureerde laatgotische kerktoren (uit 1572)
overeind. Tijdens de oorlog vormde de basis van de gedeeltelijk
stukgeschoten toren een vooruitgeschoven Belgische uitkijkpost in de
overstroomde IJzervlakte: de zogenaamde Zuidelijke Grote Wacht.
Binnenin werd de torenbasis met beton verstevigd en ingericht als
schuilplaats. Na de oorlog werd de torenruïne geconsolideerd als
oorlogsgedenkteken. Aan de buitenzijde van de torenbasis is onder meer
een bronzen plaat aangebracht, ter herinnering aan Martial Lekeux,
franciskaan en artillerie-officier die een tijd lang op deze
uitkijkpost dienst deed. In de loop der jaren werden in de
onmiddellijke buurt andere gedenktekens geplaatst, die de plek tot een
echt herinneringsoord van de Eerste Wereldoorlog maakten. Deze
gedenktekens die nu allemaal als monument beschermd zouden worden
zijn: de demarcatiepaal nr. 11 (na de oorlog geplaatst om de frontlijn
aan te duiden), de kapel Onze-Lieve-Vrouw van de Zege (gebouwd 1925),
eenenveertig gedenksteentjes op betonnen sokkel met nummers en
kentekens van regimenten, een obelisk voor het Vijfde Regiment
Lansiers, een gedenkzuil voor het Eerste en Tweede Bataljon
Karabiniers-Wielrijders, en tenslotte de kapel voor Georges Delacave
en de gesneuvelden van de streek.
Het Onze-Lieve-Vrouwhoekje werd al eerder (1959) als landschap
beschermd, terwijl in 1992 de torenruïne als monument en de omgeving
als dorpsgezicht beschermd werd. De nu voorgestelde bescherming als
monument van het geheel is dus een uitbreiding van een eerdere
bescherming.
De Bestendige Deputatie is van oordeel dat zowel de observatietoren
van Pervijze als het Onze-Lieve-Vrouwhoekje belangrijke getuigen zijn
van het oorlogsverleden van de streek en dat ze bovendien
beeldbepalend zijn voor hun omgeving. Een bescherming als monument is
dan ook meer dan verantwoord.
De definitieve beslissing over de bescherming, die (als alles goed
gaat) later dit jaar zal genomen worden, ligt in handen van Vlaams
minister Paul Van Grembergen.
MEER INFORMATIE OVER DIT ADVIES KAN JE BEKOMEN
BIJ DE DIENST CULTUUR PROVINCIE WEST-VLAANDEREN
BIJ JEROEN CORNILLY - TELEFOON 050/40.35.76
E-MAIL: Terug naar Overzicht -->