CDA
Verhagen: uitbreiding EU geen politiek van toezeggingen en data
De Nederlandse regering is met de Europese Commissie van mening dat 'up to
ten' kandidaatlidstaten klaar zijn voor toetreding in 2004. Dit bleek
tijdens een Algemeen Overleg over de uitbreiding van de Europese Unie,
afgelopen week in de Tweede Kamer. "Een big bang uitbreiding dus. Het CDA
vindt dat de uitbreiding niet een politiek van toezeggingen en data mag
worden, maar dat per land serieus gekeken behoort te worden naar de gemaakte
vorderingen op de inhoud", aldus Tweede Kamerlid Maxime Verhagen. "De
problemen waarmee de landen kampen, zijn vrijwel overal gelijk: grote
moeilijkheden bij de implementatie van het acquis, forse begrotingstekorten,
hoge uitgaven voor sociale zekerheid, halfhartige hervormingen van
pensioenstelsels en industrie en een kapitaalmarkt die niet goed werkt. Dit
alles wijst op een moeilijke overgang van plan- naar markteconomie. Wie nog
niet aan de criteria kan of wil voldoen, moet wachten. Van de
kandidaatlidstaten worden dan meer geduld en meer inspanningen verwacht om
daadwerkelijk te voldoen aan de criteria. Maar dan is de Unie ook verplicht
om het perspectief van toetreding ook concreet dichterbij te brengen door
daadwerkelijke steun. Hulp bij de ontwikkeling van interne markt en
democratische rechtsstaat. De Unie-hulpprogramma's ter bevordering van een
adequaat transformatieproces (PHARE, SAPARD en ISPA) zijn daarbij
onmisbaar."
Verhagen: "Naast het feit dat verschillende kandidaat-lidstaten nog niet
genoeg zijn voorbereid voor toetreding, is het maar zeer de vraag of de Unie
een uitbreiding met tien lidstaten ineens financieel wel aankan op de
langere termijn. Onder die tien kandidaat-lidstaten bevinden zich een aantal
echte landbouwnaties en relatief arme lidstaten. Wanneer zij aanspraak gaan
maken op dezelfde subsidies voor de boeren en regio's die nu beschikbaar
zijn voor de huidige lidstaten, wordt de uitbreiding bij ongewijzigd beleid
een onbetaalbaar project. Tot 2006 is er in geld voorzien, daarna valt
Europa in een zwart gat. Het CDA vindt daarom dat de herziening van het
landbouw- en structuurbeleid van de Unie aan de uitbreiding vooraf zou
moeten gaan."
De Europese Commissie is afgelopen week met voorstellen gekomen voor
hervormingen van het GLB (Gemeentelijk Landbouwbeleid) voor na 2006: boeren
in de kandidaatlidstaten krijgen volgens het voorstel het eerste jaar 25 %
van de normale subsidies. Dit moet dan oplopen tot 100% in 2013. Deze
regeling zal op termijn tot grote financiële problemen leiden. Maxime
Verhagen: "Verheugend is dat de regering de plannen van de Commissie ook
niet ziet zitten, maar zij gaat wel weer tot het andere uiterste. Nederland
wil hervorming van het landbouwbeleid door in de toekomst de inkomenssteun
aan de boeren volledig af te bouwen. Maar de regering is er weer niet
duidelijk over of zij de hervormingen als voorwaarde ziet voor de
uitbreiding. Het CDA vindt dat Nederland de druk in Europa zal moeten
opvoeren om haar standpunt omtrent de noodzaak tot hervormingen duidelijk te
maken, voordat de toetreding plaatsvindt. Daarna lijkt er geen weg meer
terug en zal Europa voor grote financiële problemen komen te staan."
"Bij de verdere herziening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid wil het CDA komen tot een systeem van omvorming van productsteun naar directe inkomenssteun op basis van cross compliance. Zaken als de omvang van de bedrijven en landschaps- en natuurbeheer moeten meegewogen worden. De verdere herziening van het landbouwbeleid moet geschieden via co-financiering door de EU en de nationale overheden gezamenlijk, waarbij bedrijven extra steun kunnen krijgen en extra dienstverlening zoals natuur of zorg beloond kan worden door hiervoor nationale bedragen ('enveloppes') ter beschikking te stellen. De financiële ruimte die vrij komt doordat er minder aan 'Brussel' wordt afgedragen kan eenmalig worden benut voor herstructureringsgebieden-of sectoren in de landbouw, voor die bedrijven die aan de voorwaarden voldoen", aldus Maxime Verhagen.