Rijksuniversiteit Groningen
29 jan 2002
Uit Persinformatie
Nummer 16 29 januari 2002
Periode 7 t/m 13 februari 2002
Promotie
Nieuwe genendrager veelbelovend voor gentherapie
Gentherapie is een manier om ziekte te behandelen door therapeutische
genen toe te dienen. Zo'n gen zou bij een patiënt bijvoorbeeld de
functie van een defect gen kunnen overnemen. Een cruciale stap in
gentherapie is de overdracht van het gen in de cellen van de patiënt
waar het tot expressie moet komen. Daarvoor bestaan genendragers,
zogeheten vectoren, die als een soort 'Paard van Troje' een stukje DNA
in de cel afleveren. Sandrine Audouy onderzocht een nieuw ontwikkelde
genendrager die is opgebouwd uit lipiden. Ze concludeert dat de vector
goed werkt, veilig is en waarschijnlijk succesvol kan worden toegepast
in therapieën, onder meer tegen tumoren.
Het cationische liposoom is een belangrijk soort chemische
genendrager. Hij bestaat uit natuurlijke lipiden en uit synthetische
cationische lipiden die in het laboratorium zijn gemaakt. Audouy
onderzocht het binnen de RUG ontwikkelde cationische lipide SAINT-2.
Deze moleculen kunnen spontaan een interactie met DNA aangaan. Het
lipoplex dat daardoor ontstaat, dringt de doelwitcel binnen. De
promovenda bestudeerde de genentransfer met SAINT-2 eerst in cellijnen
in het laboratorium en vervolgens in proefdieren. Uit het onderzoek in
celkweken blijkt onder andere dat het DNA goed tot expressie komt in
de doelcellen. Bij het toedienen van lipoplexen worden deze normaal
zeer snel opgenomen en afgebroken door zogeheten macrofage cellen. Om
dit te voorkomen, maakte Audouy gebruik van bepaalde lipiden
(PEG-lipiden). De toevoeging van PEG-lipiden aan de SAINT lipoplexen
blijkt de opname en genexpressie door cellijnen te kunnen beïnvloeden
en heeft weinig effect op het gedrag van de lipoplexen in proefdieren.
Uit Audouy's proefdieronderzoek blijkt onder meer dat de SAINT
lipoplexen geen toxische effecten hebben en vooral in de lever en de
milt terechtkomen. Bij een rechtstreekse injectie van het lipoplex in
een tumor blijkt het getransporteerde gen goed tot expressie te komen.
Maar verder onderzoek moet uitwijzen of het ook een therapeutisch
effect heeft op de tumor. /ImK
Sandrine Audouy (Montpellier, Frankrijk, 1973) studeerde medische
biologie aan de universiteit van Montpellier. Ze verrichtte haar
promotieonderzoek bij de afdelingen Membraancelbiologie en Tumor
immunologie van de RUG en binnen de onderzoekschool GUIDE (Groningen
University Institute for Drug Exploration). Momenteel werkt Audouy als
postdoc bij het bedrijf Biomade
Datum en tijd
woensdag 13 februari 2002, 16.00 uur
Promovenda
mw. S.A.L. Audouy, tel. (050)363 55 23, e-mail: audouy@biomade.rug.nl
(werk)
Proefschrift
Cationic liposomes as DNA delivery system characterization of
saint-medicated gene transfer
Promotores
prof.dr. D. Hoekstra en prof.dr. L.F.M.H. de Leij
Faculteit
medische wetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Agenda