Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
Het weer nader verklaard
Hoogwaterberichten
(links/ hoogwaterberichten RIZA) Dagelijks stelt het KNMI aan het
RIZA, het Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en
Afvalwaterbehandeling in Lelystad, een speciaal weerbericht ter
beschikking. Het bericht bestaat uit een weeroverzicht en de verwachte
neerslaghoeveelheden voor de komende vijf dagen in de stroomgebieden
van de Rijn en de Maas. Bovendien wordt iedere zes uur doorgegeven
hoeveel regen in deze gebieden is gevallen en worden ook de radar- en
satellietbeelden, waarop de neerslaggebieden zijn te volgen, in de
gaten gehouden.
Het berichtencentrum in Lelystad verwerkt de informatie en gegevens
van de waterstanden uit Duitsland en België in een rekenmodel voor
voorspellingen van de Rijn en tijdens hoogwaterperiodes ook voor de
Maas. Het stroomgebied van de Rijn heeft ongeveer zes keer de omvang
van dat van de Maas. De Rijn is een gemengde rivier (smelt- en
regenwater), terwijl de Maas een typische regenrivier is, die directer
en sneller op neerslag reageert. Ook de rotsachtige sterk hellende
ondergrond in delen van het stroomgebied van de Maas draagt bij aan
het snelle karakter. De Maas reageert binnen 12 uur op een dag op
neerslag, terwijl de reactietijd voor de Rijn ongeveer vier dagen
bedraagt.
Voor de waterstandsverwachtingen is een goede neerslagverwachting heel
belangrijk. Ook de weersvoorspellingen bergen echter onzekerheden in
zich: een neerslaggebied kan in activiteit toenemen, langzamer
passeren of een kilometer of vijftig zuidelijker koersen dan de
weercomputers berekenen. Zeker tijdens kritische hoogwatersituaties
zijn dergelijke details van groot belang. Een regengebied dat zich
boven de stroomgebieden van de rivieren ontlaadt kan "de druppel
leveren, die de emmer doet overlopen". Daarom worden bij
hoogwatersituaties extra berichten gemaakt om de voorspellingen
eventueel bij te stellen.
Het RIZA gaat daarom in zijn voorspellingen van de waterstanden niet
verder dan twee dagen vooruit. Voor de eerste dag wordt een
nauwkeurigheid gehaald van 10 cm, voor de tweede dag ligt de marge bij
15 cm. Voor de Maas wordt die nauwkeurigheid gehaald voor termijnen
van 12 en 24 uur. De vooruitzichten voor de langere termijn zijn niet
zo nauwkeurig en worden alleen gebruikt om de verwachte trend (verder
stijgen of dalen) aan te geven. De laatste jaren zijn de
rekenmodellen, die de hoeveelheden neerslag voorspellen aanzienlijk
verbeterd, waardoor de nauwkeurigheid van de prognoses groter is
geworden. Door verfijning van de modellen zal de kwaliteit van de
prognoses de komende jaren nog verder verbeteren.
Overstroming van het riviertje de Mark bij Breda. Waar het witte paaltje staat loopt het ondergelopen fietspad waar, in de zomer, honderden mensen per dag gebruik van maken. (Foto: Frans Wildhagen, Prinsenbeek. Meer foto's overstromingen op zijn website)
Wateroverlast en overstromingen in het weer nader verklaard
Index het weer nader verklaard
Laatste wijziging: 13 februari 2002
Vragen en reacties:
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI