Productschap Margarine


Consumenten: voedsel verantwoording producent

Zowel Nederlandse als Duitse consumenten plaatsen de producenten van levensmiddelen bovenaan als hun wordt gevraagd welke partij in de gehele keten van voedselproductie en consumptie de meeste verantwoordelijkheid draagt voor voedselveiligheid. De Duitsers willen meer informatie over de risicos, het liefst op het etiket, de Nederlanders zijn op dit punt verdeeld.

In het rapport Duitsers en Nederlanders aan het woord over de toekomst van de landbouw zijn de voornaamste resultaten opgenomen van de tweetalige digitale discussie Future of Food, waarbij iedereen zijn of haar ideeën kon geven over themas als voedselveiligheid, dierenwelzijn en de boerderij van de toekomst. Dit heeft een oogst opgeleverd van 22.000 bezoekers, 1.800 deelnemers aan enquêtes, 2.000 chatbijdragen en 450 discussiebijdragen. Parallel aan dit open debat heeft het Duitse Gesellschaft für Konsum-, Markt- und Absatzforschung (GfK) onderzoek onder Nederlandse en Duitse consumenten uitgevoerd.

De ministers van landbouw Künast en Brinkhorst hoopten op deze wijze een beeld te krijgen van de gedachten en gevoelens van de burgers rond de vraag waar het met de land- en tuinbouw heen moet de komende jaren. Centrale conclusie van debat en onderzoek is dat de consumenten begin 21ste eeuw hechten aan transparantie, duurzaamheid en vertrouwen.

Prijs, versheid en smaak zijn de voornaamste overwegingen voor de consument bij het kopen van een product. Slechts 3 procent van de consumenten plaatst voedselveiligheid in de top-3 van voornaamste aankoopoverwegingen. Dit wil overigens niet zeggen dat veiligheid niet belangrijk wordt gevonden. De meeste consumenten gaan er gewoon van uit dat producten die in de winkel liggen in principe veilig zijn. Komt het onderwerp voedselveiligheid ter sprake, dan denken Nederlanders en Duitsers vooral aan kwaliteitscontroles, hygiëne en keurmerken. Het al dan niet aanwezig zijn van resten van bestrijdingsmiddelen scoort in Nederland ook vrij hoog. Duitsers hechten sterker aan gebruikte ingrediënten en ambachtelijke kwaliteit.

Verantwoordelijkheid
Wat de verantwoordelijkheid voor de voedselveiligheid betreft, plaatsen allen de levensmiddelenfabrikanten bovenaan de lijst. De overheid staat tweede (Nederland) resp. derde (Duitsland), de boeren komen op de derde stek (Nederland) resp. de tweede (Duitsland). Opvallend is dat supermarkten en winkeliers toch voornamelijk worden gezien als doorgeefluik en daarom evenals de consumenten zelf laag op deze lijst staan.

Vertrouwen
Waar consumenten uit beide landen gezondheidsorganisaties (zoals de Hartstichting) het meest vertrouwen als het om voorlichting over voedselveiligheid gaat, is de tweede plaats in Duitsland voor de boeren en in Nederland voor de consumentenorganisaties. Huisartsen en diëtisten staan in Nederland derde, de Duitsers plaatsen daar de consumentenorganisaties.

Informatie
Nederlandse en Duitse consumenten willen meer informatie over ingrediënten in en risicos van het voedsel op het etiket: 63 procent van de Duitsers en 44 procent van de Nederlanders geven dit aan. Toch heeft nog een behoorlijke groep (38 procent onder de Nederlanders, 21 procent van de Duitsers) juist geen behoefte aan extra informatie omdat zij vinden erop te moeten kunnen vertrouwen dat de producten veilig zijn. Ook is er enig wantrouwen van consumenten ten aanzien van de juistheid van de vermeldingen op het etiket. Hygiëne en kwaliteitscontroles scoren ook hoog op het lijstje aspecten van voedselveiligheid waarover consumenten graag worden voorgelicht.

Ontwikkelingen
De meest positieve ontwikkelingen van de laatste jaren zijn volgens de Nederlanders de grotere aandacht voor gezondheid en de opkomst van gemaksvoeding; de Duitsers kiezen naast de gezondheid voor de invoering van het keurmerk-controlesysteem. Als negatieve ontwikkelingen noemen zowel Nederlandse als Duitse consumenten vooral de gestegen prijzen van voedingsmiddelen, de afgenomen natuurlijkheid van het voedsel en de mindere kwaliteit van de verpakkingen.

Rapport opvragen
Nadere inlichtingen of het gehele rapport kunnen worden verkregen bij het Ministerie van LNV, directie Industrie en Handel, Postbus 20401, 2500 EK Den Haag, of via een e-mail naar info@future-of-food.org.