Gemeente Utrecht

Presentatie boekje over Utrechtse muurreclames op 21 februari

Wethouder mr. J.H.C. van Zanen presenteert donderdag 21 februari in het Utrechtse stadhuis het eerste exemplaar van een boekje over Utrechtse muurreclames, met de titel 'Muurreclames in Utrecht'. In dit boekje zijn zo'n zestig bewaarde muurreclames, ook in andere vormen zoals steen of gebrandschilderd glas, met een foto en een toelichtende tekst opgenomen.

Het boekje bevat naast foto's en teksten een plattegrond met een wandel- en fietsroute langs de muurreclames in de binnenstad. Ook is een plattegrond voor een fietsroute langs de muurreclames in de buitenwijken opgenomen.

Kenmerkende elementen behouden

Muurreclames werden aan het begin van de twintigste eeuw veel aangebracht om een winkel of bedrijf naamsbekendheid te geven. Er waren gespecialiseerde reclameschilders en zelfs opleidingen voor het aanbrengen van muurreclames. Het ambachtelijk vakmanschap dat uit sommige reclames spreekt, maakt deze tot waardevolle elementen in het huidige stadsbeeld.

De gemeentelijke Werkgroep Directe Voorzieningen Binnenstad heeft de afgelopen vijftien jaar de overgebleven muurreclames opgespoord en laten restaureren. Met de restauratie wil de gemeente deze vaak voor een buurt of straat kenmerkende elementen behouden.

In de afgelopen jaren zijn bijna alle oude muurreclames in de stad herontdekt en zonodig aan de hand van onder meer oude foto's gerestaureerd door de Utrechtse beeldend kunstenaar Jos Peeters. Als een van de eerste zijn een geschilderde lijst van kolen en andere brandstoffen uit de jaren twintig in een doorgang aan de Leidseweg en een sigarettenreclame in de Oudwijkerveldstraat opgeknapt. Geschilderde reclameteksten en afbeeldingen van een lakkenfabriek in de Herenstraat, rond 1930 gemaakt door de kunstenaar Cornelis Jetses (bekend van zijn creatie 'Ot en Sien' en andere schoolplaten), zijn vier jaar geleden in ere hersteld.

Een muurreclame aan de Lichte Gaard/Donkere Gaard, een door witte paarden voortgetrokken uitrukkende oude brandweerwagen tegen een achtergrond van een stadssilhouet, is een van de fraaiste muurreclames in de stad. Op een foto uit het begin van de jaren dertig is deze reclameschildering van de voormalige Arnhemsche Verzekering Maatschappij (nu Delta Lloyd) voor brandschade, al te zien. Tot in de jaren vijftig is de oude schildering zichtbaar gebleven, daarna is deze verder vervaagd en verdwenen. In 2000 is deze muurreclame opnieuw aangebracht. Een foto van deze muurreclame staat op de voorpagina van het boekje.

Eerste exemplaar

Na de presentatie van het boekje biedt wethouder Van Zanen het eerste exemplaar aan de heer Nijhof van het Landelijk Platform Muurreclames, dat zich inzet voor het beheer en onderhoud van historisch waardevolle reclames, en de heer en mevrouw Jansen aan. Het echtpaar Jansen woont in het pand waarop de muurreclame van de Arnhemsche Verzekering Maatschappij staat. Bovendien is vorig najaar op de blinde zijgevel van het pand een citaat uit het werk van de Utrechtse schrijver C.C.S. Crone aangebracht. Dit citaat luidt: "Later stond hij in de Lichte Gaard naar de sterren te kijken. Nu had hij bij zijn verdriet ook nog de hik gekregen." Het echtpaar houdt de muur vrij van graffiti, zodat muurreclame en citaat zichtbaar en leesbaar blijven in het straatbeeld en dat is reden voor de gemeente om hen in het zonnetje te zetten.

Te koop voor twee euro

Het boekje is binnenkort te koop bij de VVV, het Informatiecentrum Utrecht in het stadhuis en RonDom (bezoekerscentrum voor cultuurhistorie Utrecht) voor twee euro.

Tentoonstelling reclame-uitingen in Volksbuurtmuseum Wijk C

Het Volksbuurtmuseum Wijk C, gevestigd aan de Waterstraat 27, houdt van 25 februari t/m 31 mei 2002 een tentoonstelling over 150 jaar reclame-uitingen, waaronder muurreclames, in de stad Utrecht. Hierbij is gebruik gemaakt van materiaal van de Werkgroep Directe Voorzieningen Binnenstad.