Verdere versterking bestaande expertise KUN en UMC St. Radboud Nieuw nationaal centrum voor Stofwisselingsonderzoek Het Nationaal Centrum voor Metabolic Genomics (NCMG) is een nieuw onderzoeksinstituut van de KU Nijmegen en het UMC St. Radboud. Het houdt zich bezig met de stofwisseling (het metabolisme) in de brede zin en met de energiehuishouding in het bijzonder. Stofwisselingsstoornissen vormen aanleiding voor tal van ziekten, zoals obesitas, diabetes, hart- vaat-, en nierziekten, doofheid, blindheid, spierziekten, en de ziekte van Parkinson. Daarnaast speelt stofwisseling een rol bij veel andere ziekten. In Nijmegen werken onderzoekers op het gebied van de moleculaire levenswetenschappen, genetica en bioinformatica, samen met clinici aan de ontrafeling van erfelijke aspecten van de stofwisseling. Onderzoekers binnen het NCMG bestuderen oorzaken en consequenties van deze ziekten op de verschillende niveaus van molecuul tot patiënt. Het Nationaal Centrum voor Metabolic Genomics omvat 21 onderzoeksgroepen met zo'n 240 onderzoekers. De KU Nijmegen en het UMC St.Radboud investeren samen meer dan 11 miljoen euro in het NCMG.

Nieuwe visie op ziekte en gezondheid

Binnen het immense onderzoeksveld van de genomics concenteren de onderzoekers van het NCMG zich op de stofwisseling, en in het bijzonder op de energiehuishouding. Daarmee richten ze zich op het meest basale proces in elk organisme: zonder stofwisseling is er geen leven. Het functioneren van de mens en vele ziekten van de mens worden bekeken vanuit de cellulaire stofwisseling. Daarmee presenteert het NCMG ook een nieuwe visie op het onderzoek naar gezondheid en ziekte. Circa 30% van alle ziekten hebben rechtstreeks te maken met falende stofwisseling.

Integrale thematische aanpak

Het onderzoek bestrijkt vijf niveaus: begrip van het samenspel tussen moleculen, tussen cellen, het gedrag van moleculen in cellen, hoe cellen zich op hun beurt gedragen in weefsels en uiteindelijk hoe het lichaam als totaliteit reageert op veranderingen in de buitenwereld (milieu, voedsel). Daarbij gaat het op alle niveaus om de vraag: hoe zit het systeem in elkaar en hoe werken de verschillende processen op elkaar in. Deze integratie op één thema is mondiaal uniek.

Voortbouwen op bestaande expertise

Nijmeegse onderzoekers hebben de afgelopen jaren een reputatie opgebouwd in onderzoek naar stofwisseling. De kracht van het NCMG is de bundeling van reeds bestaande expertise.
Integratie van kennis is een voorwaarde voor succesvol onderzoek. In de vorig jaar geopende researchtoren zijn de Nijmeegse groepen op het gebied van de moleculaire levenswetenschappen samengebracht. Men beschikt over goed geoutilleerde laboratoria voor DNA- en eiwitonderzoek met de modernste apparatuur en computers. Eenentwintig onderzoeksgroepen zijn betrokken bij het NCMG. De KU Nijmegen had als eerste universiteit in Nederland een expertisecentrum voor moleculaire en bioinformatica, het CMBI. Het UMC St. Radboud is hèt academisch medisch centrum in Nederland voor diagnose en behandeling van zeldzame stofwisselingsziektes. In 2004 opent het een universitair kinderziekenhuis waarin de afdelingen genetica en erfelijke stofwisselingsstoornissen verenigd worden.
Het NCMG heeft directe lijnen met het Centraal Dierenlaboratorium en met Biomoleculaire Fysica, waar men beschikt over moderne NMR-faciliteiten. Er is een hechte samenwerking met het Netherlands Science Research Institute of Matter, waarbinnen een groot aantal onderzoeksgroepen op het terrein van de scheikunde en de natuurkunde werkzaam is. Ook de nabijheid van het nieuwe centrum voor hersenonderzoek, het F.C. Donders Centrum, is van groot belang

Opleiden van nieuwe categorie wetenschappers
Een belangrijke taak van het NCMG is het opleiden van een nieuwe categorie wetenschappers. Door het opleiden van mensen met geïntegreerde kennis, draagt het NCMG bij aan versterking van de kennisinfrastructuur. Onder aanvoering van prof. dr. Gert Vriend is de KU Nijmegen in 2000 als eerste gestart met een complete opleiding bioinformatica. Met de nieuwe interdisciplinaire opleidingen moleculaire levenswetenschappen en biomedische wetenschappen, en de combinatie daarvan, kan worden voorzien in het dreigend tekort aan goed opgeleiden.
Het NCMG is bovendien een kweekvijver voor onderzoekers in de bioinformatica en moleculaire levenswetenschappen.

5-3-2002

* terug naar overzicht