Vrije Universiteit Amsterdam

Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam. 26/04/2002


---

5e rapport ´Kiezers & Media´ door Vrije Universiteit en Blauw Research:

Srebrenica-affaire en aftreden kabinet hebben nauwelijks invloed op partijvoorkeur

In de afgelopen twee weken is de PvdA de meest besproken partij in de media geworden (van 34% naar 46%), vooral als gevolg van de JSF-affaire en het aftreden van het kabinet-Kok. De aandacht voor de Lijst Pim Fortuyn blijft dalen (van 17% naar 6%).

De PvdA komt veel en vooral ook negatief in het nieuws. De verdeeldheid over de koers van de PvdA in de JSF-affaire blijft bestaan, ook na de zwenking van Melkert. Na het nieuws over het "indrukwekkende" aftreden van het kabinet, overheerst berichtgeving over de mislukkingen van paars. Verhalen over tegenslagen die de PvdA moet incasseren overstijgen de positieve berichtgeving rond die partij in toenemende mate. Dit saldo van successen en tegenslagen ging van 5 naar 37; zelfs negatiever dan voor de Lijst Pim Fortuyn (van 33 naar 8).

Percentage aandacht in het nieuws en aantallen uitspraken over succes & falen

Week 13-14: 250302 t/m 60402

Week 15-16: 80402 t/m 200402

Aandacht %

Saldo aantallen uitspraken over successen en tegenslagen

Aandacht %

Saldo aantallen uitspraken over successen en tegenslagen

PvdA

34


-5

46


-37

VVD

21

8

18


-6

CDA

9

11

8

5

D66

6

9

10


-4

GL

3

7

4

4

LPF

17


-33

6


-8

LN

9


-13

3

2

Overig


1



-5

8


-37

De kiezers registreren deze ontwikkelingen in de media. Van alle lijsttrekkers valt Ad Melkert nu het meest op bij de kiezers (van 8% naar 26%), terwijl de in een rapportcijfer uitgedrukte waardering voor zijn optreden negatief wordt (van 6 naar 4). Fortuyn valt minder op (van 28% naar 18%), maar maakt een betere indruk (van 5 naar 6). CDA-lijsttrekker Balkenende valt veel meer op (van 5% naar 16%) en blijft een goede indruk wekken (van 9 naar 8).

Welke lijsttrekker is u het meest opgevallen in het nieuws van de afgelopen twee weken?

(rangordening lijsttrekkers naar opvallendheid in de afgelopen twee weken (week 15-16 )

% aan wie het meest opgevallen

Week 13-14

% aan wie het meest opgevallen

Week 15-16

Gemiddeld rapportcijfer afgeleid van de vraag "Maakt deze lijsttrekker door dit nieuws een positieve of negatieve indruk op u?"

Week 13-14

Gemiddeld rapportcijfer afgeleid van de vraag "Maakt deze lijsttrekker door dit nieuws een positieve of negatieve indruk op u?"

Week 15-16

Ad Melkert

8

26

6

4

Pim Fortuyn

28

18

5

6

Jan Peter Balkenende

5

16

9

8

Paul Rosenmöller

13

12

7

6

Thom de Graaf

6

7

6

6

Hans Dijkstal

11

4

6

7

Jan Marijnissen

6

3

8

8

Fred Teeven

4


1


6

6 **

Kars Veling


1



1


9

7 **

Bas van der Vlies

0


1



-


10 **



* percentages tellen niet op tot 100% omdat aan veel kiezers niemand opgevallen is


** op kleine aantallen gebaseerde rapportcijfers hebben een lage betrouwbaarheidsmarge.

Ook uit vragen naar de geschiktheid van de verschillende lijsttrekkers als minister-president komt naar voren dat Balkenende hoger scoort dan Dijkstal en veel hoger dan Melkert. Melkert wordt ongeschikt geacht door CDA-ers, VVD-ers en LPF-ers, maar ook van de PvdA-ers acht slechts een kleine meerderheid hem geschikt. Balkenende wordt in de eigen partij en aan de rechterzijde van het politieke spectrum hoog aangeslagen, maar PvdA-ers prefereren Dijkstal boven Balkenende.

Op de vraag welke coalitie men na de verkiezingen wenselijk acht, blijkt de mogelijkheid van een derde paarse kabinet het bij de kiezers slecht te doen (gemiddeld rapportcijfer 4,4). Een aantrekkelijk alternatief is er echter niet. Een rechtse coalitie met de Lijst Pim Fortuyn scoort gemiddeld een 4,8. Een linkse coalitie met GroenLinks en eventueel D66 of de ChristenUnie kan zich in iets meer waardering verheugen (gemiddeld 5,4). Het minst omstreden zou nog een, politiek gezien onwaarschijnlijke, brede coalitie van PvdA, VVD en CDA zijn (gemiddeld 5,5).

Als gevolg van het vele nieuws rond het Srebrenica-drama (waaronder het NIOD-rapport, het IKV-rapport en de val van het kabinet) is het percentage kiezers dat de paarse partijen schuldig acht aan het in de steek laten van de moslimbevolking gestegen van 29% begin maart tot
47% nu. Toch reikt het Srebrenica-drama in de rangorde van problemen die kiezers de paarse partijen aanrekenen niet hoger dan de twaalfde plaats. Dat is veel lager dan probleemdossiers als de gezondheidszorg, het onderwijs, de WAO, het openbaar vervoer, asielzoekers, de files en de onveiligheid. Dit verklaart wellicht waarom van de kiezers die nu voor het eerst de paarse partijen de schuld geven van het Srebrenica-drama slechts weinigen hun politieke voorkeur bijstellen.