Nieuw-Vlaamse Alliantie
PERSMEDEDELING VAN MINISTER PAUL VAN GREMBERGEN, VLAAMS MINISTER VAN
BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN, AMBTENARENZAKEN EN BUITENLANDS BELEID 30
april 2002
Van Grembergen beschermt De Vloeiweiden te Lommel-Kolonie
Minister voor Binnenlandse Aangelegenheden, Ambtenarenzaken en Buitenlands Beleid Paul Van Grembergen (Spirit), bevoegd voor Monumenten en Landschappen, tekende zopas het beschermingsbesluit voor het landschap 'De vloeiweiden of Watering' te Lommel-Kolonie. Dit unieke landschap, met een oppervlakte van 230 ha, dankt zijn waarde in hoge mate aan een ingenieus, vrijwel intact bevloeiingssysteem.
Het toekomstig beheer van het landschap zal er op gericht zijn de watering van Lommel-Kolonie als uniek cultuurlandschap te bewaren en te herstellen waar dit mogelijk en wenselijk is, met respect voor zijn historische, natuurwetenschappelijke en esthetische waarden.
Het bevloeiingssysteem werd ontworpen omstreeks het midden van de 19de
eeuw door enkele ingenieurs, geïnspireerd door irrigatietechnieken in
Noord-Italië. Het had tot doel om de vrijwel vlakke, voedselarme, zure
en onvruchtbare heidegebieden in de Limburgse en Antwerpse Kempen
landbouwkundig te valoriseren. Voor de bevloeiing werd water gebruikt
uit de Zuid-Willemsvaart en het Kempens kanaal van Bocholt tot
Herentals. De verspreiding van deze wateringen bleef daarbij beperkt
tot de onmiddellijke omgeving van deze waterwegen. Op Europees vlak
zijn zij dan ook als uniek te beschouwen. Daar een aantal
bevloeiingssystemen tot op heden min of meer intact zijn gebleven,
genieten zij nog steeds een internationale herkenning als
cultuurlandschap met een specifieke topografie, flora en fauna.
Hierbij is de watering te Lommel-Kolonie vrijwel de enige watering in
Noord-Limburg waarbij twee bevloeiingssystemen, het oorspronkelijk
totale via boven- en onderzoeven en het latere vereenvoudigde door
infiltratie, in stand worden gehouden dank zij een intensief
onderhoud.
Dankzij bevloeiing met kalkrijk en matig voedselrijk Maaswater
handhaafden zich in het gebied een aantal zeldzame kalkminnende
planten die anders nooit in de arme Kempense zandgronden tot
ontwikkeling zouden komen. Alzo is hier een grote diversiteit aan
plantensoorten aan te treffen. Een 200 tal van de hier aanwezige
planten komen in België niet algemeen meer voor. In de watering komen
zeldzame plantensoorten voor, die anders enkel voorkomen in Midden-
Europa (relicten grassoorten), de Maasvallei, Haspengouw en de
Ardennen. De vegetatie van de vloeiweiden mag uniek genoemd worden
voor West-Europa.
Verder wordt de esthetische waarde van het landschap bepaald door het
contrast met de omgeving, waarin vooral uitgestrekte compartimenten
heide, bos, bewoning en industrie voorkomen.
Vanuit historisch oogpunt is op te merken dat het valoriseren van het
onvruchtbaar heideland in landbouwgrond in het midden van de 19de eeuw
gebeurde. Het behoud van de landbouwkundige context is daarom in het
toekomstig landschapsbeheer van blijvend belang.
Info: Frederik.Leyts@vlaanderen.be (02/553 23 11)