Rijksuniversiteit Groningen
Grotere kans op conflicten bij sterke groepsband
De Hongaarse socioloog Károly Takács bestudeerde in een aantal
experimenten onder welke omstandigheden in groepen mensen conflicten
ontstaan. Er blijkt een grotere kans op conflicten te zijn wanneer de
contacten tussen de groepsleden onderling heel sterk zijn, en er
weinig contact is met andere groepen (segregatie). Volgens de
promovendus kunnen zijn onderzoeksresultaten toegepast worden bij het
voorkomen of oplossen van conflicten, bijvoorbeeld in voetbalstadions
of in schoolklassen met kinderen van verschillende etnische komaf.
Groepen vormen geen homogene eenheid, omdat ze bestaan uit individuen
die op basis van hun eigen vrije wil beslissingen nemen. Bijvoorbeeld
om zich vrijwillig als frontsoldaat te melden in tijden van oorlog.
Takács wilde weten waarom mensen bereid zijn zulke offers te brengen,
zelfs als het niet van hen gevraagd wordt en hun gedrag fatale
gevolgen kan hebben. Hij bestudeerde daarom hoe de beslissingen van
individuele groepsleden worden beïnvloed door hun sociale netwerk en
door de historische context -het gezamenlijke verleden en de toekomst
van de groep. Sociale druk van groepsgenoten kan iemand bijvoorbeeld
aanzetten om zich in te zetten voor de groep. Voorts is de historische
context van invloed, omdat mensen hun beslissingen deels op ervaringen
en verwachtingen baseren. Ze leren bijvoorbeeld van het verleden of
nemen wraak voor eerdere gebeurtenissen. Op dezelfde manier
beïnvloeden verwachtingen over de toekomst hun beslissingen. Bij een
sterke segregatie blijkt de hechte band tussen groepsgenoten ervoor te
zorgen dat de sociale druk groter is om aan een groepsconflict deel te
nemen. Uit de experimenten blijkt ook dat dit zelfs opgaat als er
alleen maar oogcontact is tussen de groepsleden. Een conflict is het
minst waarschijnlijk als de groepsleden in een gemengde opstelling
zitten. De vaststelling dat sterke segregatie leidt tot
intergroepsconflicten kan het uitgangspunt zijn van conflictoplossende
strategieën. /ImK
Károly Takács (Veszprém, Hongarije, 1973) studeerde economie en
sociologie aan de Budapest University of Economic Sciences. Hij
verrichtte zijn promotieonderzoek bij het Interuniversity Center for
Social Science Theory and Methodology (ICS) aan de RUG. Het onderzoek
is medegefinancierd door het Ubbo Emmius Fonds van de RUG. Per 1
oktober 2002 gaat Takács als junior research fellow werken aan het
Collegium Budapest.
Datum en tijd
donderdag 30 mei 2002, 14.15 uur
Promovendus
K. Takács, tel. (050)363 62 08, fax (050)363 62 26, e-mail:
k.takacs@ppsw.rug.nl (werk)
Proefschrift
Social networks and intergroup conflict
Promotor
prof.dr. F.N. Stokman en prof.dr. W.B.G. Liebrand
Faculteit
psychologische, pedagogische en sociologische wetenschappen
Plaats
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Promotie