Rijksuniversiteit Groningen

Grotere kans op conflicten bij sterke groepsband

De Hongaarse socioloog Károly Takács bestudeerde in een aantal experimenten onder welke omstandigheden in groepen mensen conflicten ontstaan. Er blijkt een grotere kans op conflicten te zijn wanneer de contacten tussen de groepsleden onderling heel sterk zijn, en er weinig contact is met andere groepen (segregatie). Volgens de promovendus kunnen zijn onderzoeksresultaten toegepast worden bij het voorkomen of oplossen van conflicten, bijvoorbeeld in voetbalstadions of in schoolklassen met kinderen van verschillende etnische komaf. Groepen vormen geen homogene eenheid, omdat ze bestaan uit individuen die op basis van hun eigen vrije wil beslissingen nemen. Bijvoorbeeld om zich vrijwillig als frontsoldaat te melden in tijden van oorlog. Takács wilde weten waarom mensen bereid zijn zulke offers te brengen, zelfs als het niet van hen gevraagd wordt en hun gedrag fatale gevolgen kan hebben. Hij bestudeerde daarom hoe de beslissingen van individuele groepsleden worden beïnvloed door hun sociale netwerk en door de historische context -het gezamenlijke verleden en de toekomst van de groep. Sociale druk van groepsgenoten kan iemand bijvoorbeeld aanzetten om zich in te zetten voor de groep. Voorts is de historische context van invloed, omdat mensen hun beslissingen deels op ervaringen en verwachtingen baseren. Ze leren bijvoorbeeld van het verleden of nemen wraak voor eerdere gebeurtenissen. Op dezelfde manier beïnvloeden verwachtingen over de toekomst hun beslissingen. Bij een sterke segregatie blijkt de hechte band tussen groepsgenoten ervoor te zorgen dat de sociale druk groter is om aan een groepsconflict deel te nemen. Uit de experimenten blijkt ook dat dit zelfs opgaat als er alleen maar oogcontact is tussen de groepsleden. Een conflict is het minst waarschijnlijk als de groepsleden in een gemengde opstelling zitten. De vaststelling dat sterke segregatie leidt tot intergroepsconflicten kan het uitgangspunt zijn van conflictoplossende strategieën. /ImK

Károly Takács (Veszprém, Hongarije, 1973) studeerde economie en sociologie aan de Budapest University of Economic Sciences. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek bij het Interuniversity Center for Social Science Theory and Methodology (ICS) aan de RUG. Het onderzoek is medegefinancierd door het Ubbo Emmius Fonds van de RUG. Per 1 oktober 2002 gaat Takács als junior research fellow werken aan het Collegium Budapest.

Datum en tijd

donderdag 30 mei 2002, 14.15 uur

Promovendus

K. Takács, tel. (050)363 62 08, fax (050)363 62 26, e-mail: k.takacs@ppsw.rug.nl (werk)

Proefschrift

Social networks and intergroup conflict

Promotor

prof.dr. F.N. Stokman en prof.dr. W.B.G. Liebrand

Faculteit

psychologische, pedagogische en sociologische wetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Promotie