Gemeente Enkhuizen
PERSBERICHT
Gemeente Enkhuizen
Publiekszaken/Communicatie
Postbus 11
1600 AA Enkhuizen
Telefoon (0228) 360 155 / 06 22 56 04 73
Fax (0228) 313312
E-mail communicatie@enkhuizen.nl
datum: 29 mei 2002
VOC-schip Duyfken vier dagen in Enkhuizen
Het VOC-schip Duyfken zal van donderdag 30 mei tot en met zondag 2
juni in Enkhuizen te zien zijn aan de loswal (nabij het havenkantoor).
Vanavond, 29 mei, zal Duyfken omstreeks 19.00 uur in de haven van
Enkhuizen, voor het havenkantoor, aanmeren. De bemanning zal officieel
welkom worden geheten door burgemeester De Vreeze, onder muzikale
begeleiding van het Zuiderzeemuseumkoor. Na ontvangst zal aan kapitein
Gary Wilson de speciale Enkhuizer eerste dag enveloppe worden
overhandigd.
Het originele schip is gebouwd rond 1600 in Amsterdam, als een snel,
bewapend vrachtschip en werd een jacht genoemd. In 1601 werd het
gekozen om als verkenningsschip en boodschapper deel uit te maken van
de Molukse vloot, en met vier grotere schepen uit te zeilen naar de
Molukken in Oost-Indië.
De Portugezen en Spanjaarden beheersten de handel in specerijen in die
tijd en wilden geen handel drijven met Nederland. Specerijen waren
zeer kostbaar en de enige andere manier van transport was over land,
een route die vol gevaren was.
Na 40 weken zeilen arriveerde de vloot in Straat Soenda, waar het door
een Portugese vloot van 30 schepen opgewacht werd. In de week
voorafgaande aan Nieuwjaarsdag 1602 vonden diverse gevechten plaats,
waarna de Portugezen hun blokkade van Bantam opgaven. Dit doorbrak de
Iberische dominantie in de specerijenhandel. De inmiddels opgerichte
VOC nam dit monopolie al snel over. Duyfken werd vervolgens gebruikt
om de Baai bij Jakarta te verkennen, en werd hierna volgeladen met
kruidnagelen in Ternate, nootmuskaat en foelie in Banda. Het voerde
vervolgens een verkenningstocht uit oostelijk van de Molukken, waarna
het schip terugzeilde naar Nederland. De VOC ontwikkelde zich spoedig
tot een van de machtigste bedrijven in de wereld, en was gedurende
twee eeuwen in bedrijf.
In december 1603, zeilde Duyfken inmiddels aangekocht door de VOC met
kapitein Willem Janszoon voor de tweede maal naar Oost-Indië met een
VOC vloot. Deze vloot veroverde twee Portugese schepen in het Kanaal
van Mozambique. De reis duurde meer dan een jaar.
In 1605 maakte Duyfken deel uit van de vloot die het kasteel van Verre
op Ambon heroverde op de Portugezen. Het schip werd naar Bantam
gezonden om voorraden te halen en werd daarna nogmaals uitgezonden op
ontdekkingsreis naar het oosten.
Aan het begin van het jaar 1606 werd Duyfken uitgezonden op een reis
naar het oosten en het zuiden om het onbekende Nova Guinea te
ontdekken, waarvan gezegd werd dat er onvoorstelbare rijkdommen aan
goud en specerijen te verkrijgen waren. Duyfken vertrok naar het
zuidoosten vanuit Banda naar de Kei Eilanden, langs de kust van Papua
Nieuw Guinea, rond Valse Kaap en dan naar beneden om aan te komen bij
de noordelijke kust van Australië bij Cape York.
Hierna zeilde het zuidelijk tot Kaap Keerweer, waar de bemanning in contact kwam met de plaatselijke bevolking, welke ontmoeting volgens Aboriginal overlevering negen doden aan de kant van Duyfken en een aantal doden aan de kant van de aboriginals zou hebben opgeleverd.
Bij Kaap Keerweer die ook nu nog zo genoemd wordt, keerde Duyfken terug. Het schip werd hiermee het eerste Europese schip dat Australië bezocht, in kaart bracht en een deel van het continent beschreef. Hiermee werd Australië voor het eerst op de kaart gezet.
Misschien is de Duyfken in 1607 nogmaals richting Australië gezeild.
De Duyfken bleef vermoedelijk in de Molukken. werd in 1607 ingezet bij
de herovering van Ternate en maakt nog één tocht naar Java om voedsel
te halen.
In 1608 nam Duyfken deel aan een zeeslag met drie Spaanse galeien, en
werd het spoedig hierna uitgezonden om fort Taffaso op Makian Eiland
(een van de Molukken) in te nemen. Hierna werd het op het strand gezet
en op haar kant getrokken ter reparatie. Dit veroorzaakte nog meer
schade, en het schip werd, ook omdat het sterk door de paalworm was
aangetast als niet meer te repareren achtergelaten. Het werd
vervolgens waarschijnlijk gebruikt als bouwmateriaal en brandhout door
de plaatselijke bevolking.
De replica van De Duyfken werd in Australie gebouwd. De kiel werd
gelegd in 1997, de tewaterlating vond plaats in januari 1999 en de
afbouw in 2000.
De Duyfken zal van donderdag 30 mei tot en met zondag 2 juni in
Enkhuizen te zien zijn aan de loswal (nabij het havenkantoor
).
Indien u meer informatie wenst, dan kunt u contact opnemen met:
G. van Dijk
Publiekszaken/Communicatie
0228 360155