Dienst uitvoering en toezicht Energie
CONCEPT
Artikel 3
CONCEPT
's-Gravenhage,
Artikel 58 lid 2 van de wet bepaalt dat de x-factor ten hoogste vier maal per kalenderjaar kan worden
bijgesteld indien de feitelijke ontwikkeling van het prijsniveau van de inkoop van elektriciteit op het deel van
de markt dat wordt gevormd door de afnemers, niet zijnde beschermde afnemers, daartoe aanleiding geeft.
Deze beleidsregel geeft aan hoe ik aan deze mogelijkheid tot bijstelling invulling geef.
Uit de Memorie van Toelichting bij artikel 58 kan worden afgeleid dat de x-factor periodiek moet kunnen
worden aangepast omdat rekening gehouden moet worden met brandstofkosten die kunnen fluctueren1.
Daar de brandstofkosten het overgrote deel uitmaken van de variabele inkoopkosten van elektriciteit ben ik
van mening dat de ontwikkeling in de brandstofkosten de belangrijkste indicator is voor wijzigingen in het
prijsniveau van de inkoop van elektriciteit op de vrije markt. Tevens bieden de brandstofkosten in praktische
zin een goed aanknopingspunt voor toepassing van de bijstelling, daar de ontwikkelingen in deze kosten
nauwkeurig te volgen zijn en dus eenvoudig zijn vast te stellen. Bovendien worden de prijzen van de
brandstof gevormd in vrije concurrentie, zodat energiebedrijven geen eenzijdige invloed hebben op die
prijzen.
De beleidsregels voorzien derhalve in een systeem waarin de directeur van DTe per kwartaal de fluctuatie in
de brandstofkosten in kaart brengt en vervolgens het effect daarvan op de tarieven van de vrije afnemers
beziet. Het effect van de brandstofkosten op de x-factor wordt vastgesteld met behulp van een formule.
Daarnaast moet de fluctuatie in de brandstofkosten ook een effect hebben op de tarieven van de vrije
afnemers: artikel 58, tweede lid, van de wet bepaalt dat de x-factor kan worden bijgesteld indien de feitelijke
ontwikkeling van het prijsniveau van de inkoop van elektriciteit op het deel van de markt dat wordt gevormd
door de afnemers, niet zijnde beschermde afnemers, daartoe aanleiding geeft.
Vervolgens is er een bandbreedte waarbinnen de x-factor niet wordt bijgesteld. Kleine veranderingen moeten
de vergunninghouders immers zelf kunnen opvangen. De omvang van de gekozen bandbreedte is door een
aantal vergunninghouders gesuggereerd tijdens het wettelijk oveleg.
BELEIDSREGELS BIJSTELLING X-FACTOR ALS BEDOELD IN ARTIKEL 58, TWEEDE LID,
ELEKTRICITEITSWET 1998
De Minister van Economische Zaken,
Gelet op artikel 58, tweede lid, van de Elektriciteitswet 1998 en artikel 4:81 van de Algemene wet
bestuursrecht,
Besluit:
Artikel 1
In dit besluit wordt verstaan onder:
a. de minister: de Minister van Economische Zaken;
b. wet: Elektriciteitswet 1998;
c. x-factor: de korting ter bevordering van de doelmatige bedrijfsvoering door vergunninghouders voor
zover het betreft de inkoop van elektriciteit en de diensten met betrekking tot de levering van elektriciteit
als bedoeld in artikel 58, eerste en tweede lid, van de wet;
d. brandstofkosten: de prijzen van gas en kolen (...);
e. vrije afnemers: afnemers, niet zijnde beschermde afnemers;
f. p.m.
Artikel 2
De minister stelt de x-factor ten hoogste vier maal in een kalenderjaar bij, indien:
a. de x-factor, berekend met behulp van de formule van artikel 4, eerste lid, ten minste 10 procent afwijkt
van de geldende x-factor en
b. naar zijn oordeel de wijziging van de brandstofkosten in de daaraan voorafgaande periode significante
gevolgen heeft gehad voor de eindgebruikerstarieven voor vrije afnemers.
Ten behoeve van de bepaling of de wijziging van de brandstofkosten significante gevolgen heeft gehad voor
de eindgebruikerstarieven voor vrije afnemers:
a. berekent de minister na ommekomst van elk kwartaal de gemiddelde dagprijzen van gas en kolen over
het afgelopen kwartaal, aan de hand van de dagprijzen zoals deze worden gepubliceerd door Argus,
respectievelijk Gasunie en
b. volgt de minister per kwartaal de tariefontwikkeling bij een representatieve groep van vrije afnemers,
waartoe in ieder geval behoren de afnemers, bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder 1°, van de wet en de
afnemers van duurzame elektriciteit.
Artikel 4
Het effect van de brandstofkosten op de x-factor stelt de Minister vast met gebruikmaking van de volgende
formule: X(t) = x(0) * (50% * Gaz(0)/Gaz(t) + 50% * Coal(0)/Coal(t)).
CONCEPT
Artikel 5
Dit besluit treedt in werking met ingang van de tweede dag na de dag van publicatie in de Staatscourant.
De Minister van Economische Zaken,
Toelichting
Deze beleidsregel heeft onderdeel uitgemaakt van het zogeheten "wettelijk overleg". Het overleg wordt
beschreven in de toelichting bij het herziene besluit tot vaststelling van de x-factor.
Niet iedere wijziging in de brandstofkosten hoeft te leiden tot wijziging van de x-factor. Bovendien moet er
van die wijziging in de brandstofkosten een voldoende effect uitgaan op het prijsniveau van de inkoopkosten
op de vrije markt, terwijl dit effect ook in voldoende mate blijvend moet zijn. Verder bepaalt de wet dat de
bijstelling ten hoogste vier maal per jaar mag geschieden.
1 TK 1998-1999, 26 303, nr. 3, pagina 33.
CONCEPT