Ministerie van Financiën
Persbericht
PERS-2002-149
Den Haag, 10 juni 2002
Beperking armoedeval door aanpak lokaal inkomensbeleid
De notitie "Lokaal inkomensbeleid en armoedeval" schetst verschillende mogelijkheden om de armoedeval te beperken, en richt zich daarbij op het gemeentelijke inkomensbeleid: bijzondere bijstand, kwijtschelding en overig minimabeleid. De notitie geeft aan dat de rijksoverheid verantwoordelijk is voor het inkomensbeleid. Gemeenten moeten zich beperken tot armoedebestrijding via aanvullende individuele ondersteuning aan mensen met bijzondere noodzakelijke kostenposten. De notitie noemt daarom als beleidsopties het volledig afschaffen van categoriale regelingen (in de bijzondere bijstand en het overige minimabeleid) en het beperken van mogelijkheid tot kwijtschelding van lokale lasten, zodat deze in de toekomst niet ruimer meer zijn dan de landelijke norm. Demissionair staatssecretaris Bos van Financiën heeft de notitie vandaag aan de Tweede Kamer gezonden.
De notitie geeft aan dat sinds 1996 de ruimte voor inkomensbeleid van gemeenten groter is geworden. Zo mogen gemeenten categoriaal inkomensbeleid voeren, dat wil zeggen extra uitgaven doen voor bepaalde groepen zonder individuele toets op noodzakelijkheid, en zonder dat besteding hoeft plaats te vinden aan het doel waarvoor ze zijn verstrekt. Daarnaast mogen gemeenten een ruimer kwijtscheldingsbeleid voeren dan het Rijk. Bij het bepalen van iemands betalingscapaciteit kunnen de zogenaamde "kosten van bestaan" worden gesteld op (maximaal) 100% van de bijstandsnorm. Dit is ruimer dan de 90% die bij de landelijke kwijtschelding wordt gehanteerd.
Dit huidige lokale inkomensbeleid leidt tot problemen. De integrale afweging door het Rijk tussen armoedebeleid en arbeidsmarktbeleid wordt doorkruist. Ongerichte aanvullingen zoals eindejaarsuitkeringen vormen in feite een verhoging van de bijstandsnorm. Als gevolg hiervan ontstaat een versterking van de armoedeval. Verder veroorzaken verschillen in inkomensbeleid tussen gemeenten ongelijke behandeling tussen vergelijkbare huishoudens met een laag inkomen. De notitie geeft daarom -mede met het oog op de formatie- verschillende beleidsopties om deze problemen op te lossen. Op basis van die beleidsopties kan overleg met VNG, IPO en Waterschappen plaatsvinden over de toekomst van het lokaal inkomensbeleid. De integrale tekst van de notitie is terug te vinden op de internetsite van het ministerie van Financiën: www.minfin.nl.