Trimbos Instituut

Nieuwsflits

Tevredenheid over gebruiksruimten voor drugs

Harddruggebruikers en hun organisaties zijn tevreden over de bestaande gebruiksruimten. Dat zijn ruimten waar bezoekers op een veilige en rustige manier hun middelen kunnen gebruiken. Bij lokale beleidsmakers bestond in het verleden angst voor deze voorziening omdat de ervaringen ermee niet onverdeeld positief waren. Het tij is inmiddels gekeerd en gemeenten zijn nu regelmatig mede-initiatiefnemer van nieuwe gebruiksruimten. In de grotere steden in Nederland zijn momenteel ruim twintig officiële gebruiksruimten voor harddruggebruik. Het Trimbos-instituut maakte in samenwerking met het Landelijk Steunpunt Druggebruikers (LSD) een ronde langs bijna vijftien van deze gebruiksruimten en voerde onder andere gesprekken met bezoekers en werkers. Doel van de verkenning was inzicht te krijgen in het functioneren van deze nieuwe voorziening en de ervaringen en expertise te bundelen in een handreiking voor de organisatie en inrichting.
De voornaamste doelstellingen van de meeste gebruiksruimten zijn overlastreductie en beperking van de gezondheidsschade. Zij zijn een belangrijke stap in de rehabilitatie van langdurige gebruikers en de zorgverlening aan chronisch verslaafden. Verbetering van de leefsituatie van bezoekers en hun reïntegratie in de samenleving zijn daarbij een belangrijk uitgangspunt. Alle gebruiksruimten hanteren toelatingscriteria en voorwaarden voor toelating. Bezoekers kunnen er hun drugs zowel injecteren (spuiten of shotten) als roken (basen en chinezen). Het gebruik van alcohol is meestal niet toegestaan. De meeste ruimtes zijn sober en klinisch ingericht en gedurende de hele week gemiddeld negen uur per dag open. Het basisaanbod bestaat uit koffie en thee, brood, recreatieve activiteiten, verstrekking van gratis attributen, spuitomruil en de mogelijkheid tot persoonlijke verzorging. Alle voorzieningen hebben regels voor de beheersing van het sociale klimaat en voor veilig gebruik.
De participatie van bezoekers in de opzet en inrichting van gebruiksruimten is nog relatief gering. De gebruiksruimten verschillen onderling sterk in organisatie en inrichting. Vooralsnog bestaat er nog niet zoiets iets als de ideale gebruiksruimte. Kwesties waarover men zich buigt zijn onder meer het niveau en de achtergrond van het personeel, en bijvoorbeeld de aansprakelijkheid van de werkers en de voorziening zelf.

Gebruiksruimten in beeld. Handreiking voor de organisatie en inrichting
, Uitgave: Trimbos-instituut, in samenwerking met het Ontwikkelcentrum Sociaal Verslavingsbeleid en het Landelijk Steunpunt Druggebruikers. De handreiking is te bestellen bij GGZ Nederland, bestelnummer 2001-171L, fax (030) 289 48 70. Kosten ¤12
(inclusief verzendkosten).

* Harald Wyghel hwyghel@trimbos.nl

Colofon

Het Trimbos-instituut is een onafhankelijk landelijk kennisinstituut voor de GGZ en verslavingszorg met als doel de geestelijke gezondheid van mensen te bevorderen.
Nieuwsflitsen voorziet mensen die betrokken zijn bij de GGZ en verslavingszorg kort en bondig van informatie over activiteiten, diensten, producten en resultaten van het Trimbos-instituut. Nieuwsflitsen mag vrijelijk worden gekopieerd en verspreid.

Redactie
Henk Maurits (030) 297 11 38
hmaurits@trimbos.nl
Henk Verburg (030) 297 11 00
hverburg@trimbos.nl

Opmaak
Heidie Wisselo

Adreswijzigingen
Peter Stark,
pstark@trimbos.nl

Belangrijke telefoonnummers

Bestellingen 030 297 11 80
Helpdesk Preventie (LSP/LOP) 030 297 11 51
Drugs Infolijn 0900-1995
Chinese gokhulp infolijn 030 297 11 33

Trimbos-instituut
Netherlands Institute of Mental Health and Addiction Da Costakade 45
Postbus 725 3500 AS Utrecht
Telefoon (030) 297 11 00
Fax (030) 297 11 11