Nederlands Centrum voor Dopingvraagstukken


Handel in doping geen prioriteit bij OM, NeCeDo acht gezondheidsvraagstuk onderbelicht

In opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum (WODC) van het Ministerie van Justitie heeft bureau Intraval onderzoek verricht naar de aard en omvang van dopinghandel en ontwikkeling van indicatoren daarvoor. In reactie op de uitkomsten van het onderzoek heeft het Openbaar Ministerie (OM) laten weten vanwege een te geringe capaciteit niet stelselmatig en met een hoge prioriteit aandacht te kunnen besteden aan deze vorm van criminaliteit. Naar mening van het NeCeDo verdienen zowel de aanpak van de illegale handel als ook de gezondheidsproblematiek meer aandacht.

Reeds in 1998 heeft het Nederlands Centrum voor Dopingvraagstukken (NeCeDo) een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de handel in dopinggeduide middelen getiteld "Handel in Doping". Betreffend onderzoek wees ondermeer uit dat jaarlijks naar schatting zo'n 70 tot 90 miljoen euro aan dopinggeduide middelen wordt verhandeld en 60 tot 70 procent van de verhandelde middelen vervalst is. Op basis van zijn bevindingen heeft het NeCeDo destijds geadviseerd te komen tot een wijziging van de Wet op de Geneesmiddelenvoorziening (WoG), de installatie van een 'task-force' voor dopingzaken om de opsporing ter hand te nemen en het opzetten van een landelijk informatiesysteem voor politiekorpsen om het geconstateerde gebrek aan kennis omtrent doping tegen te gaan.

In het jaar 2000 is er een wetswijziging doorgevoerd om de illegale handel in geneesmiddelen wat dopinggeduide middelen veelal zijn, beter te kunnen bestrijden. Door een wijziging van de Wet op de Geneesmiddelenvoorziening (WoG) wordt de illegale productie, handel en bereiding van geneesmiddelen aangemerkt als misdrijf en is de strafmaat verhoogd van 6 maanden naar 6 jaar of een geldboete van maximaal f 100.000,-. Met deze wetswijziging verkregen opsporingsinstanties tevens meer bevoegdheden in het kader van opsporing. Zo kunnen thans ook huiszoekingen en aanhoudingen buiten heterdaad worden verricht en telefoongesprekken worden afgeluisterd.

In navolging van het onderzoek uit 1998 verrichte het Bureau Intraval in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Centrum van het Ministerie van Justitie opnieuw onderzoek naar de illegale handel in dopinggeduide middelen. Doel was een actueel overzicht van de aard en omvang van de illegale handel in dopinggeduide middelen in Nederland. Tevens richtte dit onderzoek zich op indicatoren om het effect van eerder genoemde wetswijziging te kunnen evalueren. Klik hier voor de conclusies en aanbevelingen van betreffend onderzoek.

In reactie op de conclusies en aanbevelingen van het onderzoek "Doping en Handel" van Bureau Intraval, heeft het Openbaar Ministerie laten weten niet over de capaciteit te beschikken om zich stelselmatig en met hogere prioriteit te kunnen richten op de illegale handel in dopinggeduide (genees)middelen. In een prioriteitsafweging ziet het OM zich genoodzaakt voorrang te geven aan andere vormen van criminaliteit waaronder jeugdcriminaliteit, geweld en mensensmokkel.

Naar mening van het NeCeDo verdient een criminaliteitsvraagstuk van dergelijke omvang een adequate aanpak. Gegeven de thans goede wettelijke basis die hiervoor bestaat, zou het NeCeDo het betreuren indien de aanpak van de illegale handel in dopinggeduide (genees)middelen gaat leiden onder een capaciteitsprobleem bij het Openbaar Ministerie.

Minstens zo belangrijk vindt het NeCeDo echter de gezondheidsproblematiek die hierbij komt kijken. Sinds 1993 richt het NeCeDo zich middels haar programma "Lijf, Sport & Middelen" middels voorlichting op bezoekers van fitnesscentra. In het kader van dit programma wordt ondermeer samengewerkt met de brancheorganisatie voor fitnessondernemers Fit!vak die het gebruik van dopinggeduide middelen 'een doorn in het oog is'. Het NeCeDo maakt zich zorgen over de potentiële gezondheidsschade als gevolg van de omvangrijke illegale handel in dopinggeduide (genees)middelen en het hoge percentage vervalsingen. Een enkele uitzondering daar gelaten heeft het NeCeDo geen zicht op gevolgen van het gebruik van illegaal verhandelde middelen voor de Nederlandse gezondheidszorg. Evenmin heeft het NeCeDo zicht op de kwaliteit en schadelijkheid van de verhandelde middelen.